توصیه استاد بازنشسته آلاباما به تیم مذاکره کننده ایرانی
استاد بازنشسته دانشگاه آلابامای جنوبی با استقبال از اعزام تیم ایرانی به مذاکرات وین، معتقد است که تیم ایرانی تاکنون واکنش مناسبی از خود نشان داده است و زیر بار تهدیدها و دسیسه ها نرفته است.
پس از اصرار منطقی هیأت دیپلماتیک ایران برای سرلوحه قرار دادن موضوع رفع تحریم‌ها در مذاکرات وین، کارگروهی مشترک که منحصراً برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران تشکیل شد، روز سه شنبه جلسه‌ای در سطح کارشناسی برگزار کرد. هیأت ایرانی در این دیدار بر عزم جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به نتیجه تاکید کرد.
در جریان برگزاری جلسه این کارگروه، ایران خواسته‌های خود را به صورت فهرست بندی شده و شفاف ارائه کرد و به سایر هیئت‌ها نیز توصیه کرد که راه حل‌ها و پیشنهادات خود را به صورت فعال و سازنده ارائه دهند.
همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که سایر هیئت‌ها به ویژه هیئت‌های روسیه و چین از رویکرد عمل گرایانه تهران و شیوه روشن ارائه مطالبات آن استقبال کردند. نمایندگان جمهوری اسلامی ایران البته در جمع دیگر هیأت‌ها تاکید کردند که دوره‌های قبلی مذاکرات تنها پیش‌نویس‌هایی بود که نیاز به مذاکره مجدد داشت.
یکی از نکات مهمی که در این نشست از سوی ایران مطرح شد این بود که هر چیزی که ناقض برجام و برخلاف رویه «عادی سازی روابط اقتصادی و تجاری ایران با جهان» است، باید حذف شود.
ایران تاکید کرد که نباید بر دو موضوع تحریم و تعهدات هسته‌ای به طور موازی بر یکدیگر پافشاری کرد، به این معنا که ابتدا باید به طور منطقی موضوع تحریم‌ها را که نتیجه اقدام آمریکا به عنوان طرف توافق بود، مورد بحث قرار داده و حل نمود.
جلسه روز سه‌شنبه نیز در فضایی حرفه‌ای برگزار شد و در نهایت، علی‌رغم وجود اختلاف نظر، همگان آمادگی و جدیت خود را نسبت به رفع تحریم‌ها اعلام کردند و قول دادند که در این زمینه با یکدیگر تعامل داشته باشند.
برای اطلاع بیشتر در مورد این موضوع، با «نادر انتصار»، استاد بازنشسته علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی گفتگو کردیم که متن کامل این مصاحبه در ادامه تقدیم حضور می‌گردد.
*پیش از آغاز مذاکرات وین، اروپایی‌ها و آمریکا با ارائه تصویری نادرست از درخواست‌های ایران و ترکیب تیم اعزامی به ایران، سعی کردند بر روند مذاکرات تأثیر بگذارند و ایران را مسئول هرگونه شکست احتمالی مذاکرات وین نشان دهند. عملکرد تیم ایران از ابتدای مذاکرات تاکنون را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بر اساس آنچه از گزارش‌ها و بیانیه‌های موجود در دسترس اطلاع داریم، تیم ایران تاکنون واکنش مناسبی از خود نشان داده و زیر بار تهدیدها و دسیسه‌های طرف مقابل در جریان مذاکرات نرفته است. غرب سعی خواهد کرد در اصطلاح همه چیز را به سمت ایران پرتاب کند تا اراده خود را بر ایران تحمیل کند. ایران باید تا زمانی که مذاکرات وین ادامه دارد هوشیار باشد.
*همزمان با آغاز مذاکرات، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در پیامی ویدئویی از سایر کشورها خواست از توافق با ایران خودداری کنند. درخواست وی تا چه حد ممکن است توسط سایر کشورها جدی گرفته شود و چرا او چنین درخواستی را مطرح کرد؟
این شیوه کار اسرائیل برای چندین سال بوده است. اسرائیل همیشه بازیگر پشت پرده در روابط غرب با ایران بوده و همچنان نقش اصلی را در هرگونه توافق جدید احتمالی بین غرب و ایران ایفا خواهد کرد.
*ایران بارها اعلام کرده است که به دنبال یک توافق خوب برای رفع تحریم‌ها و عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی ایران با جهان است. درخواست ایران را چه میزان قانونی و منطقی می‌بینید ؟
البته هدف ایران با توجه به عدم اجرای تعهدات غرب در برجام منطقی و قابل درک است. با این حال، از نظر قانونی، ایالات متحده نمی‌تواند لغو تحریم‌ها را تضمین کند. با توجه به ساختار دولت ایالات متحده و سیاست‌های مسموم این کشور، سخنان یا تعهدات بایدن و در این مورد، رؤسای جمهور آینده ایالات متحده نباید از نظر قانونی الزام آور تلقی شوند. زمانی که ترامپ از برجام خارج شد و اروپا را مجبور کرد از دستور واشنگتن پیروی کند، ایران به وضوح این واقعیت را تجربه کرد. به طور کلی، مشکلات ایران و آمریکا سیاسی است و از جنس یک منشور حقوقی قابل حل نیست.
*آمریکا ناگهان موضوع توافق موقت را مطرح کرد و این در حالی بود که ایران اعلام کرده وقت را تلف نخواهد کرد و مذاکره برای مذاکره را نمی‌پذیرد. چنین طرحی چقدر می‌تواند مذاکرات را پیچیده کند؟
ایران دست آمریکا را درست خوانده است. در دور قبلی مذاکرات با ایران، ایالات متحده مسیر مذاکرات طولانی را دنبال کرد تا ایران را مجبور به پذیرش حداقل امتیازات اقتصادی برای طولانی کردن مذاکرات و پذیرش خواسته‌های اصلی (عمدتاً غیر هسته‌ای) خود کند. فکر می‌کنم ایران با تأخیر، این تاکتیک انحرافی را تشخیص داده است. به همین دلیل است که کل موضوع، توافقی موقت به نظر می‌رسد و شبیه استراتژی قدیمی و اکنون بی اعتبار شده گفتگو در برابر گفتگو است.
*امروز، بنا بر گزارش‌ها، اروپایی‌ها بر پایان سریع مذاکرات پافشاری کرده اند. اساساً چرا اتحادیه اروپا چنین درخواستی را مطرح کرده است؟ چگونه می‌تواند بر مذاکرات تأثیر بگذارد؟
این همان تاکتیک پلیس خوب، پلیس بد است که اروپایی‌ها چندین سال است که آن را در پیش گرفته اند. ایران باید مواظب باشد که گرفتار نیرنگ اروپایی‌ها نشود. همانطور که چندین بار گفته ام، اروپا در بهترین حالت یک بازیکن ثانویه و در بدترین حالت یک بازنده بی صداقت است. تنها بازیگر اصلی غربی در حماسه مذاکرات وین، همان کشوری است که بر سر میز مذاکره حضور ندارد؛ یعنی ایالات متحده./مهر