مذاکرات ایران و روسیه برای تولید واکسن اسپوتنیکV

 خبرگزاری مهر: به نقل از اقدامات، محمدرضا شانه ساز، با اشاره به شرایط خاص حمل و نقل واکسن اسپوتنیکV اظهار کرد: باید حتماً یک مرحله تمام زنجیره (از کارخانه تا فرودگاه مسکو و از آنجا تا فرودگاه امام در تهران و انبار) را در دمای منفی ۲۰ انجام و لجستیک را چک می‌کردیم؛ این موضوع یکی از دلایلی بود که در مرحله اول حجم انبوه نگرفتیم تا اگر مشکلاتی در حمل و نقل باشد، آنها را شناسایی کنیم که خوشبختانه به خوبی انجام شد و مسئله‌ای نبود.

وی افزود: تقاضای زیادی برای واکسن وجود دارد و حجم و گنجایش تولید شرکت تولید کننده روسی محدوداست؛ اما در پارت‌های بعدی میزان واردات افزایش پیدا خواهد کرد و ما می‌توانیم تعداد بیشتری واکسن دریافت کنیم.

معاون وزیر بهداشت در مورد اینکه واکسن اسپوتنیک وی از سبد کووکس تأمین شد و یا از طریق مذاکرات مستقیم با طرف روس، توضیح داد: این خرید کاملاً از سبد کووکس جداست و برای تأمین آن مذاکرات مستقیم صورت گرفت.

وی تصریح کرد: ما برای تأمین واکسن ۳ مسیر جداگانه را در نظر داشتیم. مسیر اول تولید در داخل ایران است که چند کمپانی هم آمدند و در حال ثبت هستند، دیگری سبد کووکس بود که ثبت نام کردیم و هزینه‌های اولیه هم پرداخت شده و نهایتاً خرید مستقل بود. در مذاکرات مستقل تأمین واکسن از شرکت‌های تأمین کننده، خوشبختانه اولین مورد خرید واکسن اسپوتنیک وی (Sputnik V) بود که با موفقیت انجام و وارد ایران شد.

شانه‌ساز خاطرنشان کرد: واکسن وارد شده همان lyophilized (خشک کردن انجمادی) است که در در دوز بوده که دوز اول دریافت شده و دوز دوم هم به هر حال دریافت خواهد شد. شرایط ویژه و سختی در لجستیک دارو وجود نداشت، به هر حال شرایط -۱۸ و -۲۰ نسبت به شرایط -۶۰ درجه و -۷۰ درجه بالاخره خیلی متفاوت است. شرایط -۲۰ درجه در همه کشورها به راحتی قابل تهیه است، یخچال‌ها و فریزهای مورد نیاز به طور معمول در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود و به همین دلیل دشواری خاصی در این زمینه برای تأمین فریزرها و امکاناتی که لازم بود وجود نداشت و به راحتی این حمل و نقل انجام شد.

وی با بیان اینکه در قرار اولیه حدود ۲ میلیون دوز دریافت خواهد شد، گفت: امیدوار هستیم تا قبل از پایان مارس بتوانیم بین یک تا دو میلیون از این واکسن را دریافت کنیم؛ به هر حال واکسیناسیون را در ایران آغاز کرده‌ایم و گروه اولی که دریافت کننده هستند پرسنل آی سی یو و همچنین پرسنلی که به طور مستقیم با بیماران مبتلا به کووید سر و کار دارند، خواهند بود. همچنین به ترتیب گروههای سالمندان و بیمارانی که به دلیل نیاز و ویژگی‌های بیماریشان باید حتماً در پروتکشن اصلی قرار بگیرند و بعد از آن گروههای دیگر که واکسن را دریافت کنند.

رئیس سازمان غذاودارو ادامه داد: برای ۸۵ میلیون نفر جمعیت چیزی حدود ۱۷۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم، قطعاً این تعداد واکسن از یک منبع این قابل تأمین نیست، ما فعلاً گروه‌هایی را که اولویت بندی شده را مدنظر قرار دادیم و تا آن موقع امیدوار هستیم با تولید مستقلی که در ایران با شرکتها و کمپانی‌های خودمان دارند انجام می‌دهند و زیرساختهایشان را توسعه می‌دهند و همچنین با کمک انتقال دانش فنی و کار مشترک با سایر کشورها و کمپانی‌ها بتوانیم در قالب یک همکاری مشترک تولیدی را انجام دهیم، هم برای جمهوری اسلامی ایران و هم احتمالاً برای صادرات به سایر کشورهایی که نیاز دارند و با ادامه همکاری‌های مشترک در آینده به کشورهای دیگر هم در این زمینه می‌توانیم کمک کنیم و در تامینشان همکاری داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: مرجع رسمی و قانونی که می‌تواند اجازه مصرف هر دارو و هر واکسنی را در سطح جمهوری اسلامی ایران بدهد سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت ایران است و به هر حال این سازمان هم وظایف خودش را می‌داند و در منطقه ما حدود ۱۰ سال است که به عنوان یک سازمانی که سیستم نظارتی قوی در امر واکسن دارد توسط WEQ رجیستر شدیم و ما را به رسمیت شناختند، هم آزمایشگاه قوی در حوزه غذا، دارو و تجهیزات پزشکی داریم و هم پرسنل و نیروی انسانی توانمندی که امکان هرگونه نظارت و بازرسی کیفیت را به تنهایی می‎‌توانند انجام بدهند. سازمان نظام پزشکی به عنوان یک NGO قانونی که می‌توانند بحث‌های مشورتی را داشته باشند و تاکنون من نه دیدم و نه شنیدم که موضع سازمان نظام پزشکی این باشد. حالا جمعی از همکاران پزشکی ما حق دارند اظهار نظر بکنند، البته فکر می‌کنم الان با توجیهاتی که انجام شده حتی آنها هم در واقع قانع شدند و موضع سازمان نظام پزشکی را هم باید ریاست این سازمان اعلام بکند و من هیچ وقت نه دیدم و نه شنیدم که آقای دکتر ظفرقندی ، رئیس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی در مورد پایین بودن کیفیت نه این واکسن و نه بقیه موارد اظهار نظری کرده باشند. یک اظهار نظر کارشناسی و دغدغه‌ای بوده توسط برخی همکاران پزشکمان که من امیدوار هستم که با این اطلاعات جدیدی که بدستشان رسیده به هرحال توجیه شده باشند. به هر حال بحث واکسن درهمه جای دنیا به همین صورت است، برخی از کادر درمانی می‌پذیرنذ و برخی دیگر نمی‌پذیرند و واقعاً این یک بحث چالشی است. از طرفی نگرانی همکاران نیز پس از چاپ مقالات علمی در مجلات علمی معتبر در مورد ایمنی این واکسن، بر طرف شده است.

شانه ساز با اشاره به اینکه ایران و روسیه پتانسیل‌های دیده نشده فراوانی برای گسترش همکاری در عرصه‌های مختلف و از جمله حوزه سلامت و به خصوص دارو و واکسن دارند، گفت: به هر حال این دو کشور به لحاظ نزدیکی جغرافیایی می‌توانند همکاری مشترک زیادی را شکل بدهند، نیازهای همدیگر را بخوبی می‌توانند تأمین کنند، به طور مثال در جمهوری اسلامی ما برای بیشتر داروها و خطوط دارویی ظرفیتی بیش از ۴ برابر نیاز ۸۵ میلیون نفر جمعیت خودمان داریم. ما حدود ۹۸ درصد از داروهای مورد نیاز را در داخل کشور تولید می‌کنیم و در زمان تحریم‌ها و با وجود آنکه تحریم‌ها واقعاً غیر انسانی بودند و پذیرفته شده نیست در هیچ مورد، خصوصاً در بحث دارو و تجهیزات پزشکی وکالاهای سلامت محور، ولی این تحریم‌ها که متأسفانه تحمیل شد، انگیزه محققین صنعتگران ما، تولید کنندگان ما بسیار بیشتر شد. این دوره تحریم واقعاً حتی برای واردات مواد اولیه در تولید دارو و تجهیزات پزشکی که فقط مصرف پزشکی داشت و دریافت کننده نهایی آن مشخص بود، مانع ایجاد کرد. ولی خب در کشور ما به هر طریقی بود این ظرفیت ایجاد شد، این دستگاه‌ها و این مواد به طرق مختلف و با زحمت فراوان و با هزینه گران‌تر وارد و نصب شد و خوشبختانه ۹۸ درصد داروها را در کشور تولید می‌کنیم.

وی افزود: در کشور روسیه پتانسیل‌های بسیار زیادی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی و واکسن وجود دارد که ما می‌توانیم در این حوزه همکاری بکنیم. آن چیزی که الان دیده می‌شود یک نقطه شروع و یک نقطه عطف است و در جلساتی که با مسئولین وزارت بهداشت و با دیگر مسئولین روسیه خواهیم داشت و با اهتمامی که هم وزیر بهداشت و هم سفیر ایران، آقای دکتر جلالی در روسیه دارند، من بسیار خوشبین هستم که این توانمندی‌ها پتانسیل‌های دیده نشده بتواند هر چه زودتر بازیافت و دیده شود تا ما در این عرصه بتوانیم هم نیازهای همدیگر را برطرف کنیم و هم در بعد اقتصادی همکاریهای گسترده‌ای را با هم شروع بکنیم.

معاون وزیر بهداشت بابیان اینکه واکسن ایرانی‌ها رایگان خواهد بود، گفت: قیمتی که ما با همکارانمان در روسیه درموردش توافق شده در قالب یک تفاهم نامه امضا شده و در حال اجراست ولی در نهایت برای مصرف کننده ایرانی رایگان است. هیچکدام از هموطنان ما برای دریافت واکسن قرار نیست که پرداخت کنند و به صورت رایگان سرویس داده می‌شود.