جهانگیری و تغییر وضعیت از کاندیدای پوششی به واقعی

گروه سیاسی فردا: اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی و گزینه اصلی اصلاح‌طلبان در انتخابات آتی است. اصلاح‌طلبان از مدت‌ها قبل به استفاده از ظرفیت او در این کارزار فکر کرده‌اند و حالا که به انتخابات نزدیک می‌شویم، تصور می‌شود وارد مرحله عمل هم شده‌اند. گمانه کاندیداتوری او بیش از همیشه وقتی مطرح شد که در رقابت‌های سال ۹۶ در قامت کاندیدای پوششی به میدان آمد و در مناظرات انتخاباتی توانست مورد تحسین جریان حامی خود قرار بگیرد. بعد از آن هم به ورق به زیان جهانگیری برگشت و دیدیم که همزمان با افول در دولت از چشم اصلاح‌طلبان نیز افتاد. سهم جهانگیری از ناکارآمدی‌های دولت روحانی روز به روز بیشتر می‌شد و مسائلی مثل ارز ۴۲۰۰ تومانی و ... از محبوبیت وی می‌کاست. همزمان بخشی از اصلاح‌طلبان که به او اصرار می‌کردند در همین مرحله از دولت جدا شده و به فکر آینده سیاسی خود و اصلاح‌طلبان باشد، از وی ناامید شدند. گروه دیگری نیز مثل کارگزاران از همان ابتدا ساز ائتلاف زده و با طرح دوگانه لاریجانی و جهانگیری به حمایت از جهانگیری پرداختند. در این اوضاع بود که به نظر رسید، کاندیداتوری وی به صلاح نبوده و آورده‌ای برای جریان اصلاحات ندارد. اینکه وضعیت دوباره تغییر کرده و اصلاح‌طلبان به حمایت از وی رو آورده‌اند یا خیر هنوز معلوم نیست، اما این طور که به نظر می‌رسد، آقای معاون اول شخصا میل به کاندیداتوری دارد. سفر اخیر جهانگیری به خوزستان و حرف‌هایش درباره پیام آبان ۹۸، عدم امکان محدود کردن آزادی مردم، رنج مردم از نداری و ضرورت تغییر سیاست‌های داخلی و خارجی باعث تقویت این گمانه است، به نحوی که حتی روزنامه‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب نیز مثل «اعتماد» سخنرانی اخیر او را انتخاباتی تلقی می‌کنند. بدیهی است که یک سخنرانی انتخاباتی و میل به کاندیداتوری برای ورود به این عرصه و موفقیت در آن کافی نیست. خاصه برای جهانگیری که پایش در همه ضعف‌ها و ناکامی‌های دولت تدبیر و امید گیر است. عنصر تعیین کننده برای او حمایت جریانی است، اما به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان هنوز درباره حمایت از وی به توافق نرسیده و بلاتکلیف هستند. سیاسیون در جریان اصلاح‌طلب بار‌ها تاکید کرده‌اند که خواستار معرفی کاندیدای خالص هستند و جهانگیری این ویژگی را دارد. آنان، اما دنبال کاندیدایی می‌گیرند که افزون بر خالص بودن، ظرفیت عبور از فیلتر دستگاه‌های نظارتی و مهم‌تر از آن قابلیت رای‌آوری را داشته باشد. جهانگیری، اما در همین گام دوم به مشکل برخواهد خورد. شاهد آنکه با جدی شدن گمانه کاندیداتوری او زمزمه‌هایی درباره احتمال ردصلاحیت وی به گوش رسید. زمزمه‌هایی که نه فقط از سوی روزنامه اصولگرای کیهان بلکه از سوی برخی اصلاح‌طلبان و مشخصا کارگزارانی‌ها بیان می‌شد. شاهد آنکه مصطفی هاشمی‌طلبا در گفت‌وگویی با «نامه نیوز» احتمال رد صلاحیت جهانگیری را تایید کرده بود. با فرض اینکه این چالش برای جهانگیری جدی نبوده و صرفا از جمله فضاسازی‌های قبل از انتخابات باشد؛ به مشکلات بعدی او خواهیم رسید. احتمال رای آوری جهانگیری با در نظر گرفتن عملکرد دولت روحانی و دفاع سرسختانه آقای معاون اول از او محل تردید است. حال اگر فرض کنیم که مردم دچار نوعی از آلزایمر شده و بی‌توجه به کارنامه، بخواهند به جهانگیری رای بدهند؛ مساله حمایت جریانی اهمیت پیدا می‌کند. به هرحال ورود با چند کاندیدا کار را سخت کرده و جهانگیری را به چالش می‌کشد. او برای موفقیت نیاز به اجماع اصلاح‌طلبان دارد و این طور که معلوم است تا رسیدن به این هدف راه درازی در پیش خواهد داشت. کارگزاران به عنوان حزبی که با او نسبت دارد، خواهان کاندیداتوری وی نیست! این طیف محافظه‌کار اصلاح‌طلب عمیقا خواهان ائتلاف با لاریجانی و تضمین پیروزی است. فعلا، اما از همراهی با سایرین و نهاد اجماع ساز می‌گوید و در این صورت نیز به حمایت از جهانگیری اصرار نخواهد کرد. ضمن اینکه گفته می‌شود، گزینه حزبی کارگزاران محسن هاشمی است. بخش دیگری از اصلاح‌طلبان که نزدیک به محمدرضا عارف هستند نیز قطعا به نفع جهانگیری کنار نخواهند نشست. شاهد آنکه حسن رسولی از چهره‌های نزدیک به عارف پیش‌تر در لایو اینستاگرامی فردا تاکید کرده بود که این گروه حول محور کاندیداتوری عارف فعالیت می‌کنند. بر این اساس بعید است که از مهره خود صرف نظر کرده و پشت جهانگیری بایستند. جهانگیری حتی نمی‌تواند روی حمایت دولتی‌ها و طیف اعتدال و توسعه از خود حساب کند. شاهد آنکه غلامعلی دهقان عضو شورای مرکزی این حزب همین امروز در مصاحبه‌ای با «آرمان ملی» سیدحسن خمینی و محمدجواد ظریف را دو گزینه مناسب برای نمایندگی این طیف معرفی می‌کند. افزون بر این شکافی که بین جهانگیری و واعظی که نماد جریان نزدیک‌تر به روحانی است، در سال‌های اخیر کاملا مشهود بوده است. بر این اساس می‌توان به این نتیجه رسید، اسحاق جهانگیری در شرایطی تصمیم گرفته از کاندیدای پوششی به کاندیدای واقعی تغییر وضعیت دهد که تکلیف حمایت اصلاح‌طلبان از او مشخص نیست و به نظر نمی‌رسد که با اقبال مردمی مواجه شود.