واکنش فریدون عباسی به تعجب افکار عمومی در انتخاب اسلامی

فریدون عباسی، رییس پیشین سازمان انرژی اتمی و نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به انتخاب محمد اسلامی به ریاست سازمان انرژی اتمی گفت: خیلی‌ها انتظار انتخاب آقای اسلامی را نداشتند. اسم ایشان در میان اسامی که در فضای مجازی یا در گمانه‌زنی‌ها مطرح بود، شنیده نشده بود. مطرح بود که ایشان در وزارت راه و شهرسازی می‌ماند و از جمله وزیرانی است که از دولت قبل در این دولت باقی می ماند. اما چون دنبال می شد که مهندس قاسمی وزیر نفت شود و در نهایت به سمت آقای اوجی این مساله رفت، جایی که مناسب سابقه اجرایی و فنی آقای قاسمی بود وزارت راه و شهرسازی بود. از این رو آقای اسلامی جای مناسبی نداشتند و تنها دستگاهی که ارتباطات بیرونی و صبغه صنعتی دارد و فردی آشنا به مقررات بین‌المللی و آشنا به کارهای تحقیقاتی و آموزشی است به عنوان رییس سازمان انرژی اتمی انتخاب شدند.

وی درباره تعجب افکار عمومی، نخبگان و کارشناسان حوزه هسته‌ای از انتخاب ایشان با بیان این‌که "در جامعه به غلط مرسوم شده است که صنعت هسته‌ای یک تخصص خاص است در حالی که بیش از ۹۰ درصد فرایندهای صنعت هسته‌ای مشابه صنایع نفت، پتروشمی، گاز و غیره است" گفت: فقط اینجا ماده اصلی پرتوزا است و این مواد درجه هسته‌ای دارند، یعنی احتمال وقوع واکنش در مواد هسته‌ای را باید در نظر گرفت.

عباسی ادامه داد: یکی از بخش‌های مهم صنعت هسته‌ای ساخت راکتور است و قسمت اصلی قلب راکتور است. آنجا مکانیک، انتقال حرارت و دما، فشار و تولید بخار داریم و این مسایل در هر صنعتی وجود دارد. مثل نیروگاه های دیگر که توربین دارند فقط اینجا توربین خاص خودش را دارد. پس اگر کسی کار صنعتی انجام داده باشد بخش زیادی از فرایند را می داند. آقای اسلامی فردی است که مدیریت اجرایی کرده ، کارخانه اداره کرده، هدایت علمی تحقیقاتی صنایع بزرگ را انجام داده و منابع انسانی بزرگی را نیز تربیت و هدایت کرده است و از طرفی در کارنامه خود تجربه استانداری هم دارد که با زندگی مردم سر و کار دارد. معتقدم نباید فقط روی رادیواکتیویته و مهندسی هسته‌ای در بحث مدیریت صنعت هسته ای تکیه کنیم. می تواند برای این بخش یک معاون هم کار را انجام دهد یا در رابطه با مسایل حقوقی و بین‌المللی کارشناس و متخصص خاص خودش را در نظر گرفت. آقای آقازاده دوازده سال سازمان انرژی اتمی را اداره کرد، ولی چون دیسیپلین های نفتی را فراگرفته بود و اوپک را می شناخت و مذاکرات بین المللی را می دانست با ورود به این صنعت تجاربش را وارد کرد و حتی پرسنل نفت و استانداردهای نفت را آورد و موجب جهش صنعت هسته‌ای شد.

این نماینده مجلس گفت: این درحالی بود که قبل از مدیریت آقای آقازاده دیدگاه فیزیکی و سیاسی بر سازمان انرژی اتمی حاکم بود اما در دوره آقای آقازاده دیدگاه مهندسی حاکم شد و همزمان در شرکت‌های تابعه کارهای پژوهشی خوبی هم انجام شد.

رییس پیشین سازمان انرژی اتمی درباره معیارها و شاخص های انتخاب آقای اسلامی با بیان اینکه باید این مساله را از رییس جمهور به طور مشخص پرسید تصریح کرد: حتما در انتخاب ایشان بررسی های لازم انجام شده است. افراد متفاوت با تجارب متفاوت تاکنون به سازمان وارد شده اند. اما مشکلی که در انرژی اتمی وجود داشته و دارد این است که متاسفانه نتوانستیم به طور مستمر و پایدار در کنار متخصصان، مدیر تربیت کنیم، یعنی یک روند و فرایند ثابت در این رابطه را شاهد نبودیم. در حالی که باید برای هر پست سازمانی، ۱۰ فرد را تربیت و پیش بینی کرد. بنده شخصا در دوره کوتاه مدیریتم در سازمان تلاش بسیاری برای این مساله انجام دادم تا از جنبه های مختلف مدیران رشد کنند و برای سطوح بالاتر آماده شوند. اگر این روند ادامه پیدا می کرد حتما امروز در تخصص‌های مختلف نیروی مدیریتی داشتیم. به نظرم در هشت سال گذشته تلاشی برای این کار انجام نشد و دایره مدیران و چرخش مدیریت‌ها محدود بوده است.

عباسی درباره ویژگی های محمد اسلامی گفت: آقای اسلامی رییس موسسه آموزش و تحقیقات صنایع دفاع کشور بوده است. معمولا نظامی ها در مرزهای دانش باید حرکت کنند و وزارت دفاع که می خواهد با ساخت ابزار از کشور دفاع کند، باید دانش دانشگاهی اش در سطح بالا باشد. فردی که آن موسسه را اداره کند هم مراکز علمی پژوهشی وزارت دفاع را راهبری می کند هم با سایر دانشگاه ها ارتباط برقرار می کند. آقای اسلامی در دوره ای که مسئولیت این موسسه را داشته با همه دانشگاه های کشور در حوزه فنی و مهندسی ارتباط داشته است و با اکثر مجموعه دفاعی کشور هم آشناست. به علاوه همان طور که در بالا گفتم تجربیات ایشان در حوزه راه و شهرسازی، استانداری و غیره حایز اهمیت است.

وی در پاسخ به این که ممکن است تجارب وی در حوزه دفاعی باعث شود تا به او فشار آورند؟ گفت: خیر. این مساله به هیچ وجه نقطه ضعف نیست. حوزه دفاعی یعنی سطح بالای علمی و فنی کشور. بهترین نیروهایی که در دانشگاه ها تربیت می کنیم در حوزه دفاعی فعال می شوند. در این حوزه دفاعی تلویزیون و کامپیوتر هم ساخته می شود، این طور نیست که همه این بخش را به بخش های دفاعی گره بزنیم. رشد علمی و فنی کشورهای دنیا بعضا از بخش های نظامی شروع شده است. راکتور یک سیستم انرژی است که بسیاری از علوم را در خود دارد و ربطی به مسایل دفاعی هم ندارد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: ما بهترین استاد مهندسی هسته‌ای هم در راس سازمان انرژی اتمی قرار دهیم تا وقتی او تجربه مدیریتی در این حوزه و حوزه های فنی و صنعتی نداشته باشد کارآیی ندارد.

عباسی در پاسخ به این که اولویت هایی که از نظر شما آقای اسلامی باید در دوره مدیریت شان به آنها بپردازد چیست؟ گفت: آقای اسلامی باید به چند چیز توامان فکر کند؛ اول این که موضوع هسته‌ای چالشی است که ادامه دارد و در این چارچوب برای حل مسایل کشور باید مذاکرات را ادامه دهیم. باید از تیم مذاکره کننده پشتیبانی فنی و حقوقی کند. این کاری است که زمان ما انجام می شد و تا الان هم انجام شده و از این به بعد هم باید ادامه یابد. دوم، در حوزه تولید انرژی است. ما یک راکتور در حال کار داریم که باید پشتیبانی فنی، تامین قطعات و ابزار آن در اولویت باشد و به طور کلی سرپا نگه داشتن‌ آن مساله بسیار مهمی است. ۱۰ سال است که واحد یکم نیروگاه بوشهر فعال است و از مسایل در اولویت کشور است، از این رو باید بدهی‌ها پرداخت شود و تامین سوختش در اولویت باشد. هم چنین دو راکتور دیگر در حال ساخت داریم که از زمان‌بندی تعیین شده برای ساخت و راه اندازی اش عقب هستند؛ باید در ۱۴۰۰ به مدار می آمدند که تا الان میسر نشده است، بنابراین ایشان باید کاری کند که ۴ سال دیگر این دو راکتور تکمیل شود. دولت هم در این رابطه باید کمک کند تا به موقع به مدار بیایند، همچنین مطابق سفارش وزارت نیرو در تامین برق هسته‌ای برنامه‌ریزی شود تا به آن اندازه که وزارت نیرو می گوید قراردادهای بیشتر برای ساخت راکتور منعقد شود. علاوه بر این باید به راکتورهای کوچک و شتابدهنده‌ها نیز پرداخته شود.

وی ادامه داد: حوزه دیگر، کاربرد پرتوها در زندگی مردم است. کاربرد پرتوها فقط در پزشکی نیست بلکه در صنعت، کشاورزی و زمین شناسی و شناخت جهان موثر است و این می تواند فیزیک و علوم پایه کشور را رشد دهد. این حوزه وسیعی است که گردش مالی و سرمایه اش حتی از حوزه برق هسته‌ای بیشتر است و ما ظرفیت خوبی هم در کشور داریم.

این نماینده مجلس در پاسخ به این که این‌ کارها با وجود تحریم‌ها و محدودیت های سیاسی و هسته‌ای شدنی است؟ گفت: ما هشت سال پیش داشتیم این کار را با توان داخلی انجام می دادیم. سه راکتور کوچک را با اتکا به بهبود امکانات در شیراز، تبریز و مشهد پیش می بردیم و در مراحل اولیه کار بودیم.

عباسی افزود: ما در حوزه گداخت خیلی صحبت می کنیم، اما چطور باید در این حوزه جهش کرد؟ معتقدم پشتوانه فنی مهندسی که در سانتریفیوژ و لیزر داریم را باید مدیریت کرده و آن را پشتوانه مسایل نظری در مسایل گداخت قرار دهیم. ما حتما باید از فرار به جلو در دانش و توسعه سانتریفیوژ جلوگیری کنیم. نباید دائم به دنبال سو SWU بالاتر برویم. البته بد نیست که سو ۱۰۰۰ هم تولید کنیم اما اگر می توانیم یک سو پایدار مثلا سو ۱۰ داشته باشیم، خوب است و دیگر باید به سمت صنعتی سازی آن ماشین حرکت کنیم و سر ریز تکنولوژی را به زمینه‌های دیگر از جمله گداخت ببریم تا با کشورهای دیگر بتوانیم در این حوزه برابری کنیم و در پروژه های جهانی در حوزه گداخت نیز مشارکت کنیم. در این حوزه ساخت شتابدهنده‌های ذرات هم بسیار مهم است.

وی تاکید کرد که مقدمات همه موارد فوق در کشور انجام شده است، فقط انسجام لازم برای توسعه آنها نداریم که امیدواریم آقای اسلامی در دوره مسئولیت‌شان این انسجام را ایجاد کنند./ ایسنا