اظهارات عجیب و غریب مدیر کل آژانس درباره بازرسی در ایران
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام بازرسی‌ها در ایران را به پرواز در ابرهای متراکم تشبیه کرده است.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام بازرسی‌ها در ایران را به «پرواز در میان ابرهای متراکم» تشبیه کرده است.
گروسی در روزهای گذشته بارها مدعی شده از ماه فوریه سال جاری میلادی آژانس قادر به دسترسی به فیلم‌های ضبط‌شده از تأسیسات هسته‌ای ایران نبوده است.
این در حالی است که کارشناسان می‌گویند گروسی به جای انجام فعالیت‌های فنی به بازی‌های سیاسی در جهت منافع کشورهای غربی روی آورده است.
«فریدون عباسی»، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی چند روز پیش در مصاحبه‌ای تصریح کرده بازرسی‌های آژانس اتمی طبق روال سابق ادامه دارند.
گروسی امروز سه‌شنبه (۱۱ آبان/ ۲ نوامبر) در مصاحبه با آسوشیتدپرس درباره بازرسی‌ها در ایران گفت: «می‌توانم بگویم مثل پرواز کردن در آسمانی پر از ابرهای متراکم است. ما الان داریم پرواز می‌کنیم و می‌توانیم همین روال را ادامه دهیم، ولی نه برای مدت طولانی.»
آسوشیتدپرس نوشته مدیر کل آژانس در این مصاحبه ابراز امیدواری کرده بتواند به زودی به ایران بازگردد و «گفت‌وگوهای سطح بالا و رو در رو» با ایران را از سر بگیرد.
مدیر کل آژانس اتمی گفت: «این، همانقدر که به نفع آنها است به نفع جامعه بین‌المللی است چون اگر آنها می‌خواهند تصمیمشان برای ادامه برنامه هسته‌ای جهت مقاصد صلح‌آمیز را ادامه دهند باید ضمانت‌های لازم را درباره آنچه در کشورشان می‌گذرد ارائه کنند.»
او در این مصاحبه که در حاشیه نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل در گلاسکو انجام شد تأکید کرد: «بالاخره باید در نقطه‌ای در خصوص این وضعیت به راه حل رسید. در غیر این صورت، وارد وضعیتی مبهم خواهیم شد و من امیدوارم که این حالت اتفاق نیفتد.»
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهدات آن کشور از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد و سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را در دستور کار قرار داد.
تئوری ترامپ این بود که این سیاست‌ها می‌تواند جمهوری اسلامی ایران را به مذاکره بر سر توافقی جدید به جای «برجام» وادار کند.
او روز ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی در حالی از قدرت کنار رفت که در تحقق این هدف شکست خورده بود. ترامپ به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، تشدید بی‌مورد تنش‌ها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش از سوی منتقدانش آماج انتقادات تند قرار گرفت.
دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» ضمن اعتراف به اینکه سیاست فشار حداکثری شکست خورده گفته قصد دارد ایالات متحده را به برجام بازگرداند، اما از انجام اقدامات لازم برای عقب‌نشینی از سیاست‌های ترامپ خودداری کرده است.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها بعد از اتمام این گفت‌وگوها اعلام کردند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.
بعد از روی کار آمدن «سید ابراهیم رئیسی» به عنوان رئیس‌جمهور جدید در ایران، دولت جدید ایران بررسی‌هایی را درباره وضعیت مذاکرات در دولت قبل در دستور کار قرار داده است.
«امیر حسین عبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران چند روز پیش گفته ایران فرمت مذاکرات وین را قبول دارد، اما نمی‌خواهد از نقطه بن‌بست مذاکرات وین این گفت‌وگوها را ادامه دهد.
وزیر خارجه کشورمان تصریح کرد: :«ما نمی‌خواهیم از نقطه بن بست مذاکرات وین وارد مذاکرات وین شویم، ولی فرمتی که در مذاکرات وین شکل گرفته را قبول داریم و به زودی پس از ارزیابی از گفت‌وگوهای امروز آقای باقری با آقای مورا و مسئولان اتحادیه اروپا درباره اینکه در چه تاریخی وارد گفت‌وگو و مذاکره با ۱+۴ شویم، تصمیم می‌گیریم. ولی دیر نخواهد بود و بزودی این اتفاق خواهد افتاد و با ۱+۴ گفت‌وگوها را از سر می‌گیریم.»
رافائل گروسی در مصاحبه با آسوشیتدپرس مدعی شد: «همزمان با تغییر دولت [در ایران] ما شاهد افزایش سطح تدابیر امنیتی حول تأسیسات هسته‌ای آنها بوده‌ایم و این گاهاً باعث ایجاد شرایطی دشوار برای بازرسان ما شده است.»
وی در ادامه گفت: «ما این مسئله را خیلی خیلی دقیق تحت نظر داریم. من هیچ‌گاه بازرس‌هایم را در مسیر خطر قرار نخواهم داد.»
آسوشیتدپرس نوشته رافائل گروسی توضیح بیشتری درباره منظورش از این اظهارات ارائه نکرده است.
چند روز پیش «لاورنس نورمن»، روزنامه‌نگار وال‌استریت‌ژورنال در بروکسل که بر موضوع ایران متمرکز است در چند پیام روایتی از برخی مواضع آمریکا که باعث سنگ‌اندازی در ادامه مذاکرات وین شده ارائه کردو
نورمن در یک رشته پیام در توییتر به توضیح درباره این موضوع پرداخته که درخواست ایران برای اخذ ضمانت از آمریکا در خصوص عدم خروج دوباره از برجام چگونه به عاملی برای ایجاد بن‌بست در مذاکرات تبدیل شده است.
این خبرنگار آمریکایی گزارش‌هایی را در روزهای گذشته درباره اینکه تیم ایران در مراحل پایانی مذاکرات وین، درخواستش را از دریافت ضمانت دائمی درباره عدم خروج آمریکا از برجام به اخذ ضمانتی مبنی بر عدم خروج دولت بایدن از توافق تقلیل داده، تأیید کرده است.
لاورنس نورمن در پیامی دیگر، درباره موضعی که آمریکا به درخواست ایران داشته نوشته است: «با این حال، موضع محوری آمریکا کاملاً روشن است. [از نگاه آمریکایی‌ها] برجام سندی است که بر روی آن توافق شده است. [در این توافق] هیچ ضمانتی داده نشده که طرفی هرگز از آن خارج نشود. این، یک توافق سیاسی با تعهدات سیاسی بوده است. اگر ایران می‌خواهد توافق را تغییر دهد، آمریکا هم خواسته‌های خودش را دارد.»
او در ادامه نوشته است: «مسئله روشن بود: در واقع، علناً اعلام شد که ضمانت دائمی منتفی است. هیچ رئیس‌جمهور آمریکا اختیار ملزم کردم دولت بعدی به یک معاهده غیرالزام‌آور که از تأیید کامل سنا برخوردار نیست را ندارد.»
لاورنس نورمن در ادامه مدعی شده است: «دولت بایدن این را هم به صراحت بیان کرد که هر گونه ضمانت حقوقی، فراتر از توافقی خواهد بود که بر سر آن اجماع حاصل شده است. با این حال، آنها کاملاً تمایل داشتند در داخل متن، تعهد سیاسی خودشان را به اجرای توافق و پایبندی به آن به صراحت قید کنند.»
خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال نوشته شنیده‌های او حاکی است در آن زمان رایزنی‌های متعددی درباره لحن بیان چنین ضمانتی انجام شد./فارس