فردا گزارش می‌دهد؛
مشت اروپا در بروکسل باز می‌شود
درباره وزن اروپا در مذاکرات برجامی تردیدهای زیادی مطرح می‌شود، فردا در نشست بروکسل قرار است اروپا مشت خود را باز کند و نشان خواهد دهد چه در چنته دارد.
گروه سیاسی فردا؛ «توافق عملی و نه توافق کاغذی» وعده‌ای که انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دو هفته پیش به علی باقری معاون سیاسی وزارت خارجه داد اما قرار شد که درباره جزئیاتش 2 طرف در بروکسل با یکدیگر دیدار کنند.
حال زمان سفر به بروکسل فرارسیده پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا از هماهنگی‌های نهایی برای برگزاری نشست تیم‌های مذاکره کننده هسته‌ای ایران و اروپا در بروکسل طی هفته جاری خبر داد. این نشست با حضور انریکه مورا، مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا و علی باقری، همتای ایرانی او برگزار می شود. هدف آن هم بحث درباره از سرگیری مذاکرات وین است به طوری که نتیجه بخش باشد و طرف‌های توافق نیز به عهد و پیمان خود باقی بمانند.
علی باقری پیش از سفر به بروکسل در پیامی توییتری درباره هدف سفرش این طور نوشت «روز چهارشنبه، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام را در بروکسل ملاقات خواهم کرد تا گفت‌وگوهایمان را درباره مذاکرات نتیجه-محور ادامه دهیم.» کلیدواژه «نتیجه محور» موضوعی که سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان بارها در سخنانش به آن اشاره کرده و گفته «ایران به دنبال گفت وگو برای گفت وگو و مذاکره برای مذاکره نیست؛ بلکه مذاکره نتیجه محور می‌خواهیم و به دنبال آن تحریم‌ها علیه ملت ایران رفع شود و زندگی مردم رونق بگیرد.»
بروکسل جایگزین وین می‌شود؟
از زمانی که موضوع نشست بروکسل مطرح شد، این احتمال نیز در اذهان شکل گرفت که شاید بروکسل جایگزینی برای مذاکرات وین است اما گذشت زمان منتفی بودن موضوع را مشخص کرد چون نه ایران به آن اشاره داشت و نه آمریکا آن را قبول دارد. رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران نیز روز دوشنبه و در پایان سفر به اروپا و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در گفتگو با خبرنگاران با تاکید دوباره بر نگرانی ایالات متحده و شرکایش از سرعت برنامه هسته‌ای ایران، تاکید کرد که نشست بروکسل جایگزینی برای گفت‌وگوهای وین نیست. آقای مالی با یادآوری مجدد علاقمندی دولت آقای بایدن به ادامه مسیر دیپلماسی با ایران، تصریح کرد که آمریکا در صورت عدم بازگشت ایران به مذاکرات وین، گزینه‌های دیگری دارد که درباره آنها با شرکای خود گفتگو کرده است.
کارشناسان حوزه سیاست خارجی بر این باورند که نشست بروکسل فرصتی به اتحادیه اروپاست تا نقش اثرگذاری خود را میانجگری بین ایران و آمریکا بازی کند و وزن خود را نشان دهد. هرچند به عقیده بسیاری آزموده را آزمودن خطاست و اروپایی ها در بزنگاه های متعدد نتوانستند در میانجگری هسته ای بین ایران و آمریکا نمره قبولی بگیرند اما این فرصت را نباید از اروپا گرفت چون وقتی برجام به اجرا درآمد بیشترین منفعت را اروپایی ها بردند، پس برای احیای دوباره آن فرصت ها این احتمال است که از همه ظرفیت خود بهره گیرند.
عیارسنجی وزن اروپا در مذاکرات
علی باقری هرچند دو هفته پیش در تهران صریح و روشن مواضع تهران را برای مورا تشریح کرد، قطعا در مذاکرات بروکسل نیز به این نکات مهم اشاره خواهد کرد «ایران مصمم به انجام مذاکراتی است که تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی را به صورت کامل و موثر لغو نموده، عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران را تضمین نموده و ضمانت‌های معتبری برای عدم بدعهدی بیشتر فراهم کند.»
اما مسئله اصلی این است که آیا طرف‌های مقابل از آمادگی واقعی برای انجام تعهدات خود، از جمله فراخواندن یک ناقض غیرعضو به ترک خط مشی‌ها و میراث مخرب گذشته برخوردارند؟ ادامه سیاست شکست‌خورده فشار حداکثری قطعا نمی‌تواند موانع پیش‌روی «مذاکرات برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه» را بردارد، بلکه بر پیچیدگی‌های فراوان مذاکرات خواهد افزود. حال باید منتظر ماند و نتیجه مذاکرات بروکسل را که قرار است فردا انجام شود، دید. آیا از دودکش محل مذاکره علی باقری و انریکه مورا دود سفید بیرون می آید؟ اگر این اتفاق بیفتد توافق ایران و اتحادیه اروپا برای گفت‌وگو در بروکسل احتمالاً منجر به انجام دوره هفتم مذاکرات وین جهت احیای برجام می شود. البته فعلاً نمی‌توان با قاطعیت گفت حتی در صورت انجام مذاکرات می‌توان چشم‌اندازی برای توافق مجدد قائل شد یا خیر.