قطار نامزدهای اصلاح‌طلب/ جای خالی جهانگیری در نظرسنجی‌ها/ تاخت و تاز کرونا و تجارت واکسن
روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:
گروه سیاست سایت فردا – روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:
«شرق» عکس یک امروز خود را به گفت‌وگویی اختصاص داده با محمود صادقی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده پیشین مجلس. اهم اظهارات او در این گفت‌وگو که با تیتر « چالش‌های نوظهور سیاست‌ورزی» منتشر شده به شرح زیر است:
*چالش اصلی در انتخابات ریاست‌جمهوری پیشرو کاهش اعتماد عمومی به تأثیرگذاری در سرنوشت کشور است.
*چالش کاهش سرمایه اجتماعی صرفا مربوط به اصلاح‌طلبان نیست و همه جناح‌ها و گروه‌های سیاسی در متقاعدکردن مردم دچار چالش هستند و البته اصلاح‌طلبان به طرز مضاعفی با این چالش مواجه‌اند، زیرا اصولگرایان یک پشتوانه مفروضی دارند که نیروهایشان عمدتا ردصلاحیت نمی‌شوند، اما اصلاح‌طلبان مفروضشان این است که عمده نیروهایشان ردصلاحیت می‌شوند.
*اصلاح‌طلبان در مقطع کنونی که شاید به این انتخابات هم نرسد، باید تلاش کنند تا بدنه اصلی حمایت‌کننده خود که همان طبقه متوسط باشد را قانع کنند که هنوز جبهه اصلاحات می‌تواند پاسخ‌گوی مطالبات عمومی باشد. برای تحقق این مهم برخی می‌گویند باید نوع سیاست‌ورزی تغییر کند و اصلاح‌طلبان یک دوره کنار بکشند و به جامعه بازگردند تا بتوانند سرمایه اجتماعی خود را احیا کنند. این دیدگاه اتفاقا طرفداران زیادی دارد و به جدیت مطرح می‌شود اما برخی هم معتقدند که کناره‌گیری از سیاست به جبهه اصلاحات لطمات بزرگی وارد می‌کند و زمینه حذف تدریجی این جبهه سیاسی را فراهم می‌کند؛ سرنوشتی که برای نیروهای ملی-مذهبی به عنوان یکی از گروه‌های پیشرو در امر اصلاحات رخ داد.
«آفتاب یزد» گفت‌وگو بین تهران و ریاض که در هفته گذشته شاهد انتشار اخبار آن از سوی برخی رسانه‌های خارجی بودیم، را تیتر یک کرده است. این روزنامه اصلاح‌طلب با «ملی – امنیتی» خواندن این گفت‌وگوها در پی این پاسخ به این سوال است که چرا این رایزنی توسط علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی انجام شده است. آفتاب یزد به نقل از بصیری استاد روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان می‌نویسد: «انتخابِ عربستان، رو در رو شدن با مقاماتی بالاتر از دولت حسن روحانی است چون برای یک موضوع مهم، بین‌المللی و فوق امنیتی می‌خواهند تصمیم بگیرند. در تمامی دنیا مرسوم است برای گیر نکردن در آداب و رسوم دیپلماتیک، برخی ملاقات ها، گفتگو‌ها و قرار و مدارها به گونه‌ای تنظیم می‌شود که عالی رتبه‌ترین مقامات امنیتی حضور داشته باشند تا در محتوا و جزئیات شامل وقت گذرانی و ایجاد حواشی نشوند.»
این روزنامه اصلاح طلب عکس یک خود را نیز به گفت‌وگویی با مینو محرز عضو ستاد مقابله با کرونا اختصاص داده است. محرز در این مصاحبه پولی شدن واکسن را بی‌سابقه در دنیا می‌خواند و می‌گوید: «در همه جای دنیا اگر قرار باشد بخش خصوصی واکسنی را وارد کند این دولت است که باید واکسن‌ها را در زمان اپیدمی به صورت رایگان در اختیار مردم قرار بدهد. سابقه وجود واکسن پولی در اپیدمی‌ها در دنیا وجود ندارد و دولت باید تقبل کند که همگان واکسیناسیون شوند زیرا با این شیوه عده‌ای واکسن می‌زنند و عده‌ای دیگر واکسن را دریافت نمی‌کنند و همچنان خطر در این شرایط جامعه را تهدید می‌کند.»
«ایران» نیز «ورود بخش خصوصی به واردات واکسن» را تیتر یک کرده و نوشته است: « پس از چندین ماه تلاش و مذاکره، بخش خصوصی ایران موفق شد قرارداد خرید 6 میلیون دوز واکسن کرونا را با طرف‌های خارجی امضا کند. هرچند واردات واکسن توسط بخش خصوصی منتقدان بسیاری حتی در میان فعالان بخش خصوصی دارد، اما برخی اعتقاد دارند که واردات خصوصی واکسن می‌تواند به برنامه مقابله با کرونا کمک کند. منتقدان معقدند همانند تمام کشورهای دنیا، تأمین و تزریق واکسن باید در دولت متمرکز باشد. طبق اطلاعات اولیه سه شرکت واردکننده واکسن هستند که البته هنوز نام آنها اعلام نشده است. ازسوی دیگر قیمت هر دوز واکسن نیز بین 200 تا 250 هزار تومان اعلام شده است.»
این روزنامه دولتی همچنین یادداشتی دارد به قلم نعمت‌الله فاضلی، استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی که با تاکید بر اینکه «همه در مقابله با کرونا مسئولیم» می‌نویسد: « متأسفانه تداوم بحران و خسارتهای گسترده آن ما را مجبور می‌کند این امور بدیهی، عقلی و کاملاً روشن را به خودمان یادآوری کنیم. اگر بحران برای مدت طولانی ادامه یابد ما همچنان نیازمند یادآوری‌های مکرر این بدیهیات خواهیم بود. 1- در فرایند مدیریت بحران ناشی از شیوع کرونا، نظام حکمرانی این بحران را سیاسی نبیند و تصمیم‌گیری و اجرای آنها را صرفاً و صرفاً به نظام‌های تخصصی دانش هم در حوزه پزشکی و هم در حوزه علوم انسانی و اجتماعی بسپارد. ... 2- شرط بنیادی اجرای هرگونه برنامه‌های مدیریتی در موقعیت بحران وجود اعتماد اجتماعی و جمعی بالا میان نظام حکمرانی و مردم و شهروندان است. ... 3- مدیریت این بحران نیازمند نظام تولید و توزیع اطلاعات، دانش فنی، فرهنگی و اقتصادی مناسب، ضروری و اثرگذار در سطوح گوناگون از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تا مراکز علمی و فرهنگی است. ... 4- تجربه نشان داد بدون مشارکت مؤثر و گسترده همه شهروندان نمی‌توان از این بحران بیرون آمد. ... 5- تجربه بحران تا این لحظه نشان داد که هر رسانه مجازی و هر موقعیت ارتباط جمعی می‌تواند در این موقعیت برای جامعه فرصتی باشد تا هشدارها و هوشیاری‌های ضروری را اطلاع‌رسانی کند. ... 6- تحقیقات موجود نشان می‌دهد صرف فعالیت آموزشی و ترویجی کردن کفایت نمی‌کند، بلکه پیام‌های بهداشتی و اطلاع‌رسانی‌ها باید متناسب با مخاطبان در محل استقرار آنها باشد.»
«آرمان ملی» امروز تیتر و عکس خود را به گزارشی از وضعیت کرونایی کشور که آن را فاجعه در سکوت توصیف می‌کند، اختصاص داده و به نقل از پرفسور کرمی، متخصص بیوتکنولوژی پزشکی نوشته است: « چرا مسئولان رسما اعلام نمی‌کنند که شرایط از کنترل خارج شده و کشور را قرنطینه کامل کنند، ما به تعداد 1000 نفر در روز فوتی خواهیم رسید. بیمارستان‌ها دیگر توان پذیرش یک بیمار را ندارند و قطعه بحران آرامستان‌ها پر شده است و این یعنی فاجعه بزرگ. از صبح امروز دائم مردم به من زنگ می‌زنند که چه کار کنیم؟ در این شرایط و فقط به آنها می‌گویم که در خانه بمانید و این تنها را راه نجات از بحران است. مسئولان به‌جای بحث‌های سیاسی و سوء مدیریت، دست از تناقض‌گویی بردارند و ممنوعیت تردد در سطح شهر را اعمال نمایند. متاسفانه تناقض‌گویی در ستاد کرونا و اختلاف نظرها در پروتکل‌ها مردم را سرگردان کرده است.»
این روزنامه اصلاح‌طلب همچنین گفت‌وگویی دارد با محمد‌صادق جوادی‌حصار، فعال سیاسی اصلاح‌طلب. او در این گفت‌وگو می‌گوید: «اگر امروز آقای خاتمی هم وارد انتخابات شوند باید به این سوال پاسخ بدهند که امروز قدرتمندتر هستند یا سال76؟ آیا جریان مقابل ایشان امروز منسجم‌تر است یا در سال76؟ پاسخ به این سوالات مشخص است. امروز حوزه و قدرت بازدارندگی جریان مقابل برای ما مشخص شده است. امروز ما می‌دانیم جریان مقابل از چه مسیرهایی می‌تواند مانع رفتار اصلاحی جریان اصلاحات شود. به همین دلیل ما باید به این نکته فکر کنیم که چگونه می‌توانیم این موانع را کنترل کنیم. اگر برای این رویکرد راه‌حل پیدا کنیم لزومی ندارد آقای خاتمی شخصا وارد عرصه انتخابات شود.»
«جوان» مثل بسیاری از روزنامه پولی شدن واکسن را به نقد کشیده و در تیتر یک خود با عنوان «تجارت با کرونا!» می‌نویسد: « روزی که رئیس‌جمهور از بخش خصوصی خواست تا به عرصه واردات واکسن کرونا ورود یابد، شاید کسی فکرش را هم نمی‌کرد که دولت بنا دارد تا کسب و کار تازه‌ای با واردات و تزریق واکسن کرونا راه بیندازد! دو، سه روز پیش سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در مصاحبه‌ای به طور رسمی اعلام کرد این ستاد به بخش خصوصی مجوز واردات واکسن با ارز نیمایی داده تا افرادی که می‌خواهند خارج از نوبت واکسن دریافت کنند، پولش را بدهند و واکسن بزنند. این مصاحبه همان روز با تکذیب سخنگوی سازمان غذا و دارو همراه شد و کیانوش جهانپور که گویا در جریان واکسن‌فروشی به مردم وحشت‌زده از طغیان کرونا نبوده‌است بر رایگان بودن واکسن کرونا و تزریق آن مطابق با سند ملی واکسیناسیون تأکید کرد. روز گذشته رئیس اتاق بازرگانی تهران از قطعی شدن واردات ۶ میلیون دوز واکسن توسط بخش خصوصی خبر داد؛ واکسن‌هایی که بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارد. ورود بخش خصوصی به عرصه واردات و به عبارت درست‌تر «تجارت واکسن کرونا» نگرانی‌هایی را در پی داشته‌است. رئیس فرهنگستان علوم پزشکی با طرح این نگرانی‌ها در نامه‌ای به وزیر بهداشت درباره خطر رانت‌خواری و سوء‌استفاده‌های کلان در خرید، فساد در حمل و نگهداری و نیز کیفیت واکسن و همچنین احتمال ورود واکسن به بازار سیاه و محروم ماندن اقشار ضعیف با ورود بخش خصوصی به عرصه تأمین واکسن کرونا هشدار داد.»
این روزنامه اصولگرا در صفحه یک امروز خود اشاره‌ای هم دارد به انتخابات پیش رو نظرسنجی‌ها. جوان می‌نویسد: «نتایج آخرین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران نشان می‌دهد اغلب کاندیدا‌هایی که رأی منفی بالا و رأی مثبت پایین دارند، به لحاظ فکری نزدیک به طیف دولت مستقر هستند. در این نظرسنجی رأی منفی علی لاریجانی، جواد ظریف و علی مطهری بالاتر از کاندیدا‌های دیگر است. همچنین رأی مثبت سید ابراهیم رئیسی که در انتخابات سال ۹۶ رقیب اصلی حسن روحانی محسوب می‌شد، از سایر نامزدهای احتمالی بالاتر و رأی منفی او نیز کم بوده و می‌توان در مورد این نظرسنجی از عبارت «صدرنشینی» برای رئیسی استفاده کرد. آیا کسانی که سال ۹۶ نام او را در برگه‌های رأی خود ننوشتند، حالا از رأیی که نداده‌اند، پشیمان شده‌اند؟ هنوز برای گفتن چنین حرفی زود است، اما در هر حال مطابق این نظرسنجی، نمونه مردمی که مورد سؤال واقع شده‌اند، نگاه‌شان به او مثبت‌تر از سایر کاندیداهاست. این در حالی است که در این لیست، اسم اسحاق جهانگیری نیست.»
«کیهان» امروز بیشتر به برجام و آثار آن پرداخته است. این روزنامه اصولگرا به بهانه ادعای دیروز روحانی درباره قحطی نشدن، نگاهی به وضعیت اقتصادی دارد و با تیتر تورم 400 درصدی سوغات دولت «برجام و دیگر هیچ» می‌نویسد: رئیس‌جمهور که روزگاری به مردم وعده داده بود آن چنان رونقی ایجاد می‌کند که مردم نیازی به یارانه 45 هزار تومانی نداشته باشند حالا با وجود تورم بالای 400 درصدی کالاهای اساسی گفته دولتش با تامین فراوان کالا اجازه بروز قحطی را در کشور نداده است!»
کیهان در گزارش دیگرین نیز در واکنش به اظهارات سخنگوی دولت که گفته بود برجام «باید سرفصل کتاب‌های درسی شود» با طرح این سوال که «برجام چه عبرتی برای دولت داشت؟» می‌نویسد: «اظهارات سخنگوی دولت درباره عبرت گیری از سرنوشت برجام نشان می‌دهد که متاسفانه دولتمردان نه تنها از خسارتهای عظیم این توافق به کشور و مردم عبرت نگرفته‌اند بلکه بر ادامه این مسیر غلط و پر خسارت در روزهای پایانی عمر دولت اصرار دارند.»
این روزنامه اصولگرا عکس یک خود را نیز به انتخابات پیش رو و وضعیت اصلاح طلبان اختصاص داده و با عنوان «ادعای فقدان اختیارات و قطار نامزدهای مدعی اصلاحات» نوشته است: « طیف مدعی اصلاحات که مدعی کمبود اختیارات رئیس‌جمهور است، در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری برای کاندیداتوری به تلاطم افتاده و قطار نامزد راه انداخته است!»
«وطن امروز» اجرای مصوبه مجلس برای افزایش حقوق سربازان وظیفه را عکس یک کرده و با تیتر «سربازی به پیش» نوشته است: «میانگین حقوق سربازان از ۴۴۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۹ به یک میلیون و 500 هزار تومان در سال جاری افزایش یافت».
این روزنامه اصولگرا سخنان دیروز حسن روحانی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصاد دولت که گفته بود «مانع قحطی شدیم» را با تیتر «فراوانی ادعا قحطی مدیریت!» بازتاب داده و نوشته است: «در این 8 سال مسلما قحطی را ندیدیم و حرجی بر این ادعای روحانی نیست اما به شکل عجیبی درآمد مردم کاهش یافت. بر این اساس شاخص سرانه درآمد ملی، یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی است که برای نشان دادن وضعیت اقتصادی یک کشور به کار می‌رود و بهبود این شاخص بیانگر وضعیت مناسب خانوارها، بنگاه‌های اقتصادی و بخش‌های مختلف است. درآمد سرانه در یک دهه اخیر از 2/9 میلیون تومان در سال 90 به ازای هر نفر در سال 98 به 4/8 میلیون تومان (به قیمت ثابت سال 90) کاهش یافته است. این یعنی درآمد مردم در یک دهه اخیر نه تنها افزایش نیافته که کاهش هم یافته است. مرکز آمار در حالی این ارقام را اعلام کرده که اصلی‌ترین دلیل این بحران تورم فزاینده سال‌های اخیر بوده است. دنده عقب رفتن وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم را با بررسی شاخص‌های دیگر هم می‌توان اثبات کرد؛ جایی که فاصله غنی و فقیر با پشت پا زدن به سیاست‌های حمایت اقتصادی و ایضا تورم فزاینده هر روز بیشتر و بیشتر شد تا به خلق ضریب جینی 40 درصدی رسید؛ نابرابری توزیع ثروتی که در ابتدای دهه 90 با اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و تبدیل یارانه‌های غیرمستقیم به مستقیم، در کنار اقداماتی مانند مسکن مهر و سهام عدالت تا حدودی بهبود یافته و در سال 92 به رقم 36درصد رسیده بود.»
«اعتماد» در عکس یک امروز گفت‌وگویی دارد با محمدجواد حق‌شناس رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران که با عنوان «فساد با رمز محرمانه» منتشر شده است. حق‌شناس در این گفت‌وگو می‌گوید: « این عددهای بسیار بزرگ که هنوز نمی‌توانیم صفرهای آن را هم بشماریم، یعنی چه؟ دارد اتفاق می‌افتد و چطور مُهر محرمانه خورده است؟ اندازه حجم کل بودجه شهرداری در سال 93 و 94 چقدر است؟ من فکر می‌کنم بیشتر از 10 الی 12 هزار میلیارد نیست و قراردادی با عنوان فاینانس 1 و فاینانس 2 بسته می‌شود و حجم آن به اندازه بودجه کل یک سال شهرداری است! بودجه شهرداری در سال 99، 32 هزار میلیارد است. حجمی که هنوز بعد از 5 سال راجع به این عدد داریم صحبت می‌کنیم، با قیمت امروز بالغ بر 40 هزار میلیارد است. اینها یعنی چه؟»
این روزنامه اصلاح‌طلب همچنین گزارشی از وضعیت انتخاباتی کشور دارد و با عنوان «شوک انتخاباتی کاندیداتوری تاجزاده» می‌نویسد: «نام‌نویسی تاجزاده حتی اگر منتج به تاییدصلاحیت و کاندیداتوری رسمی او نیز نشود، اتفاقی بسیار مهم در انتخابات خواهد بود و در عین حال فرصتی مغتنم برای او و البته دیگر اصلاح‌طلبان برای استفاده از فضای سیاسی-رسانه‌ای حاکم بر کشور در آستانه انتخابات. فرصتی که در عین حال می‌تواند به کار رایزنی‌های پشت پرده اصلاح‌طلبان نیز بیاید و آنها حتی اگر بخواهند درنهایت سراغ کاندیدایی با احتمال تاییدصلاحیت بالاتر نیز بروند، دست‌کم قادر خواهند بود از پایگاه اجتماعی تاجزاده و این طیف از اصلاح‌طلبان برای مذاکرات خود بهره ببرند.»