پاریس به دنبال بازار ایران
پس از اعلام کاخ الیزه درباره سفر قریبالوقوع رئیسجمهور فرانسه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، برخی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که پاریس در تلاش است تا از راه امارات وارد بازار ایران شود و خسارتهای اقتصادی خود را جبران کند.
«امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه، فردا جمعه، سفر دو روزه خود به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از جمله امارات عربی متحده، قطر و عربستان سعودی را آغاز میکند و کاخ الیزه نیز روز سهشنبه هفته جاری در بیانیهای اعلام کرد که در جریان این سفر قراردادهایی با چند شرکت فرانسوی به امضاء خواهد رسید.
پایگاه خبری شبکه «الجزیره»، امروز (پنجشنبه)، در گزارشی به تحلیل علل سفر ماکرون در مقطع کنونی به منطقه پرداخت و نوشت: «در این سفر دورهای به کشورهای [عربی حاشیه] خلیج [فارس]، ماکرون را "ژان ایو لودریان" وزیر امور خارجه، "فلورانس پارلی" وزیر دفاع، "برونو لامیر" وزیر اقتصاد در کنار وزیر تجارت خارجی، وزیر فرهنگ و رؤسای چند شرکت فرانسوی بزرگ همراهی خواهند کرد».
برنامه سفر ماکرون
الجزیره میگوید بهرغم آنکه بیانیه کاخ الیزه کوتاه بود و در آن به مهمترین موضوعاتی که قرار است در جریان این سفر مورد بحث و بررسی قرار گیرد، اشارهای نشده است، اما برخی ناظران پیشبینی کردهاند که بحران لبنان با عربستان سعودی و کشورهای عربی حاشیه خلیج [فارس]، برنامه هستهای ایران، قیمت جهانی نفت، جنگ یمن، انتخابات لیبی، تحولات مسئله فلسطین، روابط عربستان سعودی و ایران جزء مهمترین موضوعاتی خواهد بود که بر روی میز گفتوگوها مطرح و در برنامه دیدارهای ماکرون به آن پرداخته خواهد شد.
این پایگاه خبری قطری اضافه کرد که نظرات تحلیلگران در این رابطه متفاومت بوده است بهنحوی که برخی بر این باور بودهاند که هدف از سفر ماکرون حضور سیاسی، دیپلماتیک وراهبردی مجدد فرانسه است و برخی دیگر پیشبینی میکنند که اهداف این سفر در درجه نخست متمایل به تقویت روابط اقتصادی با کشورهای منطقه است.
بهبود وجهه فرانسه
«ژان برنارد پیرون» کارشناس امور راهبردی روابط بینالملل و مدیر سابق سازمان آفریقا و خاورمیانه آژانس توسعه فرانسه معقتد است که ماکرون در این سفر سعی دارد حضور بینالمللی و منطقهای فرانسه در منطقه را تثبیت و تأکید کند که این پاریس همواره قدرتی توازنبخش در جهان بوده است.
پیرون که با الجزیره گفتوگو میکرد، افزود: «ماکرون سعی دارد وجهه فرانسه را در خلیج [فارس] بهبود ببخشد و در بُعد تجاری، اقتصادی و منافع مشترک میان پاریس و کشورهای منطقه ایفای نقش کند».
وی معتقد است که فرانسه تلاش خواهد کرد که یک بار دیگر به منظور ایفای نقش سیاسی در خاورمیانه و برای بر جای نگذاشتن آنچه آن را خلأ برای رقبایی مثل ایران خوانده و همچنین نقش داشتن در حل برخی از درگیریها در منطقه حضور سیاسی پیدا کند.
پیرون در ارتباط با درگیریهایی که ماکرون میتواند در آن ایفای نقش کند، به بحرانهای عمیقی که میان لبنان و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بهویژه عربستان سعودی به وجود آمده، اشاره و در عین حال، بیان کرد که شکی نیست که در این سفر به پرونده هستهای ایران، مذاکرات اخیر وین و تحریمهای آمریکا علیه ایران نیز پرداخته خواهد شد.
ماکرون و پارلی
او همچنین در ادامه اظهاراتش یادآور شد که همراهی فلورانس پارلی وزیر دفاع فرانسه با امانوئل ماکرون بیانگر اهمیت بعد نظامی و امنیتی این سفر است.
مدیر سابق سازمان آفریقا و خاورمیانه آژانس توسعه فرانسه میگوید که در این سفر تلاش خواهد شد تا قراردادهایی در زمینه فروش تسلیحات، جنگندههای رافال و تجهیزات نظامی پیشرفته بهویژه به عربستان سعودی امضاء شود؛ عربستانی که سعی دارد توانمندیهای نظامی خود را در جنگ یمن تقویت کند.
ماکرون و ولیعهد سعودی
پیرون معتقد است که احتمال کمی نیز برای معامله با امارات وجود دارد بهرغم آنکه آمریکا در این بازار به شدت در حال رقابت است.
بحران لبنان
پیرون درباره تلاشهای پاریس برای میانجیگری میان عربستان سعودی و لبنان اظهار داشت: «پس از قطع شدن کمکهای عربستان سعودی به دولت لبنان، اوضاع اقتصادی بحرانی شده و خطرات اقتصادی و سیاسی علیه لبنان و همسایگان این کشور به واقعیت بدل شده است چراکه لبنان جایگاهی بنیادین در دیپلماسی فرانسه دارد و ماکرون و فرانسه چارهای جزء پافشاری بر تلاشها به منظور بازگردانی لبنان به نقشه عربی و جهانی ندارند که این بیشک از طریق حل بحران عمیق میان این کشور و عربستان سعودی امکان پذیر خواهد بود. من فکر میکنم که ماکرون تمام فشارها را اعمال خواهد کرد و از روابط خود به طور کامل با دولت عربستان سعودی بهره خواهد گرفت تا این مشکل سخت را حل کند».
برنامه اقتصادی
«دانیال ملحم» کارشناس امور اقتصادی لبنانی نیز به نوبه خود یادآور شد که فرانسه در طول تاریخ همواره از روابط سیاسی و خود برای حضور اقتصادی و راهبردی در منطقه خلیج فارس بهره گرفته است و امروز نیز در حال انجام این کار است.
ملحم به الجزیره گفت که فرانسه عملا به دنبال گشودن یک پنجره تجاری و اقتصادی جدید در منطقه خلیج [فارس] است بهویژه در شرایطی که این کشور روابط بسیار قویای با امارات دارد و سعی خواهد کرد به این واسطه کرد، یک روزنه برای خود در منطقه ایجاد کند.
این کارشناس لبنانی همچنین یادآور شد که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در طول تاریخ دو متحد و شریک اصلی داشتهاند که این دو متحد آمریکا و انگلیس بودهاند که طی سالهای گذشته چین نیز با سرمایهگذاری بسیار زیاد وارد این میدان شده است.
ملحم معقتد است که در حقیقت، فرانسه امکانات بسیاری را که آمریکا و چین در اختیار دارند، در اختیار ندارد؛ اما این کشور در تلاش است تا بخشهایی از خسارتهایی را که در دیگر مناطق متحمل آن شده است، از راه روابط تجاری خاص با امارات عربی متحده جبران کند که این مسئله کاملا با حضور قوی و بیسابقه شرکاتهای فرانسوی در نمایشگاه «اکسپو دبی» به چشم میآمد.
دانیال ملحم افزود: «سود اقتصادی که فرانسه به دنبال کسب آن است، از راه [فروش] فناوری بهویژه فناوریهای حملونقل و همچنین تلاش برای جبران خسارت از راه انعقاد چند معامله تسلیحاتی، فروش جنگندههای رافال، زیردریایی و ناوچههای ساخت فرانسه مسیر خواهد شد حتی اگر آمریکا اجازه انتقال این فناوریها را ندهد».
نگاه فرانسه به بازار ایران
ملحم میگوید یکی دیگر از مسائلی که در ارتباط با این سفر اعلام نشده، این است که پاریس سعی دارد پس از توافق وین و در آینده از راه بازار امارات متحده عربی وارد بازار ایران شود؛ اماراتی که روابط اقتصادی خوبی با ایران دارد.
در ارتباط با اهمیت سفر ماکرون و به حرکت در آوردن چرخ اقتصاد فرانسه در سایه رکودی که این کشور پس از شیوع ویروس کرونا با آن دست و پنجه نرم کرده است، این کارشناس اقتصادی لبنانی میگوید: «فکر میکنم که مشارکت بیسابقه فرانسه در اکسپو دبی با حضور ۴۲۵ شرکت [فرانسوی] مقدمهای بر این سفر باشد».
ملحم با اشاره به اینکه حضور چشمگیر شرکتهای فرانسوی حکایت از نگاه فرانسه به آینده روابط راهبردی با کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد، در پایان اضافه کرد که بهرغم آنکه آمریکا و انگلیس بازار تسلیحاتی منطقه را دست دارند، ماکرون سعی دارد تا معاملاتی در زمینه فناوری حملونقل مانند توسعه قطارهای سریعالسیر (تی جی وی) میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و همچنین پروژههای انرژی پاک همچون انرژی بادی و خورشدی با این کشورها منعقد کند./فارس