صدر: امیدواریم حتما برجام را به نتیجه برسانند

شفقنا: دکتر سیدمحمد صدر، دیپلمات سابق ایران و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره اهمیت مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و تاثیر آن بر سیاست خارجی ایران می گوید: اگر انتخابات که در واقع تجسم عینی جمهوری اسلامی است پر شور برگزار نشود و درصد مشارکت پایین باشد به این معنی است که جمهوری اسلامی روز به روز ضعیف‌تر می شود و مردم در حال کناره گیری هستند و این پیامی مثبت به دشمنان جمهوری اسلامی از جمله براندازان و اسرائیل است که طمع کنند و به اقداماتی دست بزنند که تامین کننده منافع کشور نیست.

گفت وگو با دکتر صدر را می خوانید:

_ انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در پیش است. با توجه به اهمیت دهه آینده در ایران، جایگاه سیاست خارجی در دولت بعدی را چه اندازه حائز اهمیت می دانید و این عرصه در آینده با چه چالش هایی روبرو خواهد بود؟

امروز دنیا دنیای ارتباطات و روابط است

باید با همه دنیا رابطه داشته باشیم

سیاست خارجی ربطی به دولت فعلی و یا دولت های قبل و بعد ایران ندارد. سیاست خارجی امر مهمی است که همواره برای اداره یک دولت و حکومت ضروری است. امروز دنیا دنیای ارتباطات و روابط است. یکی از مسائل مهم، روابط خارجی است و هیچ کشوری نمی تواند بدون ارتباطات خارجی به حکومت خود ادامه بدهد. چون امروز اصطلاح دهکده واحد جهانی و نیازهایی که کشور ها از جنبه های مختلف به هم دارند، مطرح است و باید با همه دنیا رابطه داشته باشیم. مسائل سیاسی و اقتصادی و تکنولوژی و فنی مطرح است. امروز مساله کرونا و واکسن همه دنیا را به هم وصل کرده است و نیاز همه به همه احساس می شود. از این رو سیاست خارجی امری بسیار مهم است و هر دولتی که می آید باید به آن توجه کند تا بتواند امورات خود را پیش ببرد.

_ نگاه به غرب و شرق چگونه است؟ آیا نباید توازنی در این خصوص وجود داشته باشد؟ دیدگاه شما نسبت به رویکرد غرب ستیزی یا تقویت شرق چیست؟

ضرورت دارد که با همه کشورهای دنیا رابطه داشته باشیم و منزوی نباشیم

کسانی که در وزارت خارجه و در سیاست خارجه کار کرده اند این را می دانند هر مقداری که کشوری با کشورهای بیشتری از دنیا رابطه داشته باشد به نفع اش است و این معنا وجود دارد که این حکومت دارای جایگاهی بین المللی است. چیزی که تجربه سی چهل ساله ما در سیاست خارجه می گوید این است که باید با همه کشور ها و با همه دنیا بجز اسرائیل رابطه خوبی داشته باشیم و سعی کنیم این رابطه را پیش ببریم. علت این است که نیاز های کشور متفاوت است چه در واردات و چه در صادرات. هر کشوری و هر منطقه ای یک بخش از نیازهای کشور را تامین می کند. بنابراین ضرورت دارد که با همه کشورهای دنیا رابطه داشته باشیم و هر چه می توانیم کار کنیم و دولتی منزوی نباشیم. این نکته بسیار مهمی است؛ شرق و غرب معنی ندارد. وقتی من مدیر کل اروپا و آمریکای وزارت خارجه در دهه اول انقلاب و اوایل سال شصت بودم هم مسئول شوروی بودم و هم مسئول آمریکا و کل شرق و غرب در پوشش کاری ما بود. برخی می گفتند نه شرقی نه غربی یعنی رابطه خود را با تمام دنیا قطع کنیم و من می گفتم معنای نه شرقی و نه غربی به معنای عدم رابطه با شرق و غرب نیست بلکه معنی آن این است که نه سلطه غرب و نه سلطه شرق. یعنی نباید سیاست خارجی مثل زمان شاه داشته باشیم که غرب به صورت کامل بر ایران سلطه داشت و همه امورات ایران را تنظیم و ابلاغ می کرد و شاه و حکومت سلطنتی اجرا می کردند.

ایران کشوری بین المللی است چون در محل تقاطع سه قاره بزرگ دنیا قرار دارد

چالش های منطقه ای حکم می کند ایران سیاست خارجی فعالی داشته باشد

داشتن رابطه بسیار مهم است. نکته ای که باید توجه کنیم این است که ایران با توجه به جایگاهی که دارد بخصوص ویژگی های ژئوپولتیک، موجب شده این کشور بین المللی باشد. یعنی ایران کشوری بین المللی است چون در محل تقاطع سه قاره بزرگ دنیا قرار دارد. یعنی اروپا و آسیا و آفریقا و همین حکم می کند در این چهارچوب فعال باشد. نکته دوم این است که ما انقلاب کرده ایم. انقلاب اسلامی در ایران رخ داده است ولی پیام انقلاب اسلامی جهانی است و باید با ارتباط داشتن بتوانیم حرف های خود را بزنیم. نکته سوم این است که ایران در منطقه ای قرار گرفته که در حدود ۷۰ یا ۸۰ سال مهمترین مساله سیاست خارجی دنیا و مهمترین چالش های سیاست خارجی دنیا در این منطقه و در خاورمیانه بوده است. وجود عاملی جعلی و تحمیلی در منطقه به نام اسرائیل مطرح است و حدود ۸۰ سال است که بحرانی جهانی در دنیا ایجاد کرده است. اسرائیل هنوز هم هست و ادامه دارد و همه این موارد حکم می کند ایران سیاست خارجی فعالی داشته باشد و در جامعه بین الملل از عناصر تاثیرگذار و جدی باشد.

_ چالش های جدی سیاست خارجی در دولت بعدی چه خواهد بود؟ بحث برجام و برداشتن تحریم ها هنوز به طور قاطع تعیین تکلیف نشده است. آیا این موارد می تواند به چالشی در دولت آینده تبدیل شود؟

باید با تمام کشور های همسایه روابط خوبی داشت

امیدواریم حتما برجام را به نتیجه برسانند

همانطور که امیدواریم مذاکرات برجام که در وین دنبال می شود به نتیجه برسد و امیدواریم حتما برجام را به نتیجه برسانند تا سایه منحوس تحریم ها از  سر کشور و ملت ایران برداشته شود. چون می دانیم که تحریم های ترامپ و آمریکا تا چه اندازه به کشور صدمه زد و جنایت های ترامپ که نه تنها ایران بلکه دنیا متحمل آن شد، باید به مرور از بین برود. از طرفی اف ای تی اف باید حتما به تصویب برسد تا روابط اقتصادی و سیاسی و تجاری ما با دنیا راحت شود و هزینه دار نباشد. امروز عدم تصویب اف ای تی اف هزینه بسیار بالایی را به ایران و ملت ما و بیت المال کشور تحمیل کرده است. بعد از این باید اولویت بندی کرد ابتدا باید با تمام کشور های همسایه روابط خوبی داشت و سپس باید با آسیا و اروپا و قاره آمریکا روابط خوبی برقرار کرد و پیش رفت تا مشکلاتی که ترامپ برای ایران ایجاد کرد به طور کامل از بین برود.

_ امروز دنیا و طرفین برجام به ایران و انتخابات ایران چشم دوخته اند. از طرفی احتمال مشارکت پایین مردم به دلیل مسائل مختلف مطرح شده است. مشارکت پایین بر عرصه سیاست خارجی چه تبعاتی دارد و چگونه می توان مشارکت مردم را تقویت کرد؟

قطعا اگر مشارکت در انتخابات پایین بیاید به ضرر جمهوری اسلامی ایران، انقلاب و مردم است

جمهوری اسلامی بدون انتخابات معنی ندارد

اگر درصد مشارکت پایین باشد به این معنی است که جمهوری اسلامی روز به روز ضعیف‌تر می‌شود و پیام مثبت به دشمنان است

مشارکت پایین امنیت ایران را به خطر خواهد انداخت

قطعا اگر مشارکت در انتخابات پایین بیاید به ضرر جمهوری اسلامی ایران و به ضرر انقلاب و مردم است چرا که حکومت جمهوری اسلامی ایران و حکومتی که جمهور مردم در آن نقش دارند، حکومتی است که توسط خواسته ها و مطالبات مردم شکل می گیرد. اگر به قانون اساسی نگاه کنید تمام مقامات رده اول کشور به صورت مستقیم و غیر مستقیم توسط مردم انتخاب می شوند، یعنی انتخابات مساله ای بسیار مهم در تقویت جمهوریت نظام است و جمهوری اسلامی نیز بدون انتخابات معنی ندارد. رهبر و رییس جمهور و نمایندگان مجلس و مجلس خبرگان و اعضای شورا ها و با واسطه رییس قوه قضاییه و وزرا همه به گونه ای تحت تاثیر آرا مردم انتخاب می شوند. اگر این انتخابات که در واقع تجسم عینی جمهوری اسلامی است پر شور برگزار نشود و درصد مشارکت پایین باشد به این معنی است که جمهوری اسلامی روز به روز ضعیفتر می شود و مردم در حال کناره گیری هستند و این پیامی مثبت به دشمنان جمهوری اسلامی از جمله براندازان و اسرائیل است که طمع کنند و به اقداماتی دست بزنند که تامین کننده منافع کشور نیست. از این رو انتخابات باید پر شور باشد و حتما باید کاندیداها متعدد باشند تا امنیت ایران از طریق انتخابات تامین شود در غیر این صورت مشارکت پایین امنیت ایران را به خطر خواهد انداخت.