آینده مذاکرات ایران و ۱+۴ چه میشود؟
ابوالفتح: طرفهای مذاکره بزرگنمایی میکنند
کارشناس مسائل بینالملل گفت: طرف مقابل یعنی سه کشور اروپایی و آمریکا مدام بر طبل ناامیدی میکوبند؛ آنها هم از آن حدی که فضا ناامیدکننده است، بیشتر ناامیدی را مطرح میکنند.
مذاکرات ایران و ۱+۴ اگرچه در دور هفتم هم نتیجهای در برنداشت اما براساس اظهارات مقامات کشورهای مختلف و ازسرگیری دور هشتم مذاکرات در وین از چند روز دیگر، گویا روندی قابلقبول در جریان است که همه طرفها را پای میز مذاکره نگه داشته است.
ایران که حالا با پیشرفتهای خیرهکننده هستهای خود طرفهای غربی را مجبور به تعیین زمان برای توافق کرده ،نشان داده است که از مواضع خود دررسیدن به منافع ملت ایران کوتاه نخواهد آمد؛ هرچند در سال۲۰۱۵ علیرغم تاکید برجام بر انتفاع اقتصادی ایران، در برای ایران بر همان پاشنه چرخید و بهره ایران از این توافق ناچیز بود اما حالا با جدیت بیشتری پیگیر مطالبات اجرانشده طرفهای غربی است. هرچند اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین تاکید کرده است که بعد از مذاکرات طولانی در وین، طرفهای اروپایی به بسیاری از خواستههای پیشنهادی ایران تن دادهاند اما این روند باید تا رسیدن به نتیجه ملموس، یعنی لغو کامل تحریمها، جبران ضررهای ایران و تضمین طرف آمریکایی مبنی بر عدم خروج مجدد از برجام ادامه پیدا کند.
در این زمینه روزنامه صبح نو گفتوگویی با با امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بینالملل انجام داده است که بخشهای مهم آن در ادامه میآید.
هیچ نشانهای از به نتیجه رسیدن مذاکرات در دور هشتم وجود ندارد
- مذاکرات ادامهدار است و نقطه روبهجلو درحالحاضر این است که همه طرفها به این نتیجه رسیدهاند که باید به مذاکره ادامه دهند. بااینکه در پایان دوره هفتم مذاکرات وین توافقی حاصل نشده است اما اینکه طرفین موافقت کردهاند که این مذاکرات ادامه داشته باشد، حرکتی روبهجلو و امیدبخش تلقی میشود.
- قرار است در آیندهای نزدیک مذاکرات ادامه پیدا کند. این موضوع یک نوع امیدواری را ایجاد کرده است اما بهشخصه خیلی امیدوار نیستم که بهسرعت توافق حاصل شود؛ شاید در دوره هشتم هم این اتفاق را شاهد نباشیم و به دور نهم، دهم و یازدهم هم کشیده شود.
- هیچ نشانهای از به نتیجه رسیدن مذاکرات در دور هشتم وجود ندارد؛ زیرا فاصله زیادی باقی مانده است؛ البته این بستگی به اراده طرفین دارد.
- ازیکطرف میتوان گفت توافق را میشود ظرف یک روز انجام داد و نیازی به پایان دور هشتم هم نباشد اما موضوعاتی وجود دارد که هنوز حلوفصل نشده است.
مشکلات بزرگی بر سر راه توافق وجود دارد
- طرف ایرانی ابراز خوشبینی میکند که بهزودی توافق حاصل میشود اما طرف غربی دائما میگوید که مشکلات باقی است و فاصلههایی وجود دارد و تهدید میکند که زمان زیادی تا پایان ضربالاجل که خودشان تعیین کردهاند باقی نمانده است.
- امیدوارم دور هشتم دور پایانی باشد اما تجربه نشان داده است که الان یک سال از رویکارآمدن بایدن میگذرد و در ایران نیز چندماه از آغازبهکار دولت سیزدهم گذشته است و اگر میخواست توافقی به این سرعت انجام شود خوب تاکنون انجام شده بود؛ وقتی تاکنون انجام نشده به این معنی است که مشکلات بزرگی وجود دارد.
- حتی پیش از تشکیل دولت آقای رئیسی و دور هفتم مذاکرات گفته میشد که ۸۰درصد مشکلات حلشده است اما آنچه باقی مانده مشکلات اصلی است. تعبیر آقای اولیانوف مبنی بر اینکه بخش عمده مشکلات حل شده است میتواند درست باشد اما یک اصلی در مذاکرات وجود دارد و آن این است که توافق حاصل نمیشود، مگر اینکه راجعبه همهچیز توافق صورت بگیرد.
سه کشور اروپایی و آمریکا مدام بر طبل ناامیدی میکوبند
- طرف مقابل یعنی سه کشور اروپایی و آمریکا مدام بر طبل ناامیدی میکوبند؛ آنها هم از آن حدی که فضا ناامیدکننده است، بیشتر ناامیدی را مطرح میکنند.
- نگرانی که برای ایران وجود دارد این است که هر خبر ناامیدکننده یا منفی از مذاکرات میتواند تاثیر منفی بر مسائل اقتصادی و اجتماعی ایران داشته باشد. پس طبیعی است که ایران مدام خوشبینانه موضوعات را مطرح میکند.
- طرف مقابل برعکس ایران، چین و روسیه مدام رویکردی منفی را مطرح میکند. آنها تلاش میکنند هم بر تصمیمگیری تیم مذاکرهکننده ایران تاثیر بگذارند و هم در بعد روانی در داخل کشور نگرانی ایجاد کنند و بر بازارها تاثیر بگذارند، تا ایران مجبور شود تن به خواستههای طرف مقابل بدهد.
طرفهای مذاکره بزرگنمایی میکنند
- درحالحاضر شاهد دو گروه هستیم؛ یک گروه روسیه، ایران و چین هستند و یک گروه هم سه کشور اروپایی با آمریکا. حس میکنم که هر دو طرف در برداشت و قضاوتشان از مذاکرات بزرگنمایی میکنند؛ گروه اول یعنی چین، ایران و روسیه تفسیر خوش بینانه میکنند و امیدوارند که بهزودی مذاکرات به نتیجه برسد اما این تمام اتفاقات داخل اتاقهای مذاکراتی نیست و بنا به دلایلی ایران سعی میکند که این خوشبینی را جلو ببرد.
- به نظر من طرفهای مذاکره بزرگنمایی میکنند؛ نه آن اندازه که ایران خوشبینانه مطرح میکند همهچیز خوب است و نه آن اندازه که اروپاییها بدبینانه به موضوع نگاه میکنند، همهچیز بد است.