رانت‌های میلیونی در حواله فروشی خودرو!
اختلاف بالای قیمت خودرو از کارخانه تا بازار همچنان باعث ایجاد و توزیع رانت در قرعه کشی‌های خودروساز‌ها می‌شود و این روز‌ها حواله خودرو‌ها بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد.
احتمالا شما هم افرادی را می‌شناسید که در هر مرحله ثبت نام طرح‌های پیش فروش و فروش فوق العاده خودروساز‌های داخلی شرکت کرده اند به امید آن که در این لاتاری که می‌تواند سود خوبی را نصیب شان کند، برنده شوند. سودی که در خوش بینانه‌ترین حالت به طور اتفاقی بین افراد تقسیم می‌شود. در این میان سه دسته از افراد در این پیش فروش‌ها ثبت نام می‌کنند. دسته اول افرادی هستند که واقعا به خودرو نیاز دارند و برای این که بتوانند ارزان‌تر از بازار، خودرو تهیه کنند در این پیش فروش‌ها ثبت نام می‌کنند تا شانس خود را امتحان کنند. دسته دوم کسانی هستند که به دلیل اختلاف بین قیمت کارخانه و بازار برای دلالی اقدام به ثبت نام می‌کنند، اما دسته سوم نه به خودرو نیاز دارند و نه پولی که بتوانند خودروی ثبت نامی را تحویل بگیرند و در بازار به فروش برسانند. این دسته به این دلیل ثبت نام می‌کنند که با فروش حواله خودرو درآمدی کسب کنند. در این گزارش درباره این دسته سوم بیشتر نوشته ایم.
شانس برنده شدن زیر یک درصد!
تقریباً اواخر بهار سال ۱۳۹۹ بود که قرعه کشی ایران خودرو و سایپا برای خرید خودرو مطرح شد و طرفداران این خودرو‌ها نیز به ثبت‌نام در این قرعه‌کشی‌ها روی آوردند، اما همان طور که گفته شد با توجه به تولیدات کم و همچنین تقاضای بیش از اندازه مردم، متاسفانه شانس پیروزی در این قرعه‌کشی‌ها گاهی تا زیر یک درصد هم می‌رسید و همین هجوم مردم برای ثبت نام و استفاده از رانت چند ده میلیونی که این ثبت نام‌ها داشت، باعث شد گاهی برای پیش فروش چند ده هزار خودرو بیش از ۵ میلیون نفر ثبت نام کنند. در آخرین ثبت نام پیش فروش ایران خودرو که ۱۱ دی ماه نتایج آن اعلام شد، برای ۱۲ هزار خودرو بیش از یک میلیون و ۱۹ هزار نفر ثبت نام کردند یعنی برای هر خودرو هشت نفر ثبت نام کرده بودند.
ثبت نام به امید فروش حواله
بد نیست بدانید تعداد زیادی از این افراد در قرعه‌کشی ثبت نام کرده و در آن برنده هم شده‌اند، اما متاسفانه پول کافی برای تکمیل وجه آن را ندارند و از آن سو تعداد زیادی که پول نقد و آماده برای خرید خودرو داشته اند، یا شرایط لازم برای ثبت نام در قرعه کشی را ندارند یا در قرعه کشی شانس با آن‌ها یاری نکرده است! ظاهراً این اتفاق یعنی امکان خرید و فروش حواله خودرو هم برای فروشنده و هم برای خریدار خوشایند به نظر می‌رسد، زیرا هر دو می‌توانند این گونه به اهداف خود یعنی فروش خودرو و به دست آوردن پول زیادی نسبت به خرید خود و همچنین خرید خودروی صفر از جانب خریدار برسند، اما بهتر است بدانید که خرید و فروش حواله خودرو شرایط و قواعد خاص مربوط به خود را دارد و طی این رویداد دردسر‌ها و موانع بسیاری برای خریدار و فروشنده به وجود خواهد آمد به طوری که گاهی این اتفاق سخت و حتی غیرممکن می‌شود.
تجربه یک فروشنده حواله
یکی از افرادی که به تازگی حواله پژو ۲۰۷ تحویل آذر ۱۴۰۱ را فروخته، می‌گوید: «به دلیل این که نتوانستم برای تکمیل وجه خودرو که ۸۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود، اقدام کنم، بی خیال دریافت خودرو شده بودم که در فضای مجازی آگهی خرید حواله به چشمم خورد.» او که حواله ۲۰۷ خود را ۱۷ میلیون تومان فروخته است می‌گوید: «به این دلیل که تنها چند ساعت تا پایان مهلت مقرر تکمیل وجه باقی مانده بود مجبور شدم ارزان‌تر از بازار حواله را بفروشم وگرنه حواله ۲۰۷ تا ۲۰ میلیون تومان هم در بازار خریدار دارد.» او که نمی‌خواست نامش فاش شود درباره چگونگی فروش حواله خودرو به خریدار هم گفت: «خریدار حواله در شیراز بود و بعد از هماهنگی با یک محضر اسناد رسمی که به نظر می‌رسید پیش از این هم کار خرید و فروش حواله خودرو در آن انجام شده، اقدام به تنظیم یک قولنامه فروش حواله خودرو کرد و یک وکالت برای انجام کار‌های خودرو از من گرفت و بعد اقدام به تکمیل و واریز وجه حواله کرد.»
قیمت حواله بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان
نگاهی به بخش حواله‌ها در سایت‌های خرید و فروش خودرو نشان می‌دهد پژو ۲۰۷ ایران خودرو و دنا پلاس توربوشارژ اتومات در ردیف خودرو‌های پرطرفدار قرار دارند و حواله این خودرو‌ها نیز جزو حواله‌های پرفروش است. با این حال قیمت حواله بستگی به زمان تحویل خودرو، موعد پیش‌پرداخت و نوع خودرو دارد. بسته به این عوامل قیمت حواله‌های خودرو متفاوت است. برخی حواله خودروی خود را ۲۰ میلیون می‌فروشند و برخی ۳۰ میلیون. با این حال حواله برخی خودرو‌ها هم تا ۵۰ میلیون خرید و فروش می‌شود. گران‌ترین حواله خودرو به دنا پلاس توربوشارژ اتومات تعلق دارد که حواله تحویل تیر ۱۴۰۱ آن تا ۵۰ میلیون تومان هم خرید و فروش می‌شود.
آیا خرید و فروش حواله خودرو قانونی است؟
این روز‌ها خرید خودروی صفر از خودروساز‌ها تنها با قبولی در قرعه‌کشی امکان‌پذیر است و طبق قوانین آن‌ها خرید و فروش حواله قانونی نیست و در صورتی که این اتفاق رخ دهد خودروساز اجازه ابطال قرارداد فروش را دارد. با این حال، بازار فروش حواله حسابی در فضای مجازی داغ است و دفترخانه‌های اسناد رسمی برای خرید و فروش این حواله‌ها وکالت نامه صادر می‌کنند، اما شایان ذکر است که این اقدام غیرقانونی است و قطعاً با این دسته از افراد نیز برخورد خواهد شد. در همین زمینه معاون اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان این که دفاتر اسناد رسمی اجازه خرید و فروش خودرو‌های حواله‌ای را ندارند، افزود: «اگر دفترخانه‌ای اقدام به این خرید و فروش کند، با آن طبق قانون برخورد می‌شود.»
توزیع رانت ۱۰۰ میلیونی!
خرید و فروش حواله خودرو نشان می‌دهد خودرو همچنان به مصرف‌کننده واقعی نمی‌رسد. در این میان برخی افراد با ثبت‌نام و شرکت در قرعه‌کشی، بدون پرداخت هیچ وجهی، درآمد چند میلیونی کسب می‌کنند. این بازار، ناشی از اختلاف عجیب قیمت خودرو در کارخانه و بازار آزاد است. قیمت خودرو در پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده تفاوت قابل ملاحظه‌ای با بازار آزاد دارد مثلا در آخرین طرح فروش فوق‌العاده ایران خودرو بین قیمت‌های تحویل کارخانه تا بازار بین ۵۸ تا ۱۵۵ میلیون تومان اختلاف وجود دارد و این یعنی کسی که در این لاتاری به راه افتاده برنده شود، از حدود ۱۰۰ میلیون تومان رانت برخوردار می‌شود که به هیچ عنوان عادلانه به نظر نمی‌رسد. این موضوع برای خودرو‌های پیش فروش سایپا هم صدق می‌کند و در این خودروسازی قیمت کارخانه تا بازار بین ۲۰ تا ۶۰ میلیون اختلاف دارد.
منبع: خراسان