انتقاد روزنامه حامی دولت از فرافکنی روحانی در روزهای آخر
روزنامه دنیای اقتصاد دیروز در گزارشی، مجددا اظهارات روحانی درباره حواله دادن بحران ارزی به تحریم و خروج آمریکا از برجام را اشتباه خواند.
این روزنامه حامی دولت نوشت: «سرکوب نرخ ارز در سال‌های 93 تا 96 و افزایش انتظارات تورمی سبب پرش قمیتی نرخ ارز در سال‌های 96 و 97 شد... در چند روز گذشته، صحبت‌هایی مطرح شده مبنی بر اینکه اگر برجام ادامه داشت، دلار افزایش قیمت نداشت و تورم صعود نمی‌کرد. این در حالی است که به‌زعم بسیاری از صاحب‌نظران این سخن اشتباه است. اگر‌چه رفع تحریم‌ها برای اقتصاد ایران بسیار ضروری است اما به‌عنوان شرط کافی برای بهبود شرایط اقتصاد به‌حساب نمی‌آید و شرط کافی، اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران است. در ماه‌های پسابرجامی، دولت صرفا توانست با ارزپاشی قیمت ارز را پایین نگه دارد در حالی که متغیرهای پولی همچنان در حال افزایش بودند. این بدان معناست که ثبات نرخ ارز در فاصله زمانی بین 94 تا 96 معلول ثبات متغیرهای پولی نبود، بلکه انتظارات تورمی و ارزپاشی موجبات این امر را فراهم کرده بود.»
دنیای اقتصاد همچنین نوشت: «... اتفاقی که در عمل افتاد کاملا متفاوت از آن‌چیزی بود که اقتصاددانان انتظار داشتند. صرفا کشور نفت خود را در بازارهای جهانی به فروش رساند و از این فرصت کوچک‌ترین استفادهای در بهبود شرایط و اصلاحات ساختاری نکرد. به‌عبارت دیگر دولت به‌جای اینکه از مسکن رفع تحریم‌ها برای درمان ابربحران‌های اقتصادی استفاده کند، به این مسکن کوتاه‌مدت معتاد شده بود. همه اینها موجب شد اقتصاد ایران از فرصت برجام استفاده کافی را نبرد. می‌توان اینطور نتیجه گرفت که اگر‌چه اعمال تحریم‌های جدید مشکلات ساختاری اقتصاد را عیان‌تر و جدی‌تر کرد اما مقصر اصلی مشکلات فعلی اقتصاد ایران عدم‌توجه به علم اقتصاد و دنبال نکردن اصلاحات ساختاری توسط سیاستگذاران بوده است.»
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد رشد اقتصادی سال 1395 حدود 12/5 درصد بوده که 9/5 درصد از این رقم مربوط به افزایش تولید در بخش نفتی بوده است. این امر موید آن است که بخش بزرگی از رشد اقتصادی در ماه‌های پسابرجامی مربوط به افزایش تولیدات نفتی و درآمدهای دولت بوده و سایر بخش‌های اقتصادی سهم کم‌تری از این رشد داشته‌اند. اتکای دوباره بودجه به نفت معضلات اقتصادی گذشته را در کشور دوباره شعله‌ور کرد. اتکای بیش از 50 درصدی بودجه به نفت، بدین معنا بود که کاهش قیمت نفت یا تحریم دوباره ایران، اقتصاد را با رکود مواجه خواهد کرد. اتفاقی که در عمل نیز رخ داد و در سال 97 و 98 اقتصاد دچار رکودی عمیق شد... از همه این مسائل می‌توان اینطور نتیجه گرفت که دولت بعد از برجام نه‌تنها نتوانست بحران‌های ساختاری اقتصاد ایران را بهبود دهد بلکه با التیام بخشیدن موقتی به برخی از مشکلات، بحران‌ها را در کشور عمیق‌تر کرد.»
دنیای اقتصاد اخیرا نیز در مطلبی به اظهارات روحانی واکنش نشان داد و علت بحران ارزی را سیاست‌های غلط دولت دانست و نوشت: «مقامات سیاستگذار از روندهای حاکم بر پایه پولی و ضریب فزاینده، روندهای حاکم بر تغییر ترکیب سپرده‌های بانکی و پرهیز از استفاده موثر از نرخ‌های بانکی به بحران ارزی سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ منجر شد. سردرگمی و کم‌توجهی سیاستگذاران اقتصادی به تحولات حاکم بر سپرده‌های بانکی، کشش‌پذیری فزاینده تقاضا برای سپرده‌های بانکی، فرسایش سنگین وضعیت تراز پرداخت‌های خارجی کشور و شاخص‌های کلان سلامت نظام بانکی (مطالبات معوق، کفایت پایین سرمایه، بازده دارایی‌ها، بدهی به بانک‌مرکزی و...) و نیز روند اجرای ضریب فزاینده نقدینگی طی سال‌های مزبور به‌شدت قابل توجه بوده است. تحولات فوق‌الذکر و تصمیمات ابتدای سال۱۳۹۷ درخصوص نرخ ارز، بحران ارزی کشور در دوسال گذشته را رقم زد... مهم‌ترین تاثیر منفی بر روند و کارکرد اقتصاد کشور از ابتدا کیفیت بسیار پایین سیاستگذاری اقتصادی دولت بوده است... ضعف مفرط دولت در تنظیم برنامه جامع و هماهنگ در همه زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بخش برجسته عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم در کل هشت سال گذشته بوده است.»/ کیهان