شگفتی رویترز از درآمد صادراتی ایران

خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه بازرگانی نفت و محصولات نفتی نوشت: با اینکه تحریم‌ها، مانع صادرات نفت خام ایران شده، اما صادرات مواد پتروشیمی ‌و سوخت آن در سال‌های اخیر افزایش یافته و فروش این محصولات به سرعت در آسیا و اروپا گسترش می‌یابد، به‌گونه‌ای که اکنون درآمد ایران از صادرات محصولات نفتی از صادرات نفت خام به مراتب فراتر رفته است.

رویترز افزود: صادرات مواد پتروشیمی ‌و سوخت (بنزین و گازوئیل) ایران در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار بوده که ۲ برابر ارزش نفت خام صادراتی این کشور است.

در حالی که شناسایی نفت خام از روی درجه (گرید) و دیگر خصوصیات آن، امکان‌پذیر است، اما ردگیری صادرات مواد سوختی با کامیون نفتکش شناسایی مبدا و مقصد و مسیر مواد پتروشیمی‌دشوار است. بخشی از صادرات سوخت ایران به کشورهای همسایه شامل مبادلات خرد است که ردگیری آن برای وزارت خزانه‌داری آمریکا، دشوار است.

در حالی که توان پالایشی بیشتر کشورها در دوره همه‌گیری کووید-19 کاهش یافته، ایران که تا ۲۰۱۸ وارد‌کننده بنزین بود، صادرات این ماده سوختی را در سال ۲۰۲۰ با افزایش ۶۰۰ درصدی نسبت به سال پیش از آن، به هشت میلیون تن یا ۱۸۰ هزار بشکه در روز رساند. به گفته یک کارشناس، درآمد ایران از صادرات بنزین در همان سال نزدیک به سه میلیارد دلار بوده است.

ایران اکنون نزدیک به ۲ میلیون تا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز نفت تولید می‌کند که نزدیک به ۲ میلیون بشکه در روز آن به پالایشگاه‌های داخلی و نزدیک به ۵۰۰ هزار بشکه در روز هم به صادرات اختصاص داده می‌شود و در صورت لغو تحریم‌ها توان افزایش تولید را در مدت ۲ یا سه ماه تولید نفت خام را تا ۲ میلیون بشکه دارد.

به گفته یک منبع آگاه که می‌خواست ناشناس بماند، بنزین با کامیون به افغانستان و پاکستان و از آنجا از راه دریا به امارات متحده عربی در خلیج ‌فارس انتقال داده می‌شود. به گفته بازرگانان، عراق و برخی کشورهای آفریقایی از ایران بنزین خریداری کرده‌اند و چند محموله بنزین نیز با کشتی به ونزوئلا صادر شده و خریداران مواد پالایش شده ایران بسیار بیشتر از پالایشگاه‌های تخصیص داده شده به پالایش نفت خام ایران هستند.

واشنگتن در سال ۲۰۱۸ در پی خروج دونالد ‌ترامپ رئیس‌جمهوری وقت از پیمان ۲۰۱۵ هسته‌ای (برجام)، تحریم‌هایی بر صنایع نفت و گاز ایران اعمال کرد.

در همین حال پایگاه خبری اویل پرایس طی گزارشی نوشت: ایران با وجود تحریم‌های آمریکا، صادرات نفت خود را افزایش داده و در ماه جاری نیز با صادرات سوخت به لبنان، توانسته مشتری نفتی جدیدی برای خود پیدا کند. علاوه بر لبنان و سوریه، افغانستان هم وابسته به واردات نفت از ایران برای تامین نیاز خود به انرژی است. ایران صادرات سوخت به افغانستان را در اواخر ماه اوت آغاز کرده است.