ویژگی‌های سیاست خارجی دولت سیزدهم

گروه سیاست سایت فردا – رامین مهمانپرست سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در یادداشتی اختصاصی برای «فردا» نوشت: سیاست خارجی در دولت سیزدهم از جمله موضوعاتی است که این روزها و به خصوص بعد از سخنان رئیس جمهور در مراسم تحلیف، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

من فکر می‌کنم که سیاست خارجی در این دوره دو ویژگی اصلی خواهد داشت. اولین ویژگی مربوط است به بحث برجام، گفت‌و‌گوهای وین و لغو تحریم‌ها که با ورود تیم مذاکره کننده جدید پیگیری خواهد شد. چارچوب‌ها مشخص است و اگر واقعا طرف غربی و آمریکایی‌ها مایل به احیای برجام باشند، باید به تعهدات خود عمل کنند و تحریم‌ها لغو شود. درصورت لغو تحریم‌ها ایران نیز آمادگی کامل برای بازگشت به محدودیت‌های ذکر شده در توافق بگردد. این یک رویکرد اصلی در جهت لغو تحریم است و تفاوت آن با سیاست خارجی دولت قبل آن است که تیم جدید به هرقیمتی حاضر به ورود به گفت‌و‌گو نیست و نمی‌پذیرد که توافق ناقصی اجرایی شود یا اینکه امتیازی دهد، شرط و شروط جدیدی را از آنان بپذیرد. این سیاست علی رغم هجمه‌های سنگین تبلیغاتی که این روزها شاهد هستیم پی گرفته خواهد شد. تبلیغات و فضاسازی‌هایی مثل اتمام زنی به ایران در ماجرای حمله به کشتی در منطقه یا تلاش برای محدود کردن نفوذ منطقه‌ای و فعالیت‌های موشکی ایران. اگر این رویه را ادامه دهند طبیعتا هیچی دلیلی وجود ندارد که ایران بخواهد به هر قیمتی در مذاکرات وین حضور داشته باشد اما اگر واقعا با حسن نیت برخورد کنند، قطعا سیاست خارجی دولت آقای رئیسی حضور جدی و فعال و تلاش برای لغو کامل تحریم‌ها خواهد بود.

شاخه دوم در سیاست خارجی دولت جدید بحث توسعه روابط با کشورهای مختلف با اولویت دیپلماسی اقتصادی خواهد بود. قطعا همسایگان اولویت اصلی را در این چارچوب خواهند داشت و حضور نمایندگانی از کشورهای همسایه به ویژه از کشورهای عربی خلیج فارس در مراسم تحلیف نشان‌دهنده این است که زمین برای رفع ابهامات، توسعه روابط و همکاری برای داشتن محیط با ثبات و امن در منطقه با همکاری کشورهای موثر، وجود دارد. 

فکر می‌کنم که حسن نیت دولت جدید برای ایجاد این روابط مشخص است و کشورهای منطقه نیز استقبال نسبتا مناسبی داشته‌اند. در صورتی که تاثیر پذیری از جریانات و قدرت‌های خارج از منطقه نداشته باشند، می‌شود یک طراحی بسیار مناسب برای توسعه روابط با همسایگان بر مبنای منافع ملی متقابل و ایجاد ثبات و امنیت منطقه انجام داد. دولت جناب آقای رئیسی در این کار بسیار جدی است و امیدوارم که کشورها منطقه نیز از این فرصت استفاده کنند.