ارزیابی اصلاح‌طلبان از مناظره اول
عطریانفر: همتی موفق‌ترین، قاضی‌زاده منصف‌ترین، جلیلی حزب‌اللهی ترین و زاکانی خشن‌ترین بود.
گروه سیاست سایت فردا - اولین مناظره انتخاباتی عصر شنبه برگزار شد و از آن موقع تا حالا محل بحث و بررسی است. سیاسیون و روزنامه‌ها از هر دو جناح این مناظره را از زاویه نگاه خود دیده و تحلیلی می‌کنند، آنچه در ادامه می‌آید نظر و دیدگاه برخی فعالان سیاسی اصلاح‌طلب درباره این مناظره است:
رئیسی از موضع بالا حرف می‌زد
محمد عطریانفر، عضو حزب کارگزاران:
آقای رضایی در این گفت‌وگو بسیار سطحی رفتار کرد، آقای زکانی نماد خشونت بود، آقای رئیسی از موضع بالا حرف می‌زد، آقای جلیلی سعی می‌کرد خود را حزب‌اللهی‌ترین نامزد معرفی کند، آقای قاضی‌زاده‌هاشمی منصف‌ترین نامزد در صحنه بود، آقای مهرعلیزاده خود را بااخلاق‌ترین و با تجربه‌تر از دیگران نشان داد و در‌نهایت آقای همتی هم موفق‌ترین نامزد و البته مظلوم‌ترین در مناظره بود. البته من پیش‌بینی می‌کنم رفتار نامزدها در دو مناظره آینده منطقی‌تر شود.
همتی پدیده بود
احمد شیرزاد، نماینده پیشین مجلس:
مساله قابل توجه در مناظره شنبه شب واضح شدن صف‌آرایی ۵ به ۲ بود. آقایان زاکانی و جلیلی قبلا ادعا داشته و اظهار کرده بودند که نامزدهای جدی هستند، کار کرده، برنامه دارند و… اما این در این مناظره مشخص شد که اینها قصد رقابت جدی ندارند. نشانه‌اش نیز این بود که کلامی به آقای رییسی به عنوان نامزد جدی این انتخاباتی نگفتند و هیچ تلاشی برای اینکه برتری خود بر او را نشان دهند، نکردند. فقط محسن رضایی بود که معلوم شد برای خودش آمده و قصد حمایت از رییسی را ندارد. ... محسن مهرعلیزاده نیز به خاطر آن کبر سن، تسلط زیادی بر کلام ندارد اما در عین حال خیلی بیش از انتظاری که می‌رفت ظاهر شد. ... آقای همتی اما نشان داد پدیده این دوره از انتخابات خواهد بود. بسیار قوی‌تر از آنچه فکر می‌شد ظاهر شد. به نظر من بسیار شخصیت باهوشی است و برای همین دست روی نکات کلیدی گذاشت. در جریان مناظره کما و بیش هم با احترام با نامزد اصلی یعنی رییسی مواجه شد. دیگر رویکرد مناسب او این بود که پوششی بودن سایر نامزدهای اصولگرا را به رخ کشید.
فقط محسن رضایی حرف برای گفتن داشت
جلال جلالی‌زاده، عضو حزب اتحاد ملت:
مناظره شنبه شبیه مچ‌گیری بود. نامزدها به جای ارائه راهکار و شعارهای امیدبخشی که مردم را دلگرم کند، تلاش کردند که نقاط ضعف خانوادگی، اداری و سوابق یکدیگر را افشا کنند. اینگونه مناظرات به خاطر حذف رقیب از صحنه بود و به نظر من فقط محسن رضایی بود که حرف از به کاری زنان در کابینه، اهل سنت و حل مشکلات مردم داشت. سایرین یا به سوابق خود اشاره و یا طرف مقابل را تخطئه می‌کردند. به نظر من این مناظره کاندیداها را بیشتر تضعیف کرد تا تقویت.
هیچ‌کدام برنامه نداشتند
ناصر قوامی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب:
اولین مناظره انتخاباتی برگزار شد اما مناظره خوبی نبود. به این خاطر که در مناظره‌ها معمولا انتظار می‌رود نامزدها برنامه‌های خود را ارائه کنند. هیچ‌یک از آنان اما برنامه‌ای ارائه نکردند. آقای مهرعلیزاده حرف‌هایی زد که تا حدودی درست بود اما راه چاره را نگفت. اینکه اشتغال و بهبود وضعیت اقتصادی نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی دارد، درست است اما در این وضعیت فعلی کدام سرمایه‌گذار وارد می‌شود؟ آیا جذب سرمایه در شرایط موجود مقدور است؟!به نظر من هیچ‌کدام از نامزدها برنامه دقیقی ارائه نکردند و صرفا یک سری حرف‌ها را بیان کردند. آقای محسن رضایی نیز مسائلی را گفت اما راه چاره را نگفت. از افزایش اعتبار پول ملی گفت اما توضیح نداد که چطور این کار را خواهد کرد.در مجموع می‌توان گفت که مناظره اول حاوی هیج برنامه‌ای برای نجات کشور از بحران اقتصادی، حتی سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و… نبود.برخی معتقدند که آقای همتی نسبتا خوب عمل کرد اما او نیز هیچ راهکار ارائه نداد.
کمکی به افزایش مشارکت نشد
محمدعلی ابطحی، عضو مجمع روحانیون مبارز:
حور مناظره امروز اقتصادی بود اما از آنجایی که هر نامزدی وقت اندک و محدودی داشت نمی‌شد که زیربنایی به موضوعات اقتصادی پرداخته شود لذا همه مباحث اقتصادی نیمه‌کاره مطرح شد. در بحث‌های تهاجمی که اول مناظره شکل گرفت، فضا قدری انتخاباتی شد و اگر ادامه پیدا می‌کرد می‌توانست به افزایش مشارکت کمک کند. رخی چهره‌ها که توقع می‌رفت فعال تر شرکت کنند، ندرخشیدند و برخی که خیلی در عداد افرادی رای آور نبودند یا کاندیدای مشخص یک جناح نبودند، خوب درخشیدند. به نظر من از این پس مسائلی که در حوزه های فرهنگی و سیاسی مطرح می‌شود، می‌تواند تعیین کننده باشد.
برداشت جامعه غلط نیست
غلامرضا ظریفیان، فعال سیاسی اصلاح‌طلب:
هر کدام از نامزدها با توجه به تخصص‌های خود مطالبی را مطرح کردند و با توجه به اینکه همه آنان تخصص اقتصادی ندارند، مشخص بود که عبارت‌هایی را از مشاوران و متخصصان یاد گرفته و هنوز هم هضم نکرده‌اند. مساله این است که آسیب‌های اقتصادی موجود حتی در سطح غیرتخصصی نیز تا حد زیادی مشخص است و مهم این بود که نامزدها می‌گفتند در این شرایط که سرطان سنگین اقتصاد ما را در بر گرفته است، چه برنامه‌ای دارند. اقتصاد ایران حداقل در چهار سال گذشته به شدت تحت‌تاثیر سیاست‌های ترامپ و تحریم بوده اما هیچ‌کدام از نامزدها به این مساله اشاره نکردند و نگفتند که با این میزان بی‌اعتمادی بین ما و نظام بین‌المللی، چطور قرار است مسائل تحریم که بخش عمده آن به نظام بین‌الملل مربوط است را رفع کنند.در مجموع معتقدم که مناظرات از نظر آگاهی‌بخش و دانش‌افزایی برای جامعه مفید است زیرا افراد توانایی‌ها، تسلط و دیگر ویژگی‌های خود را از این طریق به جامعه ارائه می‌دهد و جامعه هم در کلان خود برداشت غلطی ندارد. همه آشپز نیستند اما همه کیفیت غذا را تشخیص می‌دهند.