گوجه اینجا کیلویی ۱۳۰ هزار تومان است!

در حالی که قیمت برخی از صیفی جات در بازار داخلی افزایش چشمگیری طی هفته اخیر داشته است برخی کارشناسان معتقدند عمده دلیل این افزایش قیمت ها صادرات اخیر این محصولات است. در واقع به دلیل مستعد بودن بازار برخی از کشورهای همسایه به خصوص عراق در این زمان برای صادرات صیفی جاتی همچون گوجه فرنگی، هویج، کلم و کاهو بخشی از نیاز بازار داخلی به این کشورها صادر شده و بازار را با کمبود و به تبع با گرانی قیمت ها مواجه کرده است. با این وجود ایران همیشه از صادرکنندگان صیفی جات محسوب می شود به طوری که در حوزه صادرات گوجه فرنگی معمولا در بین ۵۰ کشور اول صادر کننده دنیا قرار دارد.

صادرات جهانی ۹.۸ میلیارد دلاری گوجه فرنگی در ۲۰۲۰

گزارشات منتشر شده در سطح جهانی نشان می دهد که در سال ۲۰۲۰ فروش جهانی گوجه فرنگی صادر شده توسط کل کشورهای دنیا بالغ بر ۹.۸ میلیارد دلار بوده است و در این سال ارزش گوجه صادراتی نسبت به سال ۲۰۱۶ که بالغ بر ۸ میلیارد دلار بوده افزایش ۱۱ درصدی داشته است. این در حالی است که میزان گوجه صادراتی جهانی از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ به میزان ۷ درصد رشد داشته است.

این گزارشات همچنین نشان می دهد که ۵ صادر کننده بزرگ دنیا یعنی مکزیک، هلند، اسپانیا، مراکش و کانادا در سال ۲۰۲۰ بیش از دو سوم از کل گوجه فرنگی های فروخته شده در بازارهای بین المللی را تولید کرده اند سهمی بالغ بر ۶۹ درصد در این بین را به خود اختصاص داده اند.

گزارشات منتشر شده همچنین حاکی از این است که از نظر قاره ای، در سال ۲۰۲۰ کشورهای اروپایی در حوزه ارزش گوجه فرنگی صادراتی با بالغ بر ۴ میلیارد دلار بیشترین صادرات را به لحاظ ارزشی داشته اند و سهمی بالغ بر ۴۳ درصد را به خود اختصاص داده اند.

از سوی دیگر صادرکنندگان آمریکای شمال با سهمی به میزان ۳۴ درصد در جایگاه دوم برترین صادرکنندگان قرار داشته و تأمین کنندگان آسیایی سهمی ۱۲ درصدی را به خود اختصاص داده اند. این در حالی است که تولیدکنندگان آفریقایی نیز با تامین ۹ درصدی بازار جهانی گوجه فرنگی در جایگاه بعدی صادر کنندگان اصلی گوجه فرنگی قرار گرفته اند.

مکزیک؛ بزرگترین صادر کننده گوجه فرنگی در سال ۲۰۲۰

در بخش دیگری از گزارشات منتشر شده به برترین کشورهای صادر کننده گوجه فرنگی در سال ۲۰۲۰ پرداخته شده که بر این اساس در این دوره «مکزیک» با صادراتی به ارزش ۲.۶ میلیارد دلار بزرگترین صادر کننده بوده و در کل بازار صادراتی سهمی بالغ بر ۲۶ درصد داشته است. از سوی دیگر کشور «هلند» نیز در سال ۲۰۲۰ با صادراتی به ارزش ۱.۹ میلیارد دلار در جایگاه دوم قرار گرفته و سهمی بالغ بر ۱۹ درصد در کل بازار صادراتی گوجه فرنگی داشته است. این داده های منتشر شده همچنین نشان می دهد که کشور اسپانیا نیز سهمی به میزان ۷.۸ درصد در این بازار داشته است و در سال ۲۰۲۰ صادراتی به ارزش بالغ بر ۱.۱ میلیارد دلار به ثبت رسانده است.

بر این اساس کشورهای «کانادا، فرانسه، بلژیک، ایالات متحده آمریکا، ترکیه و چین، آذربایجان، ایتالیا، لهستان، اردن و ازبکستان» نیز به ترتیب در جایگاه چهارم تا پانزدهم صادرکنندگان برتر گوجه فرنگی در سال ۲۰۲۰ قرار گرفته اند و به این ترتیب این پانزده کشور بالغ بر ۹۱ درصد از گوجه فرنگی صادر شده در مدت نامبرده را به عهده داشته اند.

افزایش ۳۶ درصدی صادرات گوجه فرنگی چین از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰

نکته جالب توجه اینکه در میان این ۱۵ صادر کنندگان برتر گوجه فرنگی، در بازارهای جهانی از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ کشور چین بیشترین رشد را که معادل ۳۶ درصد است را داشته است و پس از آن نیز کانادا رشدی به میزان ۲۰.۸ درصد را تجربه کرده است. این در حالی است که مکزیک با رشدی به میزان ۲۰.۵ درصد و فرانسه نیز با رشدی به میزان ۱۶ درصد نیز در جایگاه های بعدی قرار داشته اند.

اگرچه این چهار کشور در این دوره یکساله ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ رشد صادراتی را رقم زده اند اما برخی کشورها نیز میزان فروش گوجه فرنگی صادراتی خود را در این دوره کاهش داده اند. به طوری که اردن کاهش ۴۴ درصدی داشته است، لهستان ۴ درصد، ازبکستان ۶ درصد، مراکش ۲ درصد و ایتالیا نیز کاهشی به میزان ۰.۷ درصد را به ثبت رسانده است.

گزارشات منتشر شده همچنین حامی از این است که کشور ایران نیز در سال ۲۰۲۰ صادرات گوجه فرنگی داشته است و در جایگاه ۳۳ دنیا قرار گرفته است. با این وجود این گزارشات حاکی از این است که میزان فروش گوجه فرنگی صادراتی ایران از نظر ارزشی، در بازه زمانی یکساله ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ کاهش ۷۵ درصدی داشته است.

ژاپن؛ گرانترین گوجه فروش | قیمت هر کیلوگرم گوجه در ایران ۸۹ سنت

گزارشات منتشر شده نشان می دهد که در ماه جاری میلادی (جولای ۲۰۲۱) ژاپن گرانترین کشور در حوزه گوجه فرنگی است به طوری که قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی در این کشور ۵ دلار و ۸۹ سنت (حدود ۱۳۰ هزار تومان) است. از سوی دیگر کشور کره جنوبی نیز در جایگاه دوم قرار دارد و قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی در ماه جولای ۲۰۲۱ در این کشور ۵ دلار و ۶۲ سنت می باشد. این در شرایطی است که این گزارشات نشان می دهد در این لیست ایران در جایگاه نود و سوم دنیا قرار دارد و قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی در این کشور در ماه جاری میلادی ۸۹ سنت است. این در حالی است که قیمت هر کیلوگرم از این محصول در کشور ترکیه به عنوان نهمین صادر کننده برتر گوجه فرنگی دنیا، در ماه جاری میلادی ۶۷ سنت است و پس از کشورهای «مصر، هند، پاکستان، افغانستان، مراکش، نپال، تونس، الجزایر و سوریه» در جایگاه دهمین کشورهای ارزان در بخش فروش محصول گوجه فرنگی در بازار داخلی خود قرار دارد. لذا می توان اینگونه گفت که اگر صادرات هر محصولی بر اساس برنامه تعیین شده از پیش باشد، حتی اگر جزو برترین صادرکنندگان قرار داشته باشیم خللی در بازار داخلی ایجاد نمی شود و قیمت آن محصول در بازار داخل با افزایش های ناگهانی روبه رو نخواهد شد./بازار