نگاه تحلیلگر/ گفتوگوی «فردا» با جمالی نوبندگانی
پاشنه آشیل ظریف اعتماد بیش از حد به آمریکا بود
محمدجواد جمالی نوبندگانی: ظریف و روحانی بر برجام قمار بزرگی کردند که باختند. هیچ نتیجه برد-بردی در برجام وجود نداشت و همهاش باخت بود.
گروه سیاست سایت فردا: محمدجواد ظریف که روزگاری نزد بخشهایی از جامعه محبوب بود، حالا که به انتهای دولت رسیدهایم، با انبوه انتقادها مواجه است؛ از شکست برجام و عدم ارتباط مناسب ایران با کشورهای همسایه تا نادیدهگرفتن ظرفیتهای شرق آسیا و غیرفعال ماندن دیپلماسی اقتصادی. اما چرا ظریف از اوج به حضیض رسید؟
محمدجواد جمالی نوبندگانی درباره این موضوع به «فردا» گفت: «سیاستهای خارجی در حوزه کلان تحت تأثیر تصمیمهای حاکمیتی است و دولت با محوریت وزارت خارجه مجری تصمیمهاست. اما در این بین مهم است که مجری یعنی وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه چه قدر از تبحر لازم برخوردار است و با چه دیدگاهی وارد عرصه بینالمللی میشود. رهبری یک نکته بسیار مهم و درست را اشاره کردند که دیدگاهها باید انقلابی باشد. این سخن درست است زیرا دیپلماتها گاهی تحت تأثیر مناسبات بینالمللی قرار میگیرند و فراموش میکنند که قرار است مسئول نظام جمهوری اسلامی با دیدگاهی انقلابی کار را پیش ببرد».
او ادامه داد: «دولت آقای روحانی تلاش کرد که در حوزه سیاست خارجی به دستاوردهایی برسد و وعدههایی امیدوارکننده مانند رفع تمام محدودیتها، آمدن بسیاری از شرکتهای مهم بینالمللی به ایران و بهبود وضعیت اقتصادی مردم متعاقب شکستهشدن تحریمها، کاهش تورم و چرخیدن چرخ زندگی مردم را داد. مجری پیشبرد امور در حوزه سیاست خارجی هم آقای ظریف بود که به یاد داریم بعد از مذاکرات هستهای عدهای هم به استقبال آقای ظریف رفتند و در خیابانها به شادی پرداختند اما واقعیت این است که آن وعدهها عملی نشد».
این نماینده پیشین مجلس درباره علل ناکامی ظریف و دستگاه دیپلماسی دولت روحانی در حوزه سیاست خارجی بیان کرد: «پاشنه آشیل آقای ظریف اعتماد بیش از حد به آمریکا بود. وقتی دولت به این میزان به تعهدات آمریکا امیدوار بود با خروج آمریکا در دوره ترامپ از برجام هر چه رشته بودند پنبه شد و حتما محبوبیت آقای ظریف هم فروریخت. واقعیت این است که ظریف و روحانی بر برجام قمار بزرگی کردند که باختند. هیچ نتیجه برد-بردی در برجام وجود نداشت و همهاش باخت بود. ظریف خود را قربانی برجام کرد؛ توافقنامهای که معلوم بود سرنوشت خوبی نخواهد داشت».
جمالی نوبندگانی در پایان درباره جمعبندی عملکرد ظریف گفت: «آقای ظریف دیپلمات کارکشتهای است و حوزه دیپلماسی را میشناسد اما بیش از حد به غربیها و به خصوص آمریکا اعتماد کرد که همین موضوع باعث شد او شکست بخورد».