بازتاب سخنان نوروزی رهبری در روزنامه‌ها/ جنجال همکاری با چین/ نگرانی از موج تازه کرونا
روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:
گروه سیاست سایت فردا – روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:
«اعتماد» عکس یک خود را به بررسی سند برنامه همکاری جامع ایران و چین اختصاص داده و با تیتر «زیرو بَم سند همکاری با چین» به شرح ویژگی‌های این همکای که «نه فتح‌الفتوح، نه ترکمانچای» است، می‌پردازد.
این روزنامه اصلاح‌طلب جلسه دیروز کمیسیون مشترک برجام را نیز بررسی کرده و با عنوان «خروج برجام از بن‌بست؟» می‌نویسد: « همزمان با تکرار مخالفت ایران با حضور امریکا در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، وزارت خارجه امریکا خبر داد که نماینده این کشور برای بحث درباره بازگشت دوجانبه به برجام در وین حضور خواهد داشت. در این بیانیه آمده است: «ما برای شرکت در گفت‌وگوها با شرکای اروپایی، روسیه و چین برای مشخص کردن موضوعاتی که شامل بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام با ایران است، موافقت کردیم. از آنجا که مذاکرات سختی پیش رو قرار دارد، ما انتظار تحول غیرمنتظره فوری نداریم اما معتقدیم که این گامی رو به جلو است. این گفت‌وگوها درباره گروه‌های کاری که اتحادیه اروپا با باقی‌مانده اعضای برجام از جمله ایران تشکیل می‌دهد، ایجاد خواهد شد. موضوعات اولیه‌ای که مورد بحث قرار خواهد گرفت گام‌های هسته‌ای است که ایران باید در راستای بازگشت به پایبندی به شرایط برجام اتخاذ کند و گام‌های کاهش تحریمی است که امریکا باید در راستای بازگشت به پایبندی بردارد. در حال حاضر انتظار نداریم که گفت‌وگوهای مستقیمی میان امریکا و ایران در این روند انجام شود اگر چه امریکا آماده آن است.»
«شرق» عکس یک خود را به همکاری ایران و چین اختصاص داده و به بررسی «چه هست و چه نیست» این سند پرحاشیه می‌پردازد. این روزنامه اصلاح‌طلب می‌نویسد: « مهم‌ترین نکته به نظر این است که تفاهم امضاشده، حاوی هیچ «قراردادی» نیست. به عبارتی، جزئیات اجرائی که می‌تواند شامل اعداد و ارقام، مشخص‌کردن نقاط همکاری و تصریح امتیازات و فرصت‌های متقابل باشد، در این تفاهمنامه وجود ندارد. ... همچنین امضای این سند برای بازه ۲۵ساله به‌عنوان ترسیم چشم‌انداز بلندمدت همکاری است و در غیاب قرارداد، طبعا مسئله اجرائی مشخصی نیز برای ۲۵ سال آینده تبیین نشده است و در هنگام امضای قراردادهایی که در نتیجه این سند بناست به دست بیایند، درباره این جزئیات جداگانه تصمیم‌گیری خواهد شد. مسئله دیگری که در این گزاره‌برگ تصریح شده است، پاسخ به ادعاهایی از قبیل «واگذاری مناطق آزاد» یا امتیازات و حقوق دیگر به چین است که با قاطعیت رد شده است: «در این سند، واگذاری هیچ منطقه و یا هیچ انحصار متقابل و یا یک‌جانبه‌ای مطرح نبوده و لذا فاقد اعطای هرگونه حق انحصاری است. در این سند مدیریت، اداره و یا بهره‌برداری از هیچ منطقه و یا حوزه‌ای واگذار نشده است».
این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارش دیگری نیز به اشاره مجدد حسن روحانی به رفراندوم و برخی واکنش‌ها به آن پرداخته است. در این گزارش با عنوان « استقبال از رفراندوم با تغییر نظام ریاستی» آمده است: « اصولگرایان اگرچه همواره به طرح ایده رفراندوم از سوی روحانی واکنش تندی نشان می‌دهند اما این بار یکی از نمایندگان مجلس از این ایده استقبال کرده است. احمد نادری، نماینده مجلس در توییتر نوشت: «شروع ایده رفراندوم آقای روحانی می‌تواند رفراندوم برای برگرداندن پست نخست‌وزیری و تشریفاتی‌شدن ریاست‌جمهوری باشد؛ تا بتوان خطاهای فاحش قوه مجریه را با کنارگذاشتن نخست‌وزیر و دولتش اصلاح کرد، تا برخی از حضرات در آستانه هر انتخاباتی به فرافکنی ضعف‌هایشان از طریق دوقطبی‌سازی‌ها نپردازند».
«آفتاب یزد» صفحه یک نسبتا متفاوتی دارد. سخنان نوروزی رهبری یا بحث همکاری با چین را در صفحه نخست خود دیده اما بخش عمده از توجه خود را معطوف موضوعاتی مثل کلید خوردن پیک چهارم کرونا، تدوام صف مرغ، گاند و واکنش ظریف کرده است.
این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارشی با عنوان «فرجام تلخ قسم و توصیه» که تیتر یک هم شده است، می‌نویسد: « بارها قبل از تعطیلات عید درباره سفرهای نوروزی توسط رسانه‌ها و مسئولین فنی مختلف هشدار داده شد و حتی وزیر بهداشت مردم را قسم داد تا به سفر نروند! اما مسئولیت یک متولی سلامت جامعه بسیار فراتر از توصیه، هشدار و قسم است و برای کنترل این بیماری به سیاست‌های جدی‌تری احتیاج بود. به نظر می‌رسد این نوع تصمیمات نه چندان جدی و ناهمگون مسئولین نوعی تشویق مردم به سهل انگاری بوده است. برای مثال در ایام تعطیلات، سفر به 91 درصد شهرها آزاد بود و مردم از طریق قطار و هواپیما به راحتی می‌توانستند به هر شهری حتی در وضعیت قرمز سفر کنند. همچنین در میانه تعطیلات بار دیگر مردم با تصمیمات ضد و نقیض مسئولین درباره رنگ‌بندی شهرها مواجه شدند. بر این اساس به نظر می‌رسد سوء مدیریتی در سطح کلان جامعه در خصوص این بیماری وجود داشته و در نتیجه امروز میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به شدت کاهش یافته و کشور در آستانه خطر پررنگ کرونا قرار گرفته است. در حالیکه سایر کشورها در تلاش برای مهار موج سوم هستند کشور ما علی‌رغم پیش‌بینی‌ها و هشدارها پس از موج سوم و روزهای سیاه آن وارد موج جدید می‌شود و شهرهای ایران یکی پس از دیگری نارنجی و قرمز می‌شوند.»
«آرمان ملی» در تیتر یک امروز خود با عنوان «مخالفان رفراندوم ؛ طرفداران فیلترینگ» نوشته است: « 32 سال از آخرین اصلاحات قانون اساسی می‌گذرد و مطالباتی برای رفراندوم قانون اساسی شکل گرفته است. اخیرا رئیس جمهور بر اهمیت رفراندوم تاکید کرد و بسیاری از چهره‌های سیاسی انتقاداتی را در این راستا مطرح کردند. محسن رضایی، مجتبی‌ذوالنوری و سید امیر سیاح تعدادی از این افراد هستند. این در حالی است که اصل 59 قانون اساسی مسیر را برای این امر باز گذاشته است. معصومه ابتکار نیز بر اهمیت رفراندوم تاکید کرد. آنهایی که مخالف رفراندوم همان‌هایی هستند که یک زمان مخالف برجام و کاسبان تحریم بودند و از سفارت عربستان بالا رفتند و هم طرفدار فیلترینگ. و هراز گاهی سخنانی در محدودیت‌های قانونی هم بیان می‌کنند.»
این روزنامه عکس یک خود را نیز به گفت‌وگویی با دکتر مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران اختصاص داده است. اهم اظهارات وی در این گفت‌وگو که با عنوان « «نان» مهمتر از «آزادی» ؛ - مردم هر دو را کم دارند» منتشر شده، به شرح زیر است:
* مردم برای شکم خود به خیابان‌ها می‌آیند و با هیچ حکومت و دولتی خصومت ندارند. مسأله اصلا سیاسی نیست. هنگامی که فشار اقتصادی به مردم بیش از توانایی آنها می‌شود به صورت طبیعی این فشارها به اعتراضات خیابانی منجر خواهد شد. در هیچ کشوری تغییر حکومت مشکل مردم را حل نکرده؛ بلکه رفاه بیشتر و رسیدگی به مشکلات مردم بوده که مردم را نسبت به آینده امیدوار نگه داشته است.
* زنان با مشکلات جدی از نظر اقتصادی، شغلی و عاطفی مواجه هستند. در زمینه عدالت اجتماعی نیز وضعیت نسبت به گذشته مناسب نیست و روز به روز شکاف طبقاتی شکل جدی‌تری به خود می‌گیرد و درصد بیشتری از مردم فقیرتر از گذشته شده‌اند. اعتماد اجتماعی یک روزه از بین نرفته که یک روزه به دست آید. اعتماد اجتماعی در چهل سال گذشته از بین رفته و اگر قرار است دوباره به جامعه برگردد باید زمان بگذرد.
* من این هشدار را به مسئولان می‌دهم که اگر به فکر راه‌علاج باشند انتقادات آینده معطوف به ساختارها و سیستم نخواهد شد و شکل گسترده‌تری به خود نمی‌گیرد. در نتیجه مسئولان باید از همین امروز به فکر باشند و تلاش خود را دوچندان کنند تا به مطالبات مردم پاسخ مناسب بدهند. مردم دنبال رفاه و آرامش هستند و تا زمانی که رفاه و آرامش آنها تأمین نشود احتمال اعتراض آنها به شکل‌های مختلف وجود خواهد داشت.
«وطن امروز» با تیتر «مرد میدان بیاید» به تحلیل سخنان نوروزی رهبری پرداخته و نوشته است: «اشاره رهبر انقلاب به گستره وسیع اختیارات ریاست‌جمهوری و سختی کار رئیس‌جمهور در مقایسه با جایگاه‌های دیگر، تأکیدی است بر این نکته که داشتن تجربه مدیریت اجرایی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کاندیدای مطلوب ریاست‌جمهوری است».
این روزنامه اصولگرا جلسه دیروز کمیسیون مشترک برجام را نیز در تیترهای کناری خود دیده و بر تاکید ایران بر شرط ایران برای بازگشت به برجام یعنی لغو تحریم‌ها، تاکید می‌کند.
وطن امروز در گزارش دیگری نیز با عنوان « مدیریت تعطیلات تعطیلات مدیریت» از «بی‌توجهی به هشدارهای مکرر کارشناسان وزارت بهداشت و کلید خوردن موج چهارم کرونا» انتقاد کرده و می‌نویسد: « بی‌توجهی به توصیه‌های وزارت بهداشت از طرف مردم از یک سو و نبود اراده لازم در دولت برای اجرای پروتکل‌های بهداشتی در شرایطی که حسن روحانی مدعی عبور موفقیت‌آمیز از موج سوم کرونا بود، یک سوال بزرگ را در ذهن ایجاد می‌کند و آن اینکه مسؤولیت اجتماعی هر یک از ما در قبال یکدیگر چیست و آیا در برابر افسران جبهه سلامت مسؤولیتی را احساس می‌کنیم؟ »
«کیهان» سخنان نوروزی رهبری و تاکید ایشان بر اینکه « ایران به شرط مدیریت قوی می‌تواند یکی از شکوفاترین اقتصادها باشد» را عکس و تیتر یک کرده است.
این روزنامه اصولگرا در گزارش دیگری نیز با اشاره به «فضاسازی‌ها علیه همکاری راهبردی ایران و چین» به نقل از حسین شریعتمداری، مدیر مسئول کیهان نوشته است: «کسانی که با اصل و اساس سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین مخالفت می‌کنند، اگر احمق و یا دیوانه نباشند، بی‌تردید در پی خیانت به کشورشان هستند و حالت چهارمی وجود ندارد.»
وی در گفت‌وگوی خد با فارس که کیهان آن را با عنوان «آمریکا سیلی خورده شما چرا گریه می‌کنید؟!» بازتاب داده است، می‌گوید: «شما نگاهی به هیاهو و جیغ‌وداد مقامات آمریکائی و اروپایی بیندازید! این‌همه عصبانیت و ابراز نگرانی آن‌هم از سوی دشمنان تابلودار ایران اسلامی برای چیست؟!جیغ‌وداد جریان غربگرای داخلی هم از همین آبشخور است. این جریان مرموز سیاسی، دنیا را در آمریکا و اروپا خلاصه می‌کند و نگاهی به مواضع و عملکرد آنها نشان می‌دهد رابطه با غرب را هم در وابستگی به آمریکا و اروپا تعریف می‌کنند و دقیقاً به همین علت است که از سیلی ایران به آمریکا وحشت کرده‌اند.»
«جوان» گزارش تحلیلی خود درباره همکاری ایران و چین را با عنوان « اتحاد شرقی علیه تحریم غربی» عکس یک کرده و نوشته است: « جنجال بر سر توافق راهبردی ایران و چین از دو جهت به ضد خود بدل شد؛ اول آنکه برخی که در آغاز، رویکرد جزم‌اندیشانه‌ای به آن داشتند و با ژستی «تمام استقلال‌خواهانه» و با انکار اتهام غرب‌گرایی خود، هرگونه توافق راهبردی را به دلیل شرایط ضعف حال حاضر ما به زیان کشور می‌دانستند، با گذشت زمان نرم‌تر شده‌اند. شاید ارزیابی خود را از «ضعف کشور» اشتباه دیدند یا بنگاه معاملاتی خود را در قضیه «فروش ایران» عوض کردند یا دلایلی دیگر که ما از آن بی‌خبریم، اما می‌بینیم که نسبت به گذشته مواضع معقول‌تری درباره این توافق راهبردی می‌گیرند. از جهت دوم، جنجال بر سر این توافق، بحث‌های معمول درباره برجام و امریکا و اروپا را به محاق برد که برای آن دسته از منتقدان این توافق که بیشتر نگران روابط ایران با غرب بودند، به ضد خود تبدیل شد. اکنون بیشتر ناظران از توافق راهبردی ایران و چین به عنوان «اتحادی شرقی علیه تحریم غربی» برای هر دو طرف ایران و چین یاد می‌کنند. البته پارازیت رسانه‌های دشمن و وز وز کردن‌های جمعی پریشان‌گوی وطن‌فروش به اسم وطن‌خواهی ادامه دارد که طبیعی و نشان از درستی مسیر است. امضای تفاهمنامه ۲۵ ساله بین ایران و چین را می‌توان گامی مهم در مسیر مقابله با تحریم‌های یکجانبه امریکا و غرب علیه کشورمان و باز کردن منفذی برای ارتباط دوباره با اقتصاد جهانی ارزیابی کرد.»
این روزنامه اصولگرا در گزارش دیگری نیز به موج چهارم کرونا پرداخته و با تیتر « سفرهای نوروزی سین سلامتی را بر باد داد!» نوشته است: « «روزهای سختی در پیش است». در حالی که در روزهای پایانی سال ۹۹ تنها ۹ شهر در نقشه کشورمان قرمز و ۳۱ شهر نارنجی بود، در سیزدهمین روز فروردین ماه جدید آمار شهرهای قرمز و نارنجی با رشدی چند برابری به ۱۶۵ شهر رسید! آمار‌های ابتلا، بستری و فوتی‌های کرونایی هم با افزایش قابل تأمل مواجه شده‌است. تعداد مبتلایان جدید پنج رقمی شد و به ۱۱ هزار و ۶۶۰ بیمار رسیده و فوتی‌ها هم سه رقمی شد و در روز طبیعت ۱۱۷ خانواده داغدار مرگ عزیزانشان شدند. تمام این تغییرات آماری در حالی رخ داد و کشور را با موج چهارم کرونا مواجه کرد که پیش از آغاز تعطیلات نوروزی درباره زبانه کشیدن شعله‌های کرونا با سفرهای نوروزی، هشدار داده شده‌بود، اما شاید صرف هشدار و خواهش و التماس وزیر بهداشت در این باره کافی نبود! شاید لازم بود سعید نمکی وزیر بهداشت با استفاده از اختیارات وزارتی و عضویت در هیئت دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا، ممنوعیت سفرهای نوروزی را به شکلی گسترده‌تر اجرایی کند تا امروز به روزهای سختی که بیرون آمدن از آن به این سادگی‌ها امکانپذیر نیست، دچار نشویم. حالا، اما با شکستن حلقه رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و افزایش ۸۹ درصدی تردد بین جاده‌ای در نوروز ۱۴۰۰، انگار به جای سبزه هفت سین، سلامتی را در روز ۱۳ فروردین بر باد داده و سال نو را با نگرانی از آمار‌های کرونایی آغاز می‌کنیم.»
«ایران» گزارش تحلیلی دارد « از جزئیات و محورهای تفاهمنامه ایران و چین و بازتاب های مختلف آن» و با آن را با تیتر «آغاز ۱۴۰۰ با شرق دور» عکس یک کرده است. این روزنامه دولتی به نقل از سعید لیلاز، کارشناس اقتصادی می‌نویسد: « یکی از جالب‌ترین نکات و عمومی‌ترین سوء‌تفاهم‌هایی که درباره قرارداد راهبردی ایران و چین شکل گرفته این است که به عمد یا از روی نادانی، درباره این توافق و ابعاد آن در اقتصاد ایران اغراق می‌شود. کسانی که از روی بی‌اطلاعی چنین کاری انجام می‌دهند، نشان داده‌اند که شناختی از حجم اقتصاد ایران ندارند. اگر تمام آن چیزی را که در مطبوعات خارجی به اغراق درباره قرارداد مذکور گفته می‌شود مبنا بگیریم، یعنی سرمایه‌گذاری 400 میلیارد دلاری چین در اقتصاد ایران ظرف 25 سال آینده، مجموع سرمایه‌گذاری چینی‌ها در ایران 2 تا 3 درصد سرمایه‌گذاری سالانه مورد نیاز کشور در این مدت را پوشش می‌دهد. ... نکته مهم دیگر این است که چین در عمل، بیش از دو دهه است که در اقتصاد ایران دارای سهم نخست است. ... اما نکته بسیار مهم دیگر این است که اساساً مسأله چین بر خلاف آنچه الان تصویر می‌شود، صرفاً مسأله ایران نیست بلکه مسأله کل جهان است. ... مقایسه این توافق با قرارداد ترکمانچای هم یک قیاس مع‌الفارق و ناشی از بی‌اطلاعی نسبت به تاریخ است. در دهه 1830 که ما شاهد قرارداد ترکمانچای بودیم، روسیه تقریباً قدرتمندترین کشور جهان بود. به گونه‌ای که الکساندر اول موفق شده بود پاریس را اشغال کند و ناپلئون را به تنهایی شکست دهد. در همان زمان ایران هم یکی از ضعیف‌ترین کشورهای مستقل جهان به شمار می‌رفت. یعنی بقیه کشورها اگر مستقل بودند، اینقدر ضعیف نبودند و اگر ضعیف‌تر بودند مستقل نبودند. در حال حاضر نه چین آن سهم جهانی قدرت را که روسیه در دهه 1830 داشت، دارد و نه ایران مانند آن زمان ضعیف است. ... مسأله دیگر این است که ما اگر این توافق را در یک حالت فرضی، منفی در نظر بگیریم، صددرصد مسئولیت آن بر عهده وضع‌کننده تحریم‌هایی است که اقتصاد ما را به این سمت سوق داده است. بنابراین حتی اگر بپذیریم ادعای مخالفان این توافق درباره منفی بودن آن هم درست باشد، مسئولیت آن بر عهده فشارهای امریکا و ناتوانی اروپا در قبال این فشارهاست.»