نکات کاربردی و مهم انحصار وراثت
گواهی انحصار وراثت برگه قانونی مشخص کننده تعداد وراث و میزان سهم الارث هر یک از آنان است و با حضور تنها یکی از وراث نیز صادر می شود.
ورثه به چه کسانی اطلاق می گردد ؟
ورثه به افرادی گفته می شود که وارث مال و دارایی متوفی می باشند و در اصطلاح قانونی به وراث متوفی قائم مقام قانونی متوفی می گوییم.
درصورتی که در زمان فوت متوفی نطفه ای منعقد شده باشد جنین نیز جزء وراث آن مرحوم قرار می گیرد ، در صورتی که فرزندی زودتر از پدر و مادر خودش فوت کند از آنان ارثی نخواهد برد.
هم چنین در صورتی که زوجین از یکدیگر جدا شده باشند اما در عده طلاق رجعی باشند از یکدیگر ارث می برند اما در عده طلاق بائن از یکدیگر ارث نمی برند.
ممکن است سوال شود گواهی انحصار وراثت از چه مرجعی صادر می گردد ؟
وراث برای اخذ گواهی انحصار وراثت باید پس از ثبت دادخواست خود در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی مراجعه نمایند. و برای گرفتن انحصار وراثت تنها حضور یکی از وراث کفایت می کند و نیازی به حضور تمام وراث نمی باشد.
در صورت عدم همکاری سایر وراث تکلیف چیست؟
یکی از مشکلاتی که وراث با آن روبرو هستند اختلافات خانوادگی و عدم همکاری سایر ورثه است که در این صورت اگر ورثه ای همکاری نکند مشکلی نیست فرد درخواست دهنده یا وکیل انحصار وراثت باید تمامی مدارک لازم را از ثبت احوال استعلام نماید.
✓ برای گرفتن گواهی انحصار وراثت تنها اقدام یکی از وراث کفایت می کند و نیازی به حضور تمامی وراث نمی باشد.️
✓ اگر شخصی از متوفی طلبکار باشد برای دریافت طلب خودش از وراث می تواند به شورای حل اختلاف مراجعه نماید و با ارائه مدارک و مستندات گواهی انحصار وراثت را اخذ نماید.
✓ برای دریافت گواهی انحصار وراثت ارائه لیست اموال الزامی نیست و در خصوص ارائه اظهارنامه مالیاتی باید بگوییم که اگر متوفی قبل از سال ۹۵ فوت شده باشد یکی از مدارک لازم برای ثبت دادخواست انحصار وراثت تسلیم اظهارنامه مالیاتی می باشد ، اما برای وراث فردی که بعد از سال ۹۵ فوت شده باشد برای اخذ گواهی انحصار وراثت نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی نمی باشد و این افراد وقتی قصد تصرف در اموال را داشته باشند باید ابتدا به اداره مالیات خودشان یا وکیل مالیات بر ارث مراجعه نماید و مالیات مربوط به اموال را پرداخت کنند.
نرخ مالیات بر ارث به چه صورت است ؟
بر اساس ماده ۱۷ قانون مالیات های مستقیم اموال متوفی به شرح ذیل تقسیم بندی شده اند:
- نرخ مالیات برای سپرده های بانکی سه درصد است .
- نرخ مالیات بر سهام بورسی هفت و نیم درصد است.
- میزان مالیات بر ارث حق امتیاز ده درصد است ، حق امتیاز مانند حق امتیاز تلفن ثابت یا همراه
- میزان مالیات برای وسایل نقلیه متوفی دو درصد است.
- نرخ مالیات برای املاک مسکونی متوفی هفت و نیم درصد ارزش منطقه ای است.
- نرخ مالیات بر ارث برای اموال و دارایی متوفی که در خارج از کشور است ده درصد است.
انواع گواهی انحصار وراثت :
انحصار وراثت محدود و انحصار وراثت نامحدود
انحصار وراثت محدود: اختصاص به وراثی دارد که اموال متوفی ایشان تا مبلغ پنجاه میلیون تومان است.
انحصار وراثت نامحدود: وراثی باید این گواهی را اخذ کنند که میزان دارایی متوفی ایشان بیش از مبلغ پنجاه میلیون تومان است.
مدت زمان اخذ گواهی انحصار وراثت چقدراست؟
مدت زمان لازم برای انحصار وراثت نامحدود چهل روز و برای انحصار وراثت محدود ده روز است.
انحصار وراثت افراد خارج از کشور به چه صورت است؟
افرادی که در خارج از کشور هستند برای دریافت گواهی انحصار وراثت باید به شخصی در داخل کشور وکالت مدنی بدهند و آن شخص به وکیل دادگستری مراجعه نماید ، در غیر این صورت شخصی که در خارج از کشور است باید در داخل کشور حضور پیدا کند و خودش پیگیری امور مربوط به انحصار وراثت را بر عهده بگیرد.
ممکن است سوال شود سامانه ای برای استعلام انحصار وراثت وجود دارد؟
در پاسخ باید بگوییم در حال حاضر هیچ سامانه ای برای پیگیری و استعلام انحصار وراثت وجود ندارد و تنها سامانه ای که وجود دارد سامانه ای به نام سامانه ثنا است که به ثبت امضای الکترونیکی می پردازد و ابلاغیه های مربوط به آن شخص در آن سامانه قرار می گیرد که قابل پیگیری و مشاهده است.
درصورت ناقص بودن مدارک چه باید کرد؟
ممکن است وراثی که می خواهند گواهی انحصار وراثت را اخذ نمایند ، بنا به هر دلیلی مدارک کلیه ورثه را نداشته باشند که در این صورت شخص دادخواست دهند یا وکیل انحصار وراثت باید تمامی مدارک را تکمیل و استعلام بنماید.