شیرین هانتر:
انتقام سخت اسرائیل از بر جام/ اسرائیل میتواند مانع بازگشت آمریکا به برجام شود
استاد دانشگاه جورج تاون کنشها و واکنشها پیرامون برجام را بررسی و به عوامل موثر در عدم بازگشت طرفها به این توافقنامه پرداخت.
شیرین هانتر تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی ایران در پاسخ به این سوال که سیاست خارجه ایران را در یکسال گذشته در مواجهه با دو دولت ترامپ و بایدن چگونه ارزیابی میکنید؟، گفت: به طور کلی موضع ایران در قبال ایالات متحده در چهار دهه گذشته واقعبینانه نبوده است، مثل اینکه ایران از مذاکره با آمریکا خودداری میکنند و با توجه به نقش مهم ایالات متحده در سطح بینالمللی این کار منطقی نیست. سیاستهای ایران در قبال آمریکا با عوض شدن رئیسجمهوری آمریکا هم عوض نشده است.
وی درباره اینکه آمریکا میگوید «ایران باید سیاستهای منطقهای خود را تغییر دهد»، آیا تا زمانی که ایران سیاستهای خود را همانگونه مد نظر ایالات متحده است تغییر ندهد، امکان صلحی فراگیر در منطقه میان ایران با عربستان و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس فراهم میشود؟، گفت: کشورهایی مثل عربستان و بقیه کشورهای عربی خلیج فارس از نظر امنیتی به واشنگتن متکی هستند. کشورهای بزرگ عربی نظیر مصر نیز خواهان بهبود روابط ایران و اعضای شورای همکاری خلیج فارس نیستند، بنابراین بدون نوعی توافق بین ایران و آمریکا امکان صلح پایدار بین ایران و کشورهای خلیج فارس هم وجود ندارد.
این تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا درباره علت تعلل ایالات متحده در بازگشت به برجام و اینکه چه چیزی را از این امتناع میخواهد، گفت: آمریکا میخواهد ایران را وادار کند که به یک توافق جامع در مورد مسائل منطقه ای برسند به ویژه ایالات متحده میخواهد که ایران سیاست تقابل با اسرائیل را تعدیل کند.
وی درباره اینکه ایران نپذیرفت در نشستی با حضور آمریکا شرکت کند و همچنین بازگشت متناظر را نیز تامین کننده خواست خود نداست، یادآور شد: مشکل اصلی این است که مسئله گفتوگو و مذاکره با آمریکا در ایران با رقابتهای جناحی تنیده شده است. اما اصولا بدون گفتوگو با یک کشور، نمیتوان مشکلات موجود با آن را حل کرد.
شیرین هانتر درباره پیدا کردن راه حل میانهای برای ایجاد فضای گفتوگو میان ایران و آمریکا بیان کرد: پیدا کردن راه حل میانه آسان نخواهد بود، هر دو کشور خواستههایی دارند که حاضر به گذشت از آنها نیستند. به ویژه حکومت بایدن در حال حاضر آماده دادن هیچگونه امتیازی به ایران نیست و از سویی ایران هم همینطور.
وی درباره تغییر موضع کشورهای اروپایی با آمدن بایدن و علت این تغییر مواضع اظهار داشت: مشکلات اروپا با سیاستهای ترامپ در قبال ایران بیشتر به دلیل دیگر مسائل مربوط به روابط اروپا و آمریکا بود، نه موضوع ایران. حالا که بایدن لحن آمریکا را عوض کرده است، اروپا هم میخواهد با همکاری در مورد ایران امتیازاتی از آمریکا در مورد مسائل دیگر بگیرد.
هانتر درباره اینکه اروپا چه کاری میتواند برای نزدیکی ایالات متحده و ایران انجام دهد؟ خاطر نشان کرد: در مورد اهداف کلی در قبال ایران، اروپا نیز با آمریکا هم نظر است، بنابراین هزینههای تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران را نخواهد داد.
وی همچنین درباره نقش و جایگاه کشورهای منطقه و اسرائیل برای جلوگیری از بازگشت بایدن به میز مذاکرات، گفت: نفوذ اسرائیل در سیاست آمریکا در خاورمیانه بسیار زیاد است. نتانیاهو ادعا کرد که او باعث خروج ترامپ از برجام شده است شکی نیست که اسرائیل میتواند مانع بازگشت آمریکا به برجام شود.
استاد دانشگاه جورج تاون درباره چگونگی حصول اطمینان ایران از انجام تعهدات توسط طرفهای غربی تاکید کرد: ایران زمانی میتواند از اجرایی شدن تعهدات ایالات متحده مطمئن شود که به یک نوعی توافق جامع در مورد مسائل مورد اختلاف با آمریکا برسد.
وی درباره سیاست دوگانهای که در تیم بایدن در قبال ایران وجود دارد و اینکه یک طرف خواهان مذاکره و یا گروهی خواهان فشار بیشتر بر ایران هستند، گفت: به نظر من بدون نوعی مذاکره و توافق، مخالفان نرمش در قبال ایران پیروز خواهند ماند.
این کارشناس ارشد مسائل بینالملل درباره نقش روسیه و چین در بازگشت آمریکا به برجام گفت: مانند گذشته چین و روسیه به دنبال منافع خود خواهند بود و کار موثری در حمایت از ایران نخواهد کرد و فقط به حرف بسنده خواهند کرد.