نامه نماینده مجلس به وزیر نفت

مالک شریعتی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به جواد اوجی وزیر نفت با اشاره به افت مخازن پارس جنوبی در آینده نزدیک و احتمال تعطیلی پتروشیمی‌ها اعلام کرد باید با استفاده از توانایی‌ کنسرسیوم‌های داخلی سریعا اقدامات لازم صورت گیرد.

متن نامه عضو کمیسیون انرژی مجلس به شرح ذیل است: 

جناب آقای مهندس اوجی                  

وزیر محترم نفت

موضوع:  ساخت و نصب سکوهای افزایش فشار پارس جنوبی 

با سلام و تحییت

احتراماً  پیرامون ضرورت و اهمیت ساخت و نصب سکوهای دریایی افزایش فشار در میادین گازی پارس جنوبی با تکیه بر دانش و توانمندی‌های داخلی، نکات و توضیحات ذیل مزید استحضار ایفاد می گردد:

روند مقدار گاز قابل برداشت از مخازن پارس جنوبی کاهشی بوده و در سالهای آتی این مخازن دچار افت فشار خواهد شد. بر اساس مطالعات انجام شده بر روی فازهای پارس جنوبی (به عنوان نمونه فاز ۱۱) کاهش فشار این میدان طی دو مرحله و ابتدا از حدود 160 بار به حدود120 بار و پس از آن به حدود 60 بارکاهش خواهد یافت. به گونه ای که در صورت عدم استفاده از سکوهای دریایی جهت افزایش فشار گاز ، انتقال گاز از دریا به خشکی عملاً  میسر نخواهد بود و در واقع هزینه های مصروفه جهت توسعه این میادین عظیم گازی بلا استفاده می گردد.

همچنین صنایع پایین دستی نیز از این مقوله مستثنی نبوده و به شدت متاثر خواهند شد و محتمل است موجب تعطیلی و رها سازی مجتمع های بزرگ پتروشیمی احداث شده در منطقه ویژه پارس جنوبی گردد. این نکته نیز حائز اهمیت فراوانی است که در کدام مقطع زمانی و در کدام مرحله از افت فشار این مخازن اقدام به نصب سکوهای افزایش فشار گردد.  در صورت انفعال و عدم نصب این سکوهای فشار افزایی در زمان و مکان مناسب ضمن کاهش فشار، دچار کاهش دبی و برداشت نیز خواهیم بود و برداشت تجمعی از این میدان کاملا وابسته به زمان نصب تجهیزات فشار افزایی و همچنین مکان نصب این تاسیسات می باشد چرا که در صورت نصب این تاسیسات در خشکی فقط امکان عبور از مرحله اول کاهش فشار مخزن مهیا شده (فقط برای ۴ سال) و دیگر امکان بازگشت به نقطه برداشت پیشین نخواهد بود. همچنین پس از حدود چند سال دیگر با ادامه کاهش فشار گاز، دیگر انتقال آن از دریا به خشکی نیز مقدور نخواهد بود.

پس از دریافت قطعیت نیاز به انجام پروژه های ساخت و نصب سکوهای افزایش فشار، موضوع قابل اهمیت دیگر بررسی روشهای و سناریوهای افزایش فشار، امکان طراحی و ساخت سکوها و تجهیزات مورد نیاز و همچنین نحوه حمل و نصب این تجهیزات و سکوهای ساخته شده با استفاده از توان داخلی و اتکا به آن جهت مصون سازی این پروژه از تحریمهای بین المللی می باشد. 

در این زمینه با اتکا به شرکت های داخلی و مطالعه کلیه سناریوهای مطرح، من جمله طرح پیشنهادی شرکت توتال و با در نظر گرفتن کلیه شرایط فنی و با قابلیت اجرایی در کنار شرایط مالی طرح های مختلف، می توان راهکار بهینه و قابل اجرا  از لحاظ فنی (ارسال گاز شیرین از خشکی توسط خط لوله زیر دریایی و نصب توربو کمپرسورهای ساخت داخل بر روی سکوی افزایش فشار) را بر اساس توانمندیهای داخلی برگزید و اقدام به طراحی  پایه اولیه نمود.

با انتخاب سناریوی قابل انجام با مشخصه های فوق الذکر4 سرفصل مهم و کلیدی  شناسایی شده اند که عبارتند از:

- زیر ساختهای نرم افزاری (فعالیتهای مهندسی)،

- زیر ساختهای سخت افزاری- یارد ساخت سکوهای سنگین و تجهیزات بارگیری، حمل و نصب سازه های های سنگین دریایی  

- تامین تجهیزات از جمله توربو کمپرسورها 

- روشهای تامین مالی

- زیر ساختهای نرم افزاری (فعالیت‌های مهندسی)

در خصوص فعالیتهای مهندسی، شرکت های داخلی، مهندسی پایه را آغاز نموده و در حال انجام آن می باشند به گونه ای که هم اکنون شبیه سازی مربوط به فرآیند افزایش فشار، مدل سازی اولیه طرح، تعیین مشخصات تجهیزات و تاسیسات روی سکو، طراحی و جانمایی تجهیزات روی سکو، طراحی سکو با وزن حدود 15000 تن، طراحی جکتهای هشت پایه با وزنی در حدود5000 تن را به انجام رسانده اند و آمادگی ارائه طراحی و اخذ تائیدیه آن توسط  شرکت مورد نظر کارفرما وجود دارد.

- زیر ساختهای سخت افزاری- تجهیز و افزایش ظرفیت یارد ساخت سکوهای سنگین

در حال حاضر بر اساس حداکثر ظرفیت یاردهای کشور امکان ساخت این سکوها مهیا نمی باشد لذا برای ساخت سکوهای افزایش فشار گاز که بسیار سنگین هستند ضروری است که ظرفیت این یاردها افزایش یابد.ضمن آنکه جهت حمل و نصب این سکوهای سنگین، که از روش شناور سازی بارج حمل و نصب استفاده میشود، نیاز به طراحی و ساخت Float over با ظرفیت 15،000 تن می باشد که این مهم نیز توسط طراحان و مهندسان شرکت های داخلی  امکان پذیر می باشد.

در این زمینه  با بررسی های صورت گرفته در خصوص توانمندیهای داخلی و با اعتماد به آنها میتوان انجام این پروژه را به کنسرسیومی از شرکتهای سازنده سکوهای دریایی ( شامل شرکت تاسیسات دریایی، صنایع فراساحل صف و ...) ارجاع نمود .

- تامین تجهیزات از جمله توربو کمپرسورها 

بدون شک یکی از مسایل مهم در اجرای این پروژه تامین تجهیزات مورد نیاز و طراحی سناریوی قابل حصول بر اساس ظرفیتهای ساخت داخل می باشد. تجهیزات مورد نیاز مشترک سکوهای دریایی شامل مخازن، مبدل ها، پکیج های شیمیایی و ... می باشند که در همگی این موارد امکان ساخت داخل مهیا می باشد.مهمترین تجهیز مورد نیاز انجام این پروژه کمپرسورهای توان بالا بوده که پیشترتامین اینگونه تجهیزات از خارج از کشور صورت می گرفت. اما اکنون و بنا بر شرایط تحریمی این مزیت ایجادگردیده که با رویکرد نگاه به توانمندیهای داخل و فعال نمودن ظرفیتهای قابل توسعهt امکان ساخت اینگونه تجهیزات در داخل نیز مهیا گردد. از این رو با بررسی امکانات شرکتهای داخلی سازنده کمپرسور، من جمله شرکت توربو کمپرسور نفت (OTC) و شرکت مپنا  توانمندی داخلی جهت ساخت اینگونه کمپرسورهای توان بالا حائز شرایط های لازم بوده و از امکانات لازم جهت ساخت این تجهیز برخوردار می باشند.

- روشهای تامین مالی

یقینا در شرایط کنونی یکی از دغدغه های اجرای اینگونه پروژه های ملی نحوه تامین مالی این پروژه مستقل از بودجه ها و در آمدهای دولتی می باشد. لذا یک پیشنهاد قابل اجرا استفاده از ظرفیت درآمدی صنایع پایین دستی و پتروشیمی بوده که وابستگی آنها به میزان گازهای تولید شده (خوراک پتروشیمی های کشور) در پارس جنوبی بصورت مستقیم می باشد.از آنجا که تاثیر کاهش تولید گاز در میدان پارس جنوبی بلافاصله و مستقیما در تولید و لذا سود آوری صنایع پتروشیمی نمایان خواهد شد لذا مشارکت این صنایع در تامین مالی این پروژه با استقبال روبرو شده و امکان پذیر می‌باشد. یک راهکار موثر تامین مالی توسط این مجتمع‌ها استفاده از درصدی از سود توزیعی شرکت‌های پتروشیمی بین سهامداران خود تحت عنوان پیش خرید گازهای تولیدی در پارس جنوبی می باشد.

در پایان با عنایت به موارد فوق الذکر و توضیحات ارائه شده، بطور خلاصه میتوان اشاره نمود که پس از دریافت اهمیت موضوع احداث سکوهای افزایش فشار و انتخاب سناریوی مناسب و قابل اجرا، با اطمینان خاطر میتوان به این موضوع اذعان نمود که امکان اجرای این پروژه با ایجاد کنسرسیوم پیمانکاری از شرکتهای داخلی توانمند در این زمینه و استفاده از منابع مالی شرکتهای پتروشیمی و ایجاد کنسرسیوم کارفرمایی بین شرکت نفت و گاز پارس با پتروشیمی های منطقه و بدون نیاز به منابع مالی دولتی به عنوان یک پروژه قابل اجرا از صفر تاصد مهیا بوده و غافل شدن از این موضوع موجب خسران و ایجاد ضرر در سطح ملی خواهد بود./فارس