پیشنهاد ظریف برای بازگشت ایران و آمریکا به برجام
وزیر خارجه ایران در مصاحبه با شبکه خبری سیانان تصریح کرد می‌توان از مکانیسمی برای همزمان کردن اجرای تعهدات برجامی توسط ایران و آمریکا استفاده کرد.
خبرگزاری فارس: «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه‌ای شامگاه دوشنبه تصریح کرد می‌توان مکانیسمی را برای هماهنگ‌سازی و همزمان کردن اقدامات واشنگتن و تهران جهت اجرای کامل تعهدات برجامی به کار گرفت.
ظریف در مصاحبه‌ای اختصاصی با سیانان گفت: «لازم است دولت آمریکا به برجام برگردد و ایران آماده خواهد بود فوراً [این اقدام] را پاسخ دهد. زمان، مهم نیست، مسئله این است که آیا ایالات متحده -دولت جدید [آمریکا]- می‌خواهد سیاست‌های شکست‌خورده دولت ترامپ را دنبال کند یا نه.»
«کریستین امان‌پور» پرسید آیا ممکن است از مکانیسمی برای حل و فصل اختلافات بر سر اینکه کدام طرف باید نخست به برجام برگردد استفاده کرد. ظریف گفت: «می‌توان مکانیسمی برای همزمان کردن یا هماهنگ کردن آن (بازگشت ایران و آمریکا به برجام) داشت.»
وی در ادامه گفت: «همان‌طور که می‌دانید در داخل خود توافق هسته‌ای مکانیسمی تعبیه شده که کمیسیون مشترک است و کمیسیون مشترک یک هماهنگ‌کننده دارد. این هماهنگ‌کننده دو منصب دارد- [این هماهنگ‌کننده] قبلاً فدریکا موگرینی بود، الان جوزپ بورل است- یکی از دو منصب او، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است و منصب دیگر، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک است.»
ظریف در ادامه گفت: «او می‌تواند از سمتش در کسوت هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برای هماهنگ‌سازی اقداماتی که لازم است ایران و ایالات متحده انجام دهند، استفاده کند. به طور مشخص، اقداماتی که ایران انجام می‌دهد همواره تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و ما نشان داده‌ایم که به قول‌هایمان عمل کرده‌ایم. آن طرفی که نتوانسته نشان دهد به قول‌هایش عمل می‌کند ایالات متحده بوده است.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران گفت: «همان‌طور که گفتیم لازم است که ایالات متحده حسن نیت خودش را نشان دهد؛ ما همین حالا هم حسن نیت خودمان را اثبات کرده‌ایم. اگر ما از محدودیت‌های توافق فاصله گرفته‌ایم به خاطر آن است که ایالات متحده تلاش کرد یک جنگ اقتصادی تمام‌عیار به ایران تحمیل کند. این را متوقف کند، ما به پایبندی کامل برمی‌گردیم.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از این مصاحبه به سئوال «کریستین امان‌پور» که گفت مصوبه مجلس شورای اسلامی ایران در صورت اجرایی شدن ناقض تعهدات ایران در برجام خواهد بود اینطور پاسخ داد: «آن اقدامات، نقض تعهدات ما نخواهد بود، بلکه بخشی از روند کاهش تعهدات ما خواهد بود؛ چون اینها تعهدات داوطلبانه‌ای بودند که ما به آنها پایبند شدیم. بازرس‌های آژانس اخراج نخواهند شد، بلکه بازرسی‌های آژانس محدود می‌شوند، چون همان‌طور که می‌دانید در حال حاضر ایران تحت شدیدترین مکانیسم‌های نظارتی آژانس نسبت به هر جای دیگر دنیا قرار گرفته است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها و بارها در ایران بازرسی انجام داده و ما این را محدود خواهیم کرد.»
دولت آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از «برنامه جامع اقدام مشترک» یا «برجام» خارج شد و همه تحریم‌های رفع‌شده ذیل این توافق را علیه ایران بازگرداند.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا به طور کامل تعهداتش در توافق هسته‌ای را اجرا کرد و به کشورهای اروپایی که وعده جبران آثار این خروج را می‌دادند برای عمل به تعهداتشان فرصت دارد.
یک‌سال بعد که دولت‌های اروپایی نتوانستند به تعهداتشان عمل کنند جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد طبق مفاد مندرج در توافق هسته‌ای طی چند گام تعهداتش در توافق هسته‌ای را کاهش خواهد داد.
ایران از آن زمان به بعد تعهداتش به محدودیت‌های مندرج در برجام در زمینه غنی‌سازی، میزان ذخائر اورانیوم و تحقیق بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته کنار گذاشته است. تهران علاوه بر این کار بر روی یک خط مونتاژ جهت ساخت اورانیوم فلزی را هم از سر گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران گفته همه این گام‌ها بازگشت‌پذیر هستند و چنانچه واشنگتن به برجام برگردد ایران نیز این اقدامات را به عقب برخواهد گرداند.