رفتار دولت عامل افزایش انتظارات تورمی

دولت با اصرار بر استفاده از استقراض و افزایش نقدینگی، در حال تبدیل فرصت به تهدید و افزایش انتظارات تورمی است.

این تحلیل را روزنامه دنیای اقتصاد منتشر کرده و نوشت: بر اساس گزارش بانک مرکزی در خردادماه جاری، آمار مربوط به متغیرهای پولی حاکی از آن است که روند کاهشی انتظارات تورمی در ماه‌های اخیر تغییر جهت داده و حاکی از افزایش انتظارات تورمی است؛ بر اساس این گزارش همزمان با کاهش نرخ سود بین بانکی در خردادماه سال 1400 سهم پول از انباره نقدینگی افزایش یافته است. در بخشی از این گزارش به رشد پایه پولی در سه ماهه ابتدایی امسال اشاره و اعلام شده که این متغیر کلیدی در فصل بهار 9/2 درصد رشد داشته است. این در حالی است که میزان فروش اوراق در ماه‌های اخیر به‌طور چشمگیری کاهش یافته است. در صورت ادامه رشد پایه پولی با همین سرعت، تا پایان سال این متغیر بالغ بر 42 درصد رشد را تجربه خواهد کرد که رقم قابل توجهی به حساب می‌آید. در یک تصویر کلی به نظر می‌رسد سیاست‌گذار با اصرار بر استفاده از ابزار استقراض در حالت تبدیل فرصت به تهدید است و فرصت به وجود آمده کاهش انتظارات تورمی در پایان پاییز سال گذشته را با اصرار بر استفاده از ابزار تورمی استقراض از دست می‌دهد.

از دست رفتن این فرصت و تغییر انتظارات تورمی را می‌توان با نگاهی به شاخص‌های پولی مثل رشد پایه پولی، رشد نقدینگی و آمار بازار بین بانکی مشاهده و تغییرات روند رشد آنها را به عنوان آلارم پولی در پایان بهار 1400 تلقی کرد.

رشد نقطه به نقطه نقدینگی در پایان خرداد 1400، با افزایش نسبت به ماه گذشته، به 39/4 درصد رسید. همچنین نقدینگی در سومین ماه بهار 2/8 درصد رشد را تجربه کرد و به بیش از 3700 هزار میلیارد تومان رسید. پول که به عنوان مهم‌ترین متغیر موثر بر تورم شناخته می‌شود در خردادماه شاهد رشد 4/5 درصدی بود؛ همچنین رشد نقطه به نقطه این متغیر به 44/6 درصد رسید. رشد ماهانه شبه‌پول نیز در خردادماه 2/5 درصد بود. نکته قابل توجه مربوط به نقدینگی، افزایش سهم پول از نقدینگی است؛ سهم پول که روندی کاهشی را طی می‌کرد دوباره رو به افزایش گذاشته است.

مهم‌ترین نکته‌ای که در آمار منتشر شده جلب توجه می‌کند رشد قابل توجه پایه پولی است. این متغیر کلیدی اقتصاد کلان در آمارهای خردادماه رشد 30/7 درصدی را به ثبت رساند. از سوی دیگر رشد ماهانه پایه پولی به حدود 2/3 درصد رسید تا رشد این متغیر در سه ماهه ابتدایی امسال به بیش از 9/2 درصد برسد؛ رقمی چشمگیر که در صورت تداوم آن تا پایان سال، رشدی بالغ بر 42 درصد را برای این متغیر پولی در سال 1400 بر جای خواهد گذاشت. افزایش رشد پایه پولی در خردادماه سال 1400 نسبت به پایان سال 1399 عمدتا به‌دلیل استفاده از وجوه مربوط به تنخواه‌گردان خزانه و افزایش سقف مجاز استفاده از آن بوده است. این افزایش سقف استفاده از تنخواه از 3 به 4 درصد بوده و بر اساس مصوبه هیئت وزیران در تاریخ 26 خردادماه سال جاری انجام شده است.

این اطلاعات نشان می‌دهد دولت در حال تامین کسری بودجه خود از طریق استقراض از بانک مرکزی است که می‌تواند آثار تورمی قابل ملاحظه‌ای در پی داشته باشد./کیهان