پاسخ به ۸ پرسش درباره برنامه همکاری جامع ایران و چین
مشخصات اصلی برنامه همکاری جامع ایران و چین کدامند؟
تسنیم: مشخصات اصلی برنامه همکاری جامع ایران و چین کدامند؟
این سند برنامه‌ای است سیاسی، راهبردی، اقتصادی و فرهنگی که عرصه‌های مختلف همکاری دو کشور ایران و چین را مدنظر قرار داده است. در بعد سیاسی، طرفین رایزنی و همکاری‌های نزدیک خود در موضوعات مورد نظر و در نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی را افزایش می‌دهند و طرفین زیرساخت‌های دفاعی، مقابله با تروریسم و همکاری در عرصه‌های مختلف دفاعی را تقویت خواهند کرد.
آیا سند همکاری ایران-چین علیه کشور ثالثی است؟
این سند در راستای صلح، ثبات و توسعه منطقه ای و بین المللی تدوین شده و لذا در مخالفت با هیچ طرف ثالثی و یا برای مداخله در امور هیج کشوری نیست.
عدد و رقم‌های مطرح شده چقدر واقعی است؟
این سند صرفاً یک چارچوب کلان درباره حوزه‌های همکاری است و اعداد و ارقام در مراحل بعد که سند تبدیل به پروژه‌های مشخص سازمان‌ها و بخش‌های مختلف با ارگان‌های چینی خواهد شد، می‌تواند روی کاغذ بیاید. لذا در شرایطی که فعلاً هیچ پروژه‌ای نیست، بنابراین اعداد و ارقام نیز نمی‌تواند هیچ قطعیتی داشته باشد.
چرا متن رسمی منتشر نمی‌شود؟
اگر چه انتشار موافقتنامه‌ها، الزامی قانونی دارد اما انتشار اسناد غیرتعهدآور در روابط بین الملل چندان متداول نیست. همچنین تحریم‌های غرب ایجاب می‌کند تا از انتشار محتوای کامل سند خودداری کرد.
آیا برنامه همکاری جامع ایران و چین باید به تصویب مجلس برسد؟
بر اساس اصل ۷۷ قانون اساسی، عهدنامه‌ها، مقاوله نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد اما به گفته مقام وزارت خارجه سند همکاری جامع چین و ایران، اصولا ماهیت و حتی شکل قرارداد و یا موافقتنامه ندارد بلکه صرفا یک نقشه راه و چارچوب روابط بلند مدت است.
آیا ایران اولین کشوری است که چنین تفاهمی با چین امضا می‌کند؟
چین پیش از این با بسیاری از کشورها تفاهم نامه مشارکت استراتژیک یا تجاری امضا کرده که از جمله آن می‌توان به قرارداد ۶۵ میلیارد دلاری با عربستان، توافق با ترکیه و همچنین توافق‌های جامع تجاری با اتحادیه اروپا و 14 کشور آسیایی اشاره کرد.
همکاری جامع با چین عدول از شعار نه شرقی نه غربی است؟
نه شرقی نه غربی نه به معنای قطع رابطه با غرب و شرق، بلکه عدم پذیرش استعمار هیچکدام از قطب‌های شرق(شوروی سابق) و غرب(آمریکا) است. لذا نگاه به شرق، نه به معنای پذیرش استثمار و استعمار شرق، بلکه به معنای ارتباط با شرق، آنهم در شرایطی است که کشور تقریباً ۴۰ سال محصول تجربه‌ی نگاه به غرب بسیاری از دولتمردانش را چشیده است.
آیا سند همکاری جامع ایران-چین، استعماری است؟
سند همکاری ۲۵ ساله از جنس ارتباط است؛ اما چگونه می‌توان «ارتباط» را از «استعمار» تمیز داد. در واقع سندی که امضا شد یک برنامه جامع است برای مدون کردن قراردادها و تقویت‌همکاری‌ها لذا نشستن و غیب‌گویی از یک سند آنهم در برهه فعلی بیش از آنکه نگرانی از خود سند باشد، واهمه از اصل نگاه به شرق است که غربگرایان برای آشفته شدن از آن انگیزه‌های شخصی و گروهی کم ندارند.