پامپئو و تلآویو نگران بن سلمان
وزیر امور خارجه سابق آمریکا ضمن ابراز تأسف درباره انتشار گزارشی جدید از نقش ولیعهد سعودی در قتل یک روزنامهنگار، آن را نمایشی سیاسی و اقدامی سهلانگارانه دانست.
خبرگزاری فارس: «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه سابق آمریکا یکشنبه شب درخصوص انتشار گزارشی با تأکید بر نقش «محمد بنسلمان» ولیعهد سعودی در قتل «جمال خاشقچی» روزنامهنگار سعودی ابراز تأسف کرد.
به نوشته پایگاه خبری «هیل»، پامپئو که سالها برای تقویت روابط آمریکا و عربستان سعودی و ایجاد ائتلاف در برابر ایران وقت صرف بود، در مصاحبه با «فاکس نیوز» انتشار این گزارش از سوی دولت آمریکا را به باد انتقاد گرفت.
وزیر امور خارجه سابق آمریکا گفت: «انتشار این گزارش کاری سهلانگارانه و سیاسی بود. هدف این کار لطمه وارد کردن به روابط [آمریکا] با پادشاهی عربستان سعودی از طریق استفاده از ابزار اطلاعاتی به شکلی بود که بهعنوان مدیر پیشین سآیاِی هرگز آن را قابل دفاع نمیدانم».
پامپئو افزود: «به همین دلیل تأسف میخورم که تصمیم گرفتند این کار را انجام دهند. این کار یک نمایش سیاسی بود. به این دلیل تأسف میخورم که این دولت میخواهد رابطه با ایران را شکل دهد و روابط با پادشاهی عربستان سعودی را نابود کند. آنها از ابزار اطلاعاتی برای این هدف استفاده کردند».
گزارشی که دولت آمریکا جمعه درباره قتل جمال خاشقچی، منتقد سعودی منتشر کرده نشان میدهد این ترور با دستور مستقیم محمد بن سلمان انجام شده است.
این گزارش که دفتر اطلاعات ملی آمریکا آن را منتشر کرده میگوید محمد بن سلمان مجوز عملیاتی برای «دستگیری» یا «قتل» جمال خاشقچی را صادر کرده است.
در بخشی از این گزارش آمده است: «ارزیابی ما این است که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی مجوز انجام عملیاتی در استانبول ترکیه برای دستگیری یا قتل روزنامهنگار سعودی، جمال خاشقچی را صادر کرد. ارزیابی ما بر این اساس قرار دارد که ولیعهد سعودی از سال ۲۰۱۷ کنترل تصمیمگیریها در پادشاهی عربستان سعودی را به دست گرفته است».
دولت آمریکا بعد از انتشار این گزارش اعلام کرد علیه ۷۶ مقام عربستان سعودی محدودیتهای روادید صادر کرده است. وزیر خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد علیه ۷۶ تبعه سعودی که گمان میرود اقدام به تهدید مخالفان حکومت در خارج از مرزهای این کشور کردهاند محدودیتهایی برای صدور روادید در نظر گرفته است. با این حال نام بنسلمان در این فهرست دیده نمیشود.
«جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید عصر یکشنبه در توجیه این مسئله گفت: «واشنگتن ابزارهای دیگری در اختیار دارد تا مانع از رویدادهایی نظیر قتل جمال خاشقچی شود که بر اساس آن به آمریکا اجازه میدهد تا همچنان به همکاری با عربستان سعودی در زمینههایی که در راستای منافع ملی است ادامه دهد».
از سوی دیگر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در بیانیهای نوشت: «دولت ایالات متحده با توجه به این گزارش که بخشی از الگوی ناراحتکننده نقض حقوق بشر در حکومت [سعودیها] است، باید روابط با عربستان سعودی را مورد ارزیابی و تنظیم مجدد قرار دهد».
«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا روز جمعه گفت که در تماس تلفنی با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه سعودی گفته که به عنوان پیش شرطی برای تعامل با آمریکا، عربستان باید با نقض حقوق بشر در این کشور مقابله کند.
وی گفت که اعلامیهای امروز (دوشنبه) در این خصوص صادر خواهد شد و افزود: «اعلامیه روز دوشنبه در این باره خواهد بود که ما به طور کل چه کاری با عربستان سعودی انجام خواهیم داد».
تلآویو نگران فشارهای جدید آمریکا بر عربستان به دلیل پرونده خاشقجی
یک روزنامه اسرائیلی نوشت، با افشای گزارش قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار عربستانی در ساختمان کنسولگری این کشور در استانبول، مسؤولان تلآویو از بابت فشارهای بیشتری که احتمالا دولت آمریکا بر عربستان اعمال کند، نگران هستند.
به گزارش ایسنا، روزنامه اسرائیلی اورشلیم پست در گزارش خود به نقل از منابعی "عالی رتبه" در تلآویو نوشت، نگرانی مسؤولان تلآویو از این بابت است که این فشارها احتمالا باعث تقویت موضع ایران و بر هم خوردن همگرایی به وجود آمده در روابط ریاض-تلآویو شوند.
اورشلیم پست در ادامه با اشاره به قصد دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای بازگشت به توافق هستهای که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق این کشور در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، نوشت، موضعگیریهای اخیر آمریکا در مورد ریاض، موجب تضعیف ائتلاف منطقهای علیه ایران در شرایطی میشود که به نظر میرسد آمریکا کمترین آمادگی را برای مقابله با ایران دارد.
در ادامه گزارش یاد شده آمده است، رژیم صهیونیستی این مطلب اعلام شده از طرف دولت بایدن را که "تا تهران به تعهدات خود در توافق هستهای عمل نکند، تحریمها را لغو نخواهد کرد"، با احتیاط زیر نظر دارد.
اورشلیم پست در ادامه نوشت که روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی در سالهای اخیر بسیار تنگاتنگ و مستحکم بوده تا حدی که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم مخفیانه در عربستان با محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور دیدار کرد.
این روزنامه در پایان نیز نوشت: عربستان بدون کمک آمریکا هرگز برای ارتباط با اسرائیل که روابط خود را با برخی کشورهای عربی و در راس آنها امارات تقویت کرده، علاقهای نخواهد داشت و عربستانیها و اسرائیلیها با هدف مقابله با دشمن مشترکشان یعنی "ایران" به روابط خود ادامه خواهند داد.