چرخش اصلاحات به سوی لاریجانی؟

خراسان: اصلاح‌طلبان انگار بالاخره به حرف کارگزارانی‌ها رسیده اند و قصد حمایت از لاریجانی را دارند. اگرچه هنوز هم تمایل جدی به معرفی نامزد اصلاح‌طلب وجود دارد اما عوامل متعددی دست به دست هم داده‌اند تا این کار ممکن نباشد. تاخیر در معرفی نامزد اجماعی این جریان نیز احتمالا ناشی از همین موضوع است. طیف رادیکال یا به اصطلاح جامعه محور جریان اصلاحات در ماه‌های منتهی به انتخابات موفق شده بود حزب محافظه‌کار کارگزاران را که از خیلی قبل‌تر بنای حمایت از لاریجانی را داشت، با خود همراه کند اما این روزها وضعیت فرق کرده است. بار دیگر شاهد چرخش بخش عمده‌ای از اصلاح‌طلبان به سوی گزینه غیراصلاح‌طلب که همان لاریجانی باشد، هستیم. بخش دیگری که هنوز به صراحت از وی حمایت نمی‌کنند هم چندان به این رویکرد بی‌میل نیستند و صرفا ملاحظاتی را در نظر دارند که حرف نمی‌زنند. به نوشته فردنیوز،مثلا احمد شیرزاد، فعال سیاسی اصلاح‌طلب به «جهان صنعت» گفته که تصمیم گیری در این باره از حالا موجب می‌شود که شورای نگهبان لاریجانی را به عنوان سهم اصلاح‌طلبان در نظر بگیرد. او در جای دیگری از این مصاحبه از جهانگیری به عنوان گزینه مناسب برای معرفی به عنوان نامزد اجماعی سخن گفته اما این را هم می‌گوید که برخی اصلاح‌طلبان به خاطر مشکلات موجود درباره امکان رای آوری جهانگیری تردید دارند. بر این اساس می‌توان گفت که اصلاح‌طلبان به دو دلیل از جهانگیری روی می گردانند و به سوی لاریجانی خواهند رفت؛ اول امکان رد صلاحیت جهانگیری از سوی شورای نگهبان و دوم ضعف جهانگیری و امکان نبود اقبال مردمی به او.در این شرایط است که شاهدیم روزنامه‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب روز به روز بیشتر به لاریجانی روی خوش نشان می‌دهند، مثلا روزنامه سازندگی که نهاد مطبوعاتی حزب کارگزاران است و از اول هم حامی لاریجانی بوده است، دیروزااو را عکس یک کرده و از «جابه‌جایی رقابت» می‌گوید. ظاهرا حرفش از تکاپویی است که ورود لاریجانی به انتخابات در جریان اصولگرایی انداخته  یا تغییر رقابت انتخاباتی به رقابت گفتمانی اما بدیهی است که استقبال این روزنامه اصلاح‌طلب از چالشی که لاریجانی برای اصولگرایان ایجاد خواهد کرد، بدون در نظر گرفتن منافع جریان متبوع خود نیست. حمایت از لاریجانی قاعدتا اگر به کارگزاران و روزنامه سازندگی محدود بود، خیلی قابل اعتنا نبود و می‌شد تصور کرد که حرفی از جمله سخنان بیان شده در چهار سال گذشته است. رویکرد دیروز روزنامه شرق که می‌توان آن را نماینده طیف دیگری از اصلاح‌طلبان دانست، نشان می‌دهد که مسئله جدی‌تر از این حرف‌هاست و آن چه کارگزاران در این مدت گفته بود در حال ثابت شدن است. شرق در گزارشی حساب تاجزاده را که رد صلاحیت او قطعی است ، جدا کرده و از دو راهی لاریجانی و جهانگیری می‌گوید. گزارش‌نویس شرق بعد از شرح موقعیت فعلی اصلاح‌طلبان و امتیازات و چالش‌های لاریجانی و جهانگیری به این نتیجه می‌رسد که « ممکن است اگر نامزدهای اصلی اصلاح‌طلبان ردصلاحیت شوند، آن ها در دوقطبی لاریجانی-رئیسی به سمت لاریجانی بروند و حتما این احتمال در شرایط کنونی بیش از گذشته تقویت شده است.»شرق در ادامه گزارش خود می نویسد:«آن چه از فضای کنونی در جبهه اصلاحات به نظر می‌رسد، این است که بسیاری از نامزدهای نام‌برده باید از انتخابات کناره بگیرند زیرا نام آن ها در نهاد اجماع‌ساز آورده شده است و اگر قرار باشد به تعهد تشکیلاتی خود عمل کنند، باید به نفع نامزد نهایی جبهه اصلاحات کنار بروند؛ خواه به‌سرعت بعد از تعیین صلاحیت‌ها یا در اثنای انتخابات یا حتی یک روز مانده به انتخابات و بعد از انجام مناظره‌ها. حال با این اوصاف هیچ بعید نیست که اصلاحات در انتخاب میان جهانگیری و لاریجانی بر سر دوراهی قرار گیرد؛ دو نامزدی که باید دید کدام‌یک از آن ها می‌تواند رقابتی جدی‌تر با سید‌ابراهیم رئیسی داشته باشد.» حال اگر آن ملاحظه شیرزاد را برای این که سایر اصلاح‌طلبان به لاریجانی روی خوش نشان نمی‌دهند ، به یاد آوریم، معلوم می‌شود که سکوت سایر احزاب و رسانه‌های اصلاح‌طلب در این باره از چه روست. سکوتی که قطعا بیش از 10 روز ادامه نخواهد داشت. شورای نگهبان حداکثر تا 10 روز آینده مسئله صلاحیت‌ها را روشن می کند و جبهه اصلاحات نیز ناگزیر است که تصمیم خود را بگیرد.انتخاب بین اصلاح‌طلبان اما در شرایطی که جهانگیری رد صلاحیت نشده باشد، قدری سخت خواهد بود زیرا بخشی از اصلاح‌طلبان به دلیل ضعف‌های جهانگیری که پیشتر به آن اشاره شده، نگران هستند و مایل نیستند که با حمایت از او ریسک کنند. اما بخشی دیگر تمایل ندارند که با رفتن به سوی لاریجانی خود را از چشم بدنه اجتماعی بیندازند و شکست را به برد با لاریجانی ترجیح می‌دهند.به این ترتیب اگر شورای نگهبان کار را برای اصلاح‌طلبان ساده نکند، دو راهی سختی در پیش خواهد بود. بگذریم از این که بسیاری از تحلیل‌گران گمان می‌کنند، اصلاح‌طلبان حتی اگر در مرحله نخست از جهانگیری حمایت کنند، در صورت دو مرحله‌ای شدن انتخابات که خیلی هم دور از انتظار نیست، جانب لاریجانی را خواهند گرفت.امادر کل این موضوع راهم نباید از یاد برد که اصلاح طلبان گزینه های دیگری همچون مسعود پزشکیان در اختیار دارند و بعید نیست که در صورت نیاز روی آن ها سرمایه گذاری کنند  و با یکی از آن ها وارد انتخابات 1400 شوند.