عطا بهرامی، کارشناس مسائل اقتصاد بین الملل در گفت وگو با «صبحنو آنلاین»:
حذف ارز ترجیحی مهم تر از آزاد شدن منابع بلوکه شده است
بهرامی معتقد است: بیش از آنکه آزاد شدن منابع بلوکه شده بر کاهش یا افزایش نرخ ارز تاثیر گذار باشد، جریانی درحال تحریک برای افزایش نرخ ارز هستند که به دلار 4200 تومانی دسترسی دارند زیرا حاشیه سودشان تفاوت قیمت دلار دولتی با دلار آزاد است.
عطا بهرامی، کارشناس مسائل اقتصاد بین الملل در گفت وگو با «صبحنو آنلاین» ضمن اشاره به روند نوسانی دلار و آزاد شدن بخشی از منابع بلوکه شده ایران اظهارکرد: قیمت دلار در مقطع فعلی بدون اینکه منابع بلوکه شده آزاد بشود یا نشود قیمت واقعی نیست. دلیلش هم آن است که یک جریانی به شدت در حال تحریک برای بالا رفتن نرخ ارز است.
وی افزود: اکثرا افرادی هستند که به دلار 4200 تومانی دسترسی دارند و چون کالاهای خود را به قیمت آزاد میفروشند سعی می کنند قیمت آزاد بالاتر رود چرا که حاشیه سود آن ها تفاوت قیمت 4200 با قیمت دلار آزاد است. جریانی که 10 میلیون دلار ارز دولتی میگیرد قطعا جریان قوی است و امکانات این کار را دارد.
بهرامی ادامه داد: اما به طور کلی بازار ارز بر روی خبرها حساس است. اما این حساسیت ها چون 4 سال پیاپی به وجود آمده دیگر بی خاصیت شده است. لذا اخبار از جهت روانی دیگر نمی توانند اثر گذار باشند. اما در مورد اینکه دلارهای بلوکه شده قبل از اینکه وارد ایران شود خرج شده اند یا نه باید بگویم متاسفانه در این بخش شفافیت حسابداری وجود ندارد.
تحلیلگر مسائل اقتصاد بین الملل یادآورشد: همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی قبلا گفته بود که این دلارها پیش فروش شده اند و رفته اند. یعنی بانک مرکزی گفته است که در خارج از کشور به طورمثال 10 میلیون دلار در اختیار دارم و این مقدار در حساب های ما وجود دارد و ما به ازای آن این مقدار اسکناس منتشر می کنم.
او متذکرشد که مطمئنا این موضوع اتفاق افتاده است اما اینکه آیا برای تمام منابع ازاد شده این اتفاق افتاده یا برای بخشی از آن ها مشخص نیست. اما ظاهرا یک میلیارد دلار را خیلی سریع برای واردات نهاده تخصیص داده اند و دولت این کار را ادامه داده است و کار عبثی هم است.
*مهم ترین اقدام در اقتصاد، حذف ارز ترجیحی است
بهرامی افزود: چرا که بارها ثابت شده که واردات نهاده با ارز 4200 تومان کمکی به اقتصاد کشور نمی کند و سرانجام با نرخ آزاد به دست مردم میرسد. ما حتی مبلغ 88 میلیارد دلار هم از منابع اروپایی مطلع شدیم که متصدی تحریم ایران هستند. چندی پیش مهرداد عبادی صحبت کرد و گفت که 88 میلیارد دلار منابع ایران است که در 20 کشور وجود دارد.
این کارشناس عنوان می کند: متاسفانه در دولت قبلی اصلا در این موضوعات شفاف عمل نشده است و دولت جدید هم به نظر میرسد که هنوز مقدار واقعی آن را نمی داند. مهم ترین موضوع برای اصلاح اقتصاد ما حذف ارز ترجیحی است که از همه موضوعات مهم تر است. چراکه در اقتصاد ما زندگی بدون این منابع سازگار شده است یعنی در این چهار سال با این موضوع سازگار شده ایم.
وی گفت: از سال 97 تا امروز حدود 60 و چند میلیارد دلار خرج ارز ترجیحی کرده ایم که بیشتر آن را بانک مرکزی از بازار و با خرید ارز نیمایی تهیه و به وارد کننده ها داده است که در آخر هم آن ها به قیمت آزاد اجناس را فروخته اند.
بهرامی تصریح کرد: یعنی اینطور می شود فرض کرد که بانک مرکزی خلق پول را به این دلیل انجام داده است «من دلارهایی در اختیار دارم که بعدا جایگزین می کنم.» حال اگر در نظر بگیریم که این 60 خرده ای میلیارد دلار کاملا از این محل تامین شده است باز هم حدود 20 میلیارد از منابع مانده است که قطعا در اقتصاد ایران موثر است.