چه کسی آذری‌جهرمی را از فهرست کاندیداهای احتمالی حذف کرد؟
وزیر جوان رویکرد مجلس در اصلاح قانون انتخابات را موجب حذف خود از فهرست کاندیداهای احتمالی می‌داد اما او هیچ وقت یکه گزینه جدی نبوده است.
گروه سیاست سایت فردا - وزیر جوان در تازه‌ترین اظهار نظر خود، در پاسخ به اینکه در انتخابات 1400 کاندیدا خواهد شد یا نه، به مجلس کنایه می‌زد و با گوشه و کنایه مدعی می‌شود که شرط سنی لحاظ شده در قانون انتخابات، برای حذف او از این گردونه بوده است. البته این ادعا به قدری بزرگ و باورنکردنی است که سعی کرد با اشاره‌ای گذرا به اینکه خودش هم قصد کاندیداتوری نداشته است، این دفتر را ببندد. این اظهارنظر اما بهانه خوبی است که نگاهی به سابقه کاری، شانس او برای موفقیت در انتخابات و همچنین میزان حمایت جریانی از او داشته باشیم. جهرمی کیست؟ محمد جواد آذری جهرمی متولد ۱۳ مهر ۱۳۶۰ است و پس از شهید محمدجواد تندگویان که در ۳۰ سالگی به عنوان وزیر نفت کابینه محمدعلی رجایی منصوب شد، جوان‌ترین وزیر در ایران پس از انقلاب است. او پیش از نشستن بر صندلی وزارت، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت وزارت ارتباطات و در واقع معاون وزیر ارتباطات در دولت یازدهم بود. جهرمی در مصاحبه ای با روزنامه ایران که روز یکشنبه ۲۲ مرداد ماه سال ۱۳۹۶ منتشر شد، اعلام کرد که از سال ۸۴ تا سال ۹۲ در وزارت اطلاعات مشغول به کار بوده است. وی اشاره کرد که در سال ۸۴، کارشناس حوزه فنی و در سال ۸۸، مدیرکل امنیت سیستم‌های ارتباطی در سازمان تنظیم مقررات بوده است. بر اساس این مصاحبه، آذری جهرمی، در سال ۹۲ با درخواست «محمود واعظی»، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، از وزارت اطلاعات به وزارت ارتباطات منتقل شد و حالا هم سکاندار اصلی این وزارتخانه است. قصد کاندیداتوری داشت؟ از همان ابتدای سپردن وزارت ارتباطات و فناوری به محمدجواد آذری جهرمی دهه شصتی از احتمال کاندیداتوری او در دوره بعد به سخن آمد. به خصوص وقتی یک تیم قوی فعال توییتری را به کار گرفت تا از هر اقدام او حماسه بسازند و به هر انتقادی از او، کوبنده پاسخ دهند. حضور پررنگ خود وی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، همچنین ادبیات غیررسمی و او برخی رفتارهای مثل کل‌کل‌های فوتبالی به این گمانه دامن زد، رسانه‌ها و روزنامه‌های اصلاح‌طلب اما با توجه به دوز اصلاح‌طلبی وی که قابل توجه نبود، از طرح این گزاره خوشنود نبوده و بارها با گوشه و کنایه فعالیت‌ها و اقدامات او را انتخاباتی تلقی کردند. خودش اما از همان ابتدا تا امروز هیچ وقت این گمانه را تایید نکرده و هر بار با لبخند و شوخی به نحوی آن را رد کرده، که کسی قادر نباشد اسم او را به واقع از فهرست گزینه‌های کاندیداتوری حذف کند. رد احتمال کاندیداتوری او در ماه اول از وزارت خود و در اولین نشست خبری با این سوال که آیا قصد ورود به انتخابات را دارد یا خیر؟ مواجه شد و گفت: «من فرد فنی هستم و تلاش می‌کنم کارهای مربوط به حوزه خودم را پیش ببرم اما برخی همواره دنبال ایجاد حاشیه هستند و هر گونه حضور و بروز را منوط به این مسائل می‌دانند. من تصمیمی برای ریاست‌جمهوری ندارم و خودم را در چارچوب‌های سیاسی کشور نمی‌دانم و تمام تمرکزم بر حضور در فضای جامعه است.» سال بعد و در تیرماه ۹۷ بود نیز در مصاحبه‌ای رسانه‌ای اعلام کرد که آنهایی که نگران این هستند که او در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ شرکت کند باید خیالشان راحت باشد چرا که او قصد ندارد کاندیدای ریاست جمهوری بشود. وزیر جوان سال قبل نیز در گفتگویی با «شرق» و در پاسخ به این پرسش که آیا شما یکی از کاندیداهای بالقوه ریاست‌جمهوری در سال ۱۴۰۰ هستید؟ گفت: «من که برنامه‌ای ندارم. شما به عنوان روزنامه‌نگار چه فکر می‌کنید؟ می‌گویند که قصد دارد رئیس‌جمهور بشوم. من توصیه‌ام این است که به جای پرداختن به چنین نظریه‌هایی به دیگران بگویید که آنها هم مثل من بی‌تکلف زندگی کنند و با مردم در ارتباط باشند، این مسئله ربطی به رفتار من ندارد». او در مرداد ۹۸ نیز به خبرنگار فارس که گفت «در فضای مجازی گفته می‌شود، قصد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را دارید» گفت: «با ما شوخی نکن!» نشانه‌ها از تمایل به کاندیداتوری جوان بودن و رویکرد رسانه‌ای جهرمی که به نظر برخی اصطلاح‌طلبان در مرز پوپولیستی بودن، قرار داشت تنهان نشانه تمایل او به کاندیداتوری نیست. وزیر جوان اقداماتی نیز داشته که به این شائبه را تقویت می‌کند. مثل پا کردن در کفش سیاست خارجی و مصاحبه با آشوشیتدپرس. انجام این مصاحبه سبب شد که بسیاری گمان کنند او برای مطرح کردن نام خود در سپهر سیاست بین‌الملل این مصاحبه را انجام داد و آن را خیزی بلند برای انتخابات سال ۱۴۰۰ بدانند. بعد هم که «فارین پالسی» او را «امانوئل مکرون» ایران خواند، شایعات درباره کاندیداتوری او در انتخابات 1400 بیشتر شد. جالب آنکه آقای وزیر که همیشه آماده رد کردن گمانه کاندیداتوری بود، این بار سکوت کرد! البته فارین پالسی موضوع رپورتاژ بودن این مطلب را تکذیب کرد و توضیح داد که «آذری جهرمی وزیر ارتباطات جوان دولت روحانی، خود را از سردمداران دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب دور نگه داشته و بیشتر با مردم عادی در ارتباط است؛ اتفاقی که می‌تواند او را به‌سرعت و ناگهانی به امانوئل مکرون ایران تبدیل کرده و به قدرت برساند.». ناگفته نماند که برخی از پاسخ‌ها دوپهلو آذری جهرمی هم موجب تقویت گمانه کاندیداتوری او بود مثلا وقتی که در یک برنامه تلویزیونی در واکنش به سوال مجری برنامه که پرسیده بود آیا می خواهید برای دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنید، گفت: «خوشحالم که عملکرد مجموعه و بنده جوری بوده که من را در این سطح می‌بینند، اما واقعیت این است که چنین تصمیمی نگرفته‌ام». به اضافه‌اینکه برخی فعالان سیاسی و رسانه‌ای نیز تا کنون از احتمال نامزدی او گفته‌اند. مثلا «محمد مهاجری»، فعال رسانه‌ای اصولگرا - مهرماه ۹۸ د- ر توئیتی نوشت: «آنچه تا کنون از شواهد بر می آید آقایان حسین دهقان، سورنا ستاری، آذری جهرمی و قالیباف، نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ هستند». «احمد امیرآبادی فراهانی»، نماینده مجلس نیز چندی قبل در یک مصاحبه رسانه‌ای شنیده‌های خود را درباره انتخابات پیش روی ریاست جمهوری چنین گفته بود: «از طیف اصلاح طلبان آقایان آذری جهرمی، سورنا ستاری و اردکانیان هستند و احتمالا جهانگیری هم شرکت کند». انداختن توپ در زمین مجلس رفتارهای انتخاباتی و تبلیغاتی و رد کردن احتمال کاندیداتوری از سوی جهرمی حکایت با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن است. اما فقط این نیست و او اگر چه خوب می‌دانست اصلی‌ترین مانع او برای ورود و موفقیت در این کارزار نداشتن پشتوانه حزبی و بهره‌مندی از حمایت اصلاح‌طلبان است؛ همواره توپ را در زمین مجلس انداخته و سعی کرده که این قوه و تصمیمات آن را مانع جدی خود جلوه دهد. او در شهریورماه در مصاحبه‌ای تاکید کرده بود از زمان اخذ رای اعتماد در مجلس چنین شایعاتی از خانه ملت شنیده می‌شد و نسبت به این موضوع گلایه کرده بود چرا که به اعتقاد جهرمی، با وجود چنین شایعه‌ای، هر کار خوبی که انجام دهد تحت سایه این شایعه قرار خواهد گرفت. نکته مهم اینکه او گفت هنوز سال ۱۴۰۰ نشده که درباره این موضوع حرف بزند. از سوی دیگر او با اشاره به قانون محدودیت سن برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری که مجلس پیگیر آن بود و حالا به تایید رسیده در این گفتگوی تلویزیون چنین اظهاراتی بیان کرد: «پیامبر در ۴۰ سالگی به بعثت رسید و مجلس می‌خواهد حداقل شرط سنی برای شرکت در ریاست جمهوری را به ۴۵ سالگی برساند». او در آخرین اظهارنظر خود که بعد از اصلاح قانون انتخابات در مجلس انجام شده نیز، یک بار دیگر مجلس را هدف گرفته و می‌گوید: «برخی شوخی کرده و می‌گفتند فقط مانده بود مجلس اول اسم کاندیدا را هم به قانون بی‌افزاید». موانع واقعی آذری جهرمی مدعی است که برخی منظور رهبری از ضرورت توجه به جوانان پیشرو را تحریف کرده و دنبال جوانان دنباله‌رو هستند. مجلس را مانع اصلی خود می‌داند و بعد هم اصرار می‌کند که قصد کاندیداتوری نداشته است. واقعیت اما این است که او از همان ابتدا قصد کاندیداری داشته است و با توجه به همین جوان بودن و شاخت دقیقی که از فضای مجازی دارد، در زمینه شناساندن خود خیلی خوب عمل کرد و گام‌های بلندی هم برداشت. اما این جوان به قول خودش پیشرو خوب می‌دانست که با توجه به سابقه و پیشینه مرد این میدان نبوده و فرصت حضور پیدا نمی‌کند، برای همین هم مدام در مصاحبه‌ها احتمال کاندیداتوری را رد کرد. او سابقه سیاسی چندانی ندارد و بینش از آنکه یک سیاستمدار به حساب آید، یک مهندس جوان است. از حمایت اصلاح‌طلبان نیز برخوردار نیست و اگرچه اعتدال‌گرا به حساب می‌آید ، هیچ وقت برای اعتدال و توسعه هم گزینه جدی به حساب نیامده است. با این وجود در طی سال‌های گذشته از قطعیت خود در نه گفتن به پرسش‌های انتخاباتی کاسته و این احتمال را حداقل در ذهن خود حفظ کرده بود. حالا اما با اصلاح قانون انتخابات، امیدش ناامید شده و همان طور خنده خنده، مجلس را مقصر جلوه می‌هد.