پیام های اقتصادی جدید رئیسی از مجلس به بازار
آخرین گام استقرار دولت جدید در حال طی شدن است. ابراهیم رئیسی امروز برای دفاع از وزرای انتخابی خود به مجلس رفت. اما آنچه او در مجلس عنوان کرد
آنچه ابراهیم رئیسی در مجلس بر آن تاکید داشت دفاع از کابینه‌ای بود که مهمترین ویژگی‌های آن مبارزه با فساد، جوان و انقلابی بودن است. جز این او حداقل در معرفی وزرای اقتصادی مهم کابینه بر ایجاد عدالت به خصوص در حوزه توزیع منابع تاکید کرد.
بار دیگر تاکید کرد که
۱- اعتقادی به اقتصاد آزاد ندارد و طرفدار «اقتصاد مقاومتی» و «مردمی‌سازی اقتصاد» است.
۲- مهمترین برنامه‌اش «تامین و بهبود معیشت جامعه به ویژه اقشار کم درآمد است».
۳-بر تولید داخل برای حل مشکلات تکیه دارد.
۴- در خصوص برجام «معتقد است وضعیت فعلی نتیجه گره زدن اقتصاد به خواست دیگران است.»
۵-نگاهش به بازار سرمایه حمایتی است و خواستار«تغییر رویکرد مداخله‌ای به رویکرد حمایتی، هدایتی، نظارتی در بازارهای سرمایه» است.
۶- طرفدار توسعه روابط بین‌الملل است اما براساس منافع ملی و الهام‌بخشی در جهان اسلام.
بازار سرمایه، محبوب دولت جدید؟
یکی از مهمترین سیگنال‌های ابراهیم رئیسی، حمایت تمام قد او وزیر اقتصاد پیشنهادی‌اش از بورس است.
رئیسی چه قبل از ریاست جمهوری با بازدید از سازمان بورس و چه اکنون بارها نشان داده که تمام تلاشش این است که سرمایه‌های مردم را به سمت بورس ببرد. احتمالا با این راهکار هم می‌تواند بازار ارز را کنترل کند. هم نقدینگی بخش تولید را تامین کند.
این مساله در برنامه احسان خاندوزی، وزیر پیشنهادی اقتصادی او هم آمده بود. خاندوزی اعلام کرده بود یکی از راهکارها این است که منابع به بورس بورد و جذب تولید شود.
آینده مبهم بازار ارز
اما سیگنال دیگر سخنان گفته و ناگفته ابراهیم رئیسی به بازار ارز است. او گاهی چند کلامی درباره برجام صحبت می‌کند اما بیشتر مواقع موضع او درباره برجام و آینده مذاکرات سکوت است.
مثلا در جلسه رای اعتماد امروز، او در معرفی وزیر امور خارجه هیچ اشاره‌ای به نگاه امیر عبداللهی درباره برجام نکرد.
حتی در جایی صراحتا گفت « وضعیت فعلی نتیجه گره زدن اقتصاد به خواست دیگران است.» همچنین در بخش دیگری از سخنانش بر توسعه روابط اقتصادی با کشورهای دیگر تاکید کرد اما «براساس منافع ملی و الهام‌بخشی در جهان اسلام.»
این سخنان را می‌توان سیگنال منفی ابراهیم رئیسی به بازار ارز دانست. آن هم در روزی که دلار دوباره سقف مقاومتی خود را شکسته و وارد کانال ۲۷ هزار تومان شده است.
درآمدزایی از فروش نفت یا مالیات؟
نکته دیگری که در سخنان ابراهیم رئیسی وجود دارد این است که به نظر می‌رسد این دولت حداقل اکنون امید چندانی به مذاکرات برجام ندارد. او در معرفی وزیر نفت تنها به سوابق او اشاره کرد و نهایتا در یک جمله گفت «دوستان نگران نباشند نسبت به فروش نفت هم اقدامات خوبی در این زمینه وجود دارد.»
او نه مساله‌ای درباره میزان صادرات و چشم‌انداز دولت عنوان کرد و نه راهکاری برای کسب سهم ایران از بازار نفت جهان.
اما در مقابل در معرفی وزیر اقتصاد بر مالیات‌ستانی تاکید کرد و گفت: «ما به یک چهره جوان و مطلع اقتصادی نیاز داریم که نظام مالیاتی را عادلانه کند و نظام تامین مالی دولت را فعال و اصلاح کند.»
مهمترین برنامه خاندوزی هم اصلاح نظام مالیاتی و وضع مالیات‌های جدید است. این هم از کارنامه او در مجلس مشخص است و هم برنامه‌ای که ارائه داده.
به عبارتی به نظر می‌رسد دولت رئیسی پذیرفته که احتمالا برجام به نتیجه نمی‌رسد و تامین مالی دولت باید از طریق بورس و مالیات باشد. و البته رئیسی روی کنترل قیمت ارز با کمک بازار سرمایه حساب ویژه باز کرده است.