عارف هم به ائتلاف رضایت داد؟!

گروه سیاست سایت فردا - محمدرضا عارف از جمله کاندیدا‌های احتمالی اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو و از جمله اولین مخالفان ایده ائتلاف است، موضعی که گویا در آستانه انتخابات تغییر کرده است! عارف که در انتخابات ۹۲ از استراتژی بهره‌مندی از کاندیدای اجاره‌ای و ائتلاف با روحانی زخم خورده بود، تا کنون بار‌ها و بار‌ها در نقد این سیاست سخن گفته است. در یکی دو سال گذشته و با نزدیک شدن به زمان انتخابات بر میزان انتقاد‌های خود از ائتلاف افزوده بود و گمان می‌رفت که اگر همه اصلاح‌طلبان نیز بار دیگر درباره ائتلاف با گزینه غیراصلاح‌طلب توافق کنند، او کوتاه نمی‌آید! اکنون، اما به نظر می‌رسد که وضعیت فرق کرده است. بسیاری از اصلاح‌طلبان خواهان معرفی کاندیدای اصلاح‌طلب خالص بوده و ریسک شکست در انتخابات را نیز می‌پذیرند. این سرسختی تا جایی است که حتی کارگزاران را که از هواداران ایده ائتلاف بود تقریبا راضی کرده است. در چنین شرایطی، اما محمدرضا عارف که اغلب او را کاندیدای خالص و البته حداقلی اصلاح‌طلبان می‌دانند، حرف از ائتلاف و الزامات آن می‌زند! گویی وضعیت عارف در جریان اصلاحات و حمایت‌هایی که از وی نمی‌شود در این تغییر رویه اثر داشته است. هرچه که هست، اما این مخالف قاطع ائتلاف، امروز از ضروریات و مقدمات ائتلاف می‌گوید. او در گفت‌وگویی با «ایسنا» می‌گوید: «معتقدم باید جریان‌های سیاسی کاندیدا‌های خود برای انتخابات ۱۴۰۰ را داشته باشند و اگر بنا بر ائتلاف شد، باید توافق‌ها روشن باشد و به اطلاع هواداران جریان‌ها هم برسد و عملا مورد تایید آن‌ها باشد.» رئیس فراکسیون امید مجلس دهم با رد نکردن احتمال ائتلاف در انتخابات ۱۴۰۰ اظهار کرد: «اگر قرار بر ائتلاف باشد، ائتلاف باید براساس سازوکار مشخصی انجام شود؛ مثلا اگر برای تشکیل دولت بنا بر ائتلاف شد، باید از قبل مشخص شود که سهم هر جریان در فعالیت دولت چقدر است؟ مثلا رئیس جمهور از شما، معاون اول از ما یا هشت وزیر از شما و یازده وزیر از ما و... اگر قرار به ائتلاف باشد، باید آورده و دریافتی و مسئولیت‌ها مشخص شود تا بتوان پاسخگوی مردم بود.» رئیس بنیاد امید ایرانیان در پاسخ به پرسشی درباره احتمال حضورش در انتخابات ریاست جمهوری نیز تصریح کرد: «برخی چهره‌ها از من تقاضای حضور در انتخابات داشته اند، اما من تاکنون موضعی نگرفته ام.»

نکته قابل توجه در تغییر مواضع عارف این است که او این اواخر ارتباط خوبی با اصلاح‌طلبان ندارد. به نحوی که در نهاد اجماع ساز جدید نیز عضو نشده و اینطور که علی صوفی، دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات در مصاحبه‌ای با خبرآنلاین بیان کرده، از اصلاح طلبان دلخور است.

اینکه تغییر رویکرد وی درباره ائتلاف صرفا به دلخوری از اصلاح‌طلبان ارتباط دارد یا نه معلوم نیست اما بدون شک، وضعیت او در جریان اصلاح‌طلب در نگرش و مواضع انتخاباتی او آثار قابل اعتنایی دارد. لازم به یادآوری است که پیش‌تر نیز بر اساس همین دلخوری‌ها گمانه کاندیداتوری عارف به صورت مستقل در انتخابات پیش‌رو طرح شده بود لذا دور از انتظار نیست که او تصور کند، می‌تواند راه خود را از اصلاح‌طلبان که نسبت به او بی‌مهر بوده‌اند جدا کرده و برای تنها نبودن و افزایش شانس خود، به ائتلاف روی آورد. نکته قابل توجه اما این است که عارف نه بدنه رای و پایگاه اجتماعی دارد که به پای کاندیدای ائتلافی بریزد و نه خود ظرفیت آن را که مورد حمایت یک طیف سیاسی دیگر قرار بگیرد.