تبعات اقدام احتمالی آمریکا در صدور قطعنامه ضدایرانی چه خواهد بود؟

تلاش‌های مدیر کل آژانس انرژی اتمی برای سفر به تهران پیش از نشست شورای حکام در نهایت جواب داد و کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، روز گذشته از سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران خبر داد.

به گزارش «وطن‌امروز»، نماینده دائم کشورمان در این باره بیان کرد: گروسی در این سفر با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد و ۲ طرف بیانیه مشترکی را نیز صادر خواهند کرد. این نخستین سفر گروسی به تهران در دولت سیزدهم و نخستین دیدار وی با محمد اسلامی، رئیس جدید سازمان انرژی اتمی است. این سفر در آستانه نشست شورای حکام آژانس انجام می‌شود.

ساعاتی قبل از تایید غریب‌آبادی، خبرگزاری رویترز به نقل از ۳ دیپلمات گزارش داد سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران پیش از نشست شورای حکام آژانس که روز دوشنبه آغاز می‌شود، تایید شده است. یکی از آنها گفت گروسی اوایل روز یکشنبه وارد تهران می‌شود و با رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار خواهد کرد.

«لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه وال‌‌استریت‌ژورنال نیز که اخبار اختصاصی مربوط به تحولات مرتبط با آژانس و ایران را در صفحه شخصی‌اش در توئیتر منتشر می‌کند، نوشت: «من صحبت‌های تازه‌ای از برخی منابع درباره احتمال سفر قریب‌الوقوع رافائل گروسی به ایران قبل از نشست شورای حکام آژانس شنیده‌ام». این خبرنگار آمریکایی همچنین به نقل از منبعی در پاریس مدعی شد آمریکا و ۳ کشور اروپایی هنوز هیچ تصمیمی برای صدور قطعنامه شورای حکام آژانس علیه ایران نگرفته‌اند.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است وضعیت همکاری ایران با این نهاد تخصصی وابسته به سازمان ملل را در نشست بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که بین روزهای ۱۳ تا ۱۷ سپتامبر (۲۲ تا ۲۶ شهریور) برگزار خواهد شد، به اعضای این شورا ارائه کند.

* پیچیدگی‌های جلسه آتی شورای حکام

جلسه آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از آن جهت که می‌تواند روند مذاکرات احیای برجام را که پس از برگزاری 6 دور در وین متوقف شده تعیین کند، از اهمیت بسزایی برخوردار است.

مسأله کاهش نظارت‌های آژانس که در گزارش تازه رافائل گروسی به آن اشاره شده و طی ماه‌های گذشته مدیر کل آژانس نسبت به آن ابراز نگرانی کرده، به نظر می‌رسد دستاویز آمریکا برای اقدام احتمالی در شورای حکام قرار بگیرد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه در ۲ گزارش محرمانه که در وال‌استریت‌ژورنال منتشر شد، اعلام کرد ایران دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌های مرتبط هسته‌ای را مسدود کرده و به توسعه فعالیت‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهد.

سفر گروسی به ایران نمی‌تواند بی‌ارتباط با این موضوع باشد و مدیرکل آژانس که از آغاز مسؤولیتش در آژانس در نقش بازوی مذاکراتی آمریکا عمل کرده است، احتمالا می‌خواهد شانس خود را برای امتیازگیری از تهران و بازگرداندن دسترسی‌های از دست رفته آژانس که از اسفند در نتیجه قانون هسته‌ای مجلس- اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران- به وقوع پیوسته، امتحان کند.

تهران در مقطع حاضر به این دلیل با سفر گروسی به ایران موافقت کرد که این پیام را برساند که فقط به این دلیل مدیرکل آژانس را به حضور می‌پذیرد که مساله فی‌مابین موضوعی فنی است و این دیپلمات آرژانتینی دنبال اهداف دیگری در تهران نباشد، همچنین راه تعامل با آژانس مسدود نیست اما تنها راه بازگشت نظارت‌های آژانس فقط رفع تحریم‌هاست.

آمریکا و ۳ کشور اروپایی عضو برجام با نیم نگاهی به صدور قطعنامه‌ای ضدایرانی در شورای حکام تلاش دارند تهران را تهدید به آغاز فرآیند ارسال پرونده به شورای امنیت کنند اما این اقدام قمار بزرگی برای آنان محسوب می‌شود که می‌تواند تیر خلاص به برجام باشد و پاسخ قاطع تهران- که گزینه‌های متنوع‌‌تری هم نسبت به گذشته در اختیار دارد- را در پی داشته باشد. از طرف دیگر آمریکا و متحدانش با اجماع‌سازی در شورای حکام نیز مشکل خواهند داشت. هشدار روزهای اخیر مسکو نسبت به تبعات صدور چنین قطعنامه‌ای از فقدان اجماع در شورای حکام خبر می‌دهد و نشان از آن دارد که ارسال پرونده ایران از شورای حکام به شورای امنیت، چندان عملیاتی نخواهد بود، زیرا روسیه تلویحا این هشدار را به طرف غربی داده که در آنجا با حق وتوی روسیه و چین، تلاش‌های آمریکا و تروئیکای اروپا به نتیجه نخواهد رسید.

«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، جمعه تاکید کرد مسکو به هرگونه قطعنامه احتمالی ضدایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رأی منفی می‌دهد. دیپلمات روس در توئیتر نوشت: «هیچ توهمی نداشته باشید. اگر پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران در شورای حکام آژانس اتمی علیه ایران مطرح شود، روسیه به آن رأی منفی می‌دهد». اولیانوف در ادامه توضیح داد: «همان‌طور که روز گذشته توئیت کردم، هیچ نیازی به یک قطعنامه [علیه ایران] نیست، چون نه‌ تنها بی‌معنی خواهد بود، بلکه شدیدا زیانبار است. باید حساب بهتری روی دیپلماسی باز کرد».

* شتاب آمریکا برای خروج از وضعیت دشوار

طرف آمریکایی همزمان با تحولات اخیر بویژه گزارش جدید مدیر کل آژانس به فعالیت‌های دیپلماتیک خود شدت بخشیده است. رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و عضو ارشد هیات مذاکراتی آمریکا در وین بتازگی به پایتخت روسیه و تروئیکای اروپا سفر کرد و در گزارش خود از رایزنی با این کشورها نوشت: «یک سلسله دیدارهای مفید در پاریس را با همتایان خودمان در اتحادیه اروپایی و ۳ کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) درباره آینده مذاکرات برنامه جامع اقدام مشترک (توافق برجام) و اهمیت بازگشت سریع به پایبندی متقابل تمام کردم».

تاکید مالی بر بازگشت سریع و متقابل به برجام در شرایطی است که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه در جریان یک کنفرانس خبری در پایگاه نظامیان آمریکایی در رامشتاین آلمان هشدار داد: «ایالات متحده در مواجهه با بن‌بست مذاکرات و عدم همکاری تهران ناگزیر خواهد بود بزودی از تلاش برای به جریان انداختن توافق ‌هسته‌ای با ایران صرف نظر کند». وی همچنین تصریح کرد: «قرار نیست تاریخی را مشخص کنم اما به مقطعی نزدیک می‌شویم که بازگشت سخت به برجام دیگر تضمین‌کننده تداوم مزایای آن نخواهد بود».

با تغییر پارامترهای اثرگذار پیرامون برجام و همچنین تحولات منطقه، این واشنگتن است که به احیای فوری برجام نیاز دارد. مقامات دولت بایدن با اینکه تهدید می‌کنند تا ابد منتظر مذاکرات احیای برجام نمی‌مانند اما واقعیت همان است که رابرت مالی می‌گوید: «اهمیت بازگشت سریع به برجام».

***

    گزافه‌گویی نفتالی بنت درباره گزارش برجامی آژانس   

نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران گزافه‌گویی کرد. به گزارش فارس، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره این گزارش گفت: «اسرائیل وضعیت منعکس‌شده در این گزارش را که ثابت می‌کند ایران به دنیا دروغ می‌گوید، بسیار جدی می‌گیرد و تمام اقداماتی را که امکانش را دارد برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح‌های اتمی انجام خواهد داد. من خواستار پاسخ مناسب و فوری بین‌المللی هستم».او اضافه کرد: «باید اطمینان حاصل شود ایران هرگز به قابلیت ساخت سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت. گزارش آژانس اتمی هشدار می‌دهد اکنون وقت اقدام است. از این رو این انتظار ساده‌لوحانه که ایران آماده است از طریق مذاکره تغییر مسیر دهد، بی‌اساس از آب درآمد».نفتالی بنت اضافه کرد: «تنها اتخاذ یک موضع مستحکم از سوی جامعه بین‌المللی می‌تواند باعث ایجاد تغییر در رژیم مستقر در تهران که خویشتنداری را به کل کنار گذاشته، شود»./وطن امروز