تورمی که دولت می‌گوید و تورمی که جامعه حس می‌کند

گروه سیاست سایت فردا - تورم، گرانی، مشکل معیشتی یا هر اسم دیگری که داشته باشد، این روزها زندگی را برای مردم سخت کرده است. افزایش قیمت‌ها که دیگر به یک کالا و دو کالا هم محدود نیست و همه اقلام اساسی و غیر اساسی را در برگرفته، نه فقط برنامه‌ریزی را در زندگی مردم ناممکن کرده، که همین گذران روزمره را هم به چالش کشیده است. 

طبیعی است که در این شرایط از دولت و مسئولان امر انتظار برود، کاری کرده و به نحوی وضعیت را سامان دهند. آنها هم تلاششان را می‌کند و از هر طریق ممکن و ایده موثر وارد عمل می‌شوند. نتیجه هم داده است چراکه از کنترل تورم گفته و آمارها نیز این را تایید می‌کنند.

در این بین اما مردم هنوز این کاهش تورم را احساس نکرده و آنچه انجام می‌شود را باور نکرده‌اند. 

در این بین مشکلاتی هم در ساختار اقتصادی موجود است که کار را سخت می‌کند. در همین راستا «محمود جامساز» اقتصاددان گفته: «هدف دولت تورم ۲۲ درصدی است که با توجه به شرایط موجود و تورمی که با آن مواجه هستیم، از سوی دیگر با توجه به سیاست‌هایی که دولت از آن صحبت می‌کند و می‌گوید که استقراض از بانک مرکزی خط قرمز دولت است، این موضوع میسر نخواهد شد چرا که گرچه سیاست‌هایی که دولت از آن صحبت می‌کند در حرف بسیار راحت است اما در عمل امکان اعمال سیاست‌های پولی صحیح در یک ساختار اقتصاد دولتی سیاسی رانتی وجود ندارد. در حال حاضر دولت می‌گوید تورم را کنترل کرده و در سال آینده نیز آن را کنترل خواهد کرد اما تورمی که جامعه در حال حاضر با آن روبرو است، تورمی نیست که دولت از آن صحبت می‌کند. چیزی که جامعه به ویژه طبقه آسیب‌پذیر با آن روبرو است سبد معیشتی است که روز به روز به قیمت‌های کالاهای آن افزوده می‌شود. افزایش قیمت‌ها معمولاً از سوی کارخانه‌ها صورت می‌گیرد و حالا سؤال اینجاست که کنترل دولت و ستاد تنظیم بازار در این بین چه نقشی دارند؟ مردم فقیر شده‌اند و معضل اقتصاد ما ساختاری است.»

او منتقد حذف ارز 4200 تومانی است و اصرار دارد که آثار رانتی این سیاست را باید با نظارت بیشتر مدیریت کرد. وی حتی ارائه یارانه بیشتر به مردم در ازای حذف ارز 4200 تومانی را چاره کار نمی‌داند و می‌گوید: « خاصیت تورم بلعیدن ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم است. افزایش یارانه‌ منجر می‌شود که تقاضای خرید افزایش یابد و این موضوع نیز سبب می‌شود تا قیمت‌ها افزایش یابند. به همین دلیل هم بعد از مدتی یارانه اثر معکوس خواهد گذاشت و تورم قدرت خرید مردم را کاهش خواهد داد. ما ۴۲ سال است که این موضوع را تجربه کرده‌ایم. این سیستم معیوب است و در سیستم معیوب بستر اجرا نیز فراهم نیست یعنی نمی‌توان یک طرح درست را در یک سیستم معیوب پیاده کرد.»

جامساز گفت: «این یارانه ممکن است چند ماه با رضایت مردم همراه باشد اما بعد از آن دوباره قدرت خرید کاهش و تورم افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر بودجه سال آینده با کسری خیلی زیادی مواجه است و هنوز منبع یارانه دو برابری که از آن صحبت می‌کنند مشخص نیست. در نهایت این مردم هستند که باید تاوان بی‌مدیریتی مسئولان را بدهند. تنها راه این است که مجموعه اقتصاد دولتی سیاسی معیوب دچار تغییر و تحول اساسی شود یعنی دولت دست از دخالتش از اقتصاد بردارد و به بخش خصوصی کمک کند چون بخش خصوصی، بخش واقعی و موتور محرکه اقتصاد است تنها در این شرایط است که تولید افزایش می‌یابد. اگر این روند ادامه پیدا کند دولت ناگزیر است که به سراغ بانک مرکزی برای استقراض برود و در نهایت هم باز با افزایش نقدینگی و تورم روبه‌رو خواهیم بود و مشکلات دو برابر خواهد شد.»