دعوای اصلاح‌طلبان و واعظی بالا گرفت

گروه سیاست سایت فردا - محمود واعظی هیچ‌وقت از نظر اصلاح‌طلبان گزینه مطلوبی برای رئیس دفتری رئیس جمهور نبوده و بار‌ها از دخالت‌ها و اعمال نفوذ‌های او در دولت و تصمیماتش گلایه و انتقاد کرده‌اند. سخنان اخیر او در پاسخ به خرازی و زیر سوال بردن نقش اصلاح‌طلبان در پیروزی روحانی، اما خون آنان را بیش از همیشه به جوش آورده و برای همین شاهدیم که بسیاری از روزنامه‌های اصلاح‌طلب در شماره امروز خود به نوعی از خجالت وی درآمده‌اند. مثلا «اعتماد» با عنوان «نسیان و ناسپاسی سیاسی» می‌نویسد: «فارغ از اظهارات صادق خرازی و اینکه خرازی اساسا در میان اصلاح‌طلبان نیز از پایگاه ویژه‌ای برخوردار نیست، اما این اولین‌بار نیست که محمود واعظی در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی یا سخنرانی به اصلاح‌طلبان حمله می‌کند. او سال ۹۷ درحاشیه جلسه هیات دولت به صراحت برخی اصلاح‌طلبان را تندرو خواند و گفت دولت ائتلافی با آن‌ها نداشته است. این اظهارات مورد نقد بسیاری از گروه‌های اصلاح‌طلب قرار گرفت و حتی برخی معتقد بودند که روحانی و تیم نزدیک به او در دولت دچار آلزایمر سیاسی شده‌اند. اظهارات رییس دفتر رییس‌جمهوری در واکنش به اظهارات سعید حجاریان بود که گفته‌بود اصلاح‌طلبان با روحانی ائتلاف کردند، اما او به وعده‌هایش عمل نکرد. واکنش واعظی به این اظهارات تا مدت‌ها واکنش‌های ثانویه‌ای به‌دنبال داشت و نشان داد این گزاره که بسیاری نفر دوم دولت را محمود واعظی می‌دانند و معتقدند او نقشی موثر در دور شدن حسن روحانی از اصلاح‌طلبان داشته، چندان هم بیراه نیست.» روزنامه اصلاح‌طلب «شرق» نیز می‌نویسد: «واعظی با ادبیاتی عجیب می‌گوید که اصلاح‌طلبان حرف‌های بی‌ربط می‌زنند و طلبکار هستند و این در حالی است که روحانی به جز جهانگیری به‌عنوان یک نیروی شاخص اصلاح‌طلب -که آن هم در دولت دوم به حاشیه رانده شد- از هیچ‌یک از اصلاح‌طلبانِ شاخص استفاده نکرد و حتی در دولت دوم به گفته بسیاری دولت روحانی به سمت اصولگرایان متمایل شد؛ از سوی دیگر، چرا واعظی و نزدیکان حزب اعتدال و توسعه چنین موضوعاتی را پیش از انتخابات سال ۹۶ مطرح نمی‌کردند؟ آیا این‌طور نبود که ایشان تمایل داشتند بار دیگر سبد رأی اصلاح‌طلبان را با خود به همراه داشته باشند و پس از آنکه مقصود حاصل شد، دو رأی بالای ۹۲ و ۹۶ را به حساب خود تلقی کنند؟ همه این‌ها در حالی است که با عملکرد مورد انتقاد روحانی قضاوت مردم آن است که گزینه پیشنهادی اصلاح‌طلبان نتوانست به تمام خواسته‌های مردم جامه عمل بپوشاند و به‌نوعی اصلاح‌طلبان هزینه حمایت خود را پرداخت کردند؛ چنان‌که دیدیم در انتخابات مجلس یازدهم در اسفند سال ۹۸ سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان پا به میدان نگذاشتند. در حقیقت اگر به افکار عمومی هم رجوع شود، می‌توان دریافت که دولت روحانی نتیجه حمایت اصلاح‌طلبان پنداشته می‌شود و اگرچه این امر در حال حاضر امتیاز منفی برای اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود، اما به‌هرحال حکایت از یک امر واقع دارد که واعظی، تیم اعتدال و توسعه و حتی روحانی نمی‌توانند آن را انکار کنند.» روزنامه «جهان صنعت» نیز با تیتر «قدرنشناس و چالش‌ساز» می‌نویسد: «محمود واعظی نه یک رییس دفتر ساده بلکه مهره پرنفوذی در دولت روحانی است که طی هفت سال و نیم گذشته بار‌ها و بار‌ها با اقدامات و اظهارات خود جریان سیاسی حامی دولت یعنی اصلاح‌طلبان را به ستوه آورده است. از دخالت‌های گاه و بی‌گاه در امور وزارتخانه‌ها گرفته تا جهت‌دهی به عزل و نصب‌ها. از مانع‌تراشی برای دیدار وزرا و رییس‌جمهور گرفته تا اظهاراتی توام با قدرنشناسی درباره جایگاه و نقش اصلاح‌طلبان در موفقیت‌های روحانی و دولت. تازه‌ترین این اظهارات را نیز در پاسخ به سخنان اخیر صادق خرازی دبیرکل حزب ندای ایرانیان بیان کرده است. خرازی و برخی از اصلاح‌طلبان در هفته‌های اخیر با اشاره به عملکرد دولت روحانی از حمایت نکردن از نامزد نیابتی می‌گویند و این حرف‌ها انگار جناب واعظی را مکدر کرده است.» سید مصطفی درایتی، عضو حزب اتحاد ملت در واکنش به همین اظهارات واعظی می‌گوید: «واعظی باید در برابر خیلی از مسائل این دولت پاسخگو باشد. او نه‌تن‌ها رفع مشکل نکرده، عموما مشکل‌ساز است. از جایی که او قرار گرفته انتظار می‌رود که بین افرادی که با روحانی کار می‌کنند، همگرایی ایجاد کند، اما بیشتر ایجاد مشکل و افتراق کرده است. او به جای اینکه از روحانی و دولت او دفاع کند، برای او ایجاد مساله می‌کند. به خصوص در این زمان که روحانی به شدت از سوی اصولگرایان مورد نقد و هجمه است. رفتار آقای واعظی سبب می‌شود، جریان اصلاحات که می‌بیند برخی از این نقد‌ها نامنصفانه است و با وجود آنکه خودش انتقادات جدی دارد، از دولت حمایت می‌کنند؛ تغییر رویه داده و از حمایت از دولت خودداری کند.» محمد جواد حق‌شناس عضو شورای شهر تهران نیز اگرچه واعظی و حرف‌هایش را خیلی جدی نمی‌گیرد، می‌گوید: «آقای واعظی در تمام سال‌های قبل از این حرف‌های نامربوط زیاد بیان کرده و خیلی هم اهمیتی ندارد.» علی تاجرنیا، فعال اصلاح طلب و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت نیز با بیان این که هیچ حزب یا جریان یا مجموعه‌ای به نام اعتدال گرایان نیست که پاسخ گوی وضعیت دولت روحانی باشد بلکه اصلاح‌طلبانی که ایشان را تحت حمایت قرار دادند الان از طرف مردم مورد پرسش هستند، گفت: «از چهره‌های سیاسی بخواهید ۱۰ وزیر از دولت روحانی نام ببرند، بلد نیستند. بسیاری از این چهره‌های وزیر در دولت آقای روحانی افراد بدون سابقه برای قرار گرفتن در این جایگاه و ناکارآمد در مجموعه‌های خودشان هستند، این تجربه پیش روی ماست.» قبل از همه این‌ها، اما خود خرازی که محمود واعظی با اشاره به سخنان او، این بگو مگو را راه‌انداخته بود؛ به وی پاسخ داد. او در گفتگو با ایلنا، گفت: «واقعیت این است که اصلاح‌طلبان عامل اصلی پیروزی آقای روحانی بودند، اما در اداره دولت و تصمیم‌گیری‌های کلان آن نقشی نداشتند؛ کما این که وضعیت آقای جهانگیری با دستان بسته، محدود و منزوی در میان یک حلقه انحصارطلب، بهترین نماد وضعیت اصلاح‌طلبان در دولت محسوب می‌شود.» خرازی با ابراز تاسف از کارنامه دولت تدبیر و امید، بیان کرد: «ناامید کردن بیش از ٢٣ میلیون رأی‌دهنده به حسن روحانی و تضعیف سرمایه اجتماعی یک جریان سیاسی ریشه‌دار طی ۴ سال گذشته، کار بزرگی بود که آقای واعظی و حلقه محدود اطراف ایشان به خوبی موفق به انجام آن شدند و در این زمینه شرمنده پیشگاه تاریخ خواهند بود.» ناگفته نماند که برخی از رسانه‌های اصلاح‌طلب نیز به دفاع از واعظی پرداختند. مثلا منصوری مظفری در سرمقاله «آفتاب یزد» نوشته است: «یار غار حسن روحانی قصد داشته هم منتی بر سر اصلاح‌طلبان بگذارد و هم به جامعه بگوید این جریان نیز در چگونگی خروجی این دولت نقش داشته و آنطور که خودشان می‌گویند نیست؛ یعنی کنار گود نیستند بلکه داخل گود و اتفاقا پست و مقام‌های مهمی هم داشته اند. به نظر نگارنده سخن واعظی نزدیک به صواب است. اگر در ایران شفافیت وجود داشت و نهاد‌های مختلف پشت شیشه‌ها و در برابر دیدگان مردم بودند، می‌شد آمار دقیقی استخراج کرد که چقدر از پست‌ها در این دولت از آن اصلاح‌طلبان بوده و چقدر به صورت کلی این جریان از حضور دولت روحانی منتفع شده است. به هرحال، چون چنین آماری وجود ندارد نمی‌توان سخنی آماری گفت و نوشت، ولی به صورت تحلیلی باید اذعان کرد که فعالین سیاسی جریان اصلاحات طی ۸ سال گذشته در جای جای دولت حضور پر رنگ داشتند و اتفاقا تصمیم گیر و تصمیم ساز نیز بوده اند. بیایید منصف باشیم. شاید برخی این ادعا را نقض کنند، اما غیرقابل انکار است که در دو دولت روحانی به اندازه قابل اعتنایی فعالین سیاسی اصلاح‌طلب منافع سیاسی و اقتصادی داشته‌اند و دارند. حتی بازو‌های رسانه‌ای اصلاح‌طلبان نیز که در ستاد رئیس جمهور حضور داشتند از این موضوع جدا نیستند و آنان نیز مثل فعالین سیاسی این جناح بهره کافی و وافی برده‌اند و می‌برند»