انتخابات ایران زیر ذره بین نشریه «فارین پالیسی»
«دو ماه پس از روی کار آمدن جو بایدن، اثری از وعده بازگشت به توافق با ایران نیست و این در حالی است که ایرانیها به احتمال زیاد، رئیسجمهوری متفاوت را در انتخابات آتی انتخاب خواهند کرد.
کیهان: نشریه تخصصی «فارین پالیسی»، نسبت به ادامه مسیر ترامپ از سوی بایدن هشدار داده و نوشت: ریاستجمهوری جو بایدن تقریبا دو ماهه شده؛ اما او هنوز به وعده کارزار انتخاباتی مبنی بر بازگشت به توافق هستهای ایران و مخالفت با فشار حداکثری دونالد ترامپ عمل نکرده و تنشها را با ایران کاهش نداده است. ایرانیها در آینده نزدیک برای انتخابات ریاست جمهوری پای صندوقهای رای میروند و به احتمال زیاد، یک رئیسجمهور با جهتگیری متفاوت سیاسی را انتخاب میکنند. اگر بایدن نتواند اقدامی سریع برای بازگشت به برجام انجام دهد، فرصت باقیمانده تا آن زمان را از دست خواهد داد و مسیر بسیار پیچیدهتری پیش رو خواهد داشت. اگرچه طرفداران بایدن هفتههای گذشته صبورانه منتظر حل و فصل اوضاع توسط دولت او ماندند، اما به نظر نمیرسد احیای دیپلماسی با ایران در اولویت باشد. در مقابل، حملات هوایی مجدد در سوریه، نگرانیها را درباره تشدید بیشتر تنشها با ایران، افزایش داده است.
اما مسئله نگرانکنندهتر، اقدامات و اظهارات مقامات ارشد دولت بایدن در مغایرت با گفتهها و انتقادهای او و تیمش از سیاست ترامپ در قبال ایران در سالهای گذشته است. سخنگوی وزارت خارجه گفت که ایالات متحده آماده مذاکره است، اما گام اساسی در جهت تسهیل تحریمهای ایران بر نخواهد داشت و اساسا پیشنهادها تفاوت چندانی با تلاشهای ترامپ برای مذاکره ندارد.
آنتونی بلینکن هم در توئیتی نوشت: «ایران در جهت اشتباه حرکت میکند و ایران باید به تعهدات خود عمل کند.» و همه اینها در حالی است که ایالات متحده خارج از توافق است و به تعهدات خود عمل نمیکند. یک مقام کاخ سفید هم به وال استریت ژورنال گفت که بررسی تحریمها ممکن است ماهها طول بکشد؛ که در مغایرت با نظر بایدن در سال گذشته و زمانی که ترامپ را ترغیب میکرد «اقدامات فوری» برای کاهش تحریمها علیه ایران انجام دهد، است.
گرچه بایدن بارها ترامپ را به خاطر سیاست شکستخورده ایران مورد انتقاد قرار داده، اما در عمل سیاست اعمال فشار حداکثری را که از دولت قبلی به ارث برده، حفظ کرده. ایالات متحده هنوز به توافق هستهای برنگشته و تحریمهای دوران ترامپ هم ادامه دارد. شاید دوره ترامپ پایان یافته باشد، اما برای ایران شرایط تغییری نکرده است.
بایدن پیش از اعلام نامزدی خود، منتقد جدی سیاست دولت ترامپ در قبال ایران بود. این مسئله درباره اعضای اصلی دولت بایدن هم صادق بود. بلینکن پیش از وزیر خارجه شدن، گفت ایالات متحده به دلیل «گناه اصلی» ترامپ در خروج از توافق با ایران، در خاورمیانه وضعیت بدتری از گذشته دارد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، هم در سال 2019 تصمیم ترامپ به خروج از برجام را «یکجانبهگرایی درندهخو» خواند. دیگر اعضای حزب دموکرات هم در سال 2020 تمایل شدید خود را به بازگشت به دیپلماسی با ایران و موفقیت برجام نشان داده بودند. با این حال، اکنون به رغم آن که بایدن دولت و حزب او کنگره را تحت کنترل دارند، آنچه میتوانست یک تغییر سریع در سیاست شکستخورده ترامپ باشد، به یک بازی پیچیده و طولانی مدت تبدیل شده است. همان افرادی که از ترامپ و پمپئو به دلیل ترک برجام و سوءاستفاده ازتحریمها انتقاد کردند، اکنون اساسا همین کار را انجام میدهند و به نظر میرسد که هیچ برنامه کوتاه یا بلند مدتی به غیر از اینکه در برابر ایران سرسخت به نظر برسند، ندارند.
رویکرد متلاطم دولت بایدن به ویژه با توجه به انتخابات ایران در ماه ژوئن و احتمال روی کار آمدن یک دولت کمتر دوستانه در قبال غرب، تعجبآور است. بایدن میتوانست با بازگشت به برجام خطر درگیری و همچنین احتمال گسترش برنامه هستهای را کاهش دهد، تحریمهای دوران ترامپ که مانع توانایی ایران در مبارزه با شیوع کرونا میشدند، غیرانسانی بودند و خودداری بایدن از اقدام برای لغو آنها، همچنان غیرانسانی است.
بایدن با خودداری از برگشت به توافق و لغو تحریمها، اساسا به سیاست ترامپ ادامه میدهد و این در حالی است که ایرانیها در یک نظرسنجی گفتهاند لغو تحریمهای بانک مرکزی برای تجارت بشردوستانه را معنادار و مثبت میدانند. در شرایطی که بایدن به سیاست اعمال فشار حداکثری ترامپ ادامه میدهد، انتظار تغییر رویکرد از سوی ایران منطقی نیست.
این ترامپ بود که از توافق خارج شد و حالا، این بایدن است که باید پیش از آنکه خیلی دیر شود، شرایط را درست کند.