مخاطب روحانی کیست؟

گروه سیاست سایت فردا - نشست خبری رئیس جمهور اگرچه حاوی حرف جدیدی نبود و انتظار مردم و رسانه‌ها در زمینه پاسخگویی را برآورده نکرد، اما نکات قابل توجهی داشت. مثلا بحث تفسیر قانون از سوی دولت و یا بیان جملاتی که مخاطب آن معلوم نبود. حسن روحانی در نشست خبری عصر دوشنبه با تکرار موضع قبلی خود پیرامون قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» شائبه سیگنال به خارج را تقویت کرد. او همچنین از عدم اجازه برای به تاخیر افتادن لغو تحریم‌ها گفت و معلوم نشد که در حال خط و نشان کشیدن برای منتقدان دولت که به ظن او مانع لغو تحریم - البته از طریق مورد نظر دولت یعنی مذاکره و تفاهم با آمریکا - هستند، است و یا به طرف خارجی گرا می‌دهد که تا دولت تدبیر و امید در قدرت است، بجنبید و کار را تمام کنید! ابهامات موجود درباره مخاطب روحانی مورد توجه رسانه‌ها نیز قرار گرفت. مثلا «وطن امروز» نوشت: «روحانی در بخشی از سخنان خود در نشست خبری روز دوشنبه با بیان اینکه «دولت این قانون را مفید نمی‌داند و قبل از اینکه به تصویب نهایی برسد من نظرم را صریحا اعلام کردم، البته این نظر شخص من نیست و در دولت اتفاق آرا وجود دارد و دولت به اتفاق آرا این قانون را برای کشور مفید نمی‌داند»، عملا نشان داد تمایل به ارسال پیام‌های پیشین خود به طرف آمریکایی دارد؛ پیام‌هایی که پیشاپیش می‌توان جواب‌های آن را با نگاهی گذرا به گذشته پیدا کرد.» روزنامه حامی دولت «جهان صنعت» نیز امروز بخش دیگری از سخنان روحانی یعنی آنجایی که می‌گفت اجازه تاخیر در لغو تحریم را نمی‌دهد، مورد توجه قرار داد و درصدد است تا در گفتگو با کارشناسان به این پرسش پاسخ دهد که مخاطب رئیس جمهور چه کسی بوده است. حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل معتقد است این سخن روحانی مصرف داخلی دارد. او می‌گوید: «برداشت من این است که وقتی گفتند اجازه تاخیر در لغو تحریم‌ها را نمی‌دهیم به مخالفان دولت در داخل پیام دادند، زیرا باید گفت او در موقعیتی نیست که بتواند در لغو تحریم‌ها تاخیر ایجاد کند یا نکند، او اول باید تکلیف خود را با برجام روشن کند». ناصر قوامی فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز همین نظر را دارد و تاکید می‌کند که «ظاهرا این سخنان روحانی مربوط به داخل کشور است و به کسانی که قصد سنگ‌اندازی در مسیر دولت را دارند، اشاره می‌کند، زیرا آقای روحانی اختیاری ندارد تا به آمریکا بگوید اجازه می‌دهد یا نمی‌دهد. مگر آن‌ها با اجازه او تحریم وضع کردند که حالا با اجازه او لغو کنند». حمیدرضا ترقی فعال سیاسی اصولگرا و معاون بین‌المللی حزب موتلفه، اما مخاطب روحانی را در داخل کشور نمی‌یابد. او در گفتگو با «جهان‌صنعت» گفت: «طبیعتا در داخل کشور از کسی در جهت تاخیر در لغو تحریم‌ها کاری ساخته نیست. آنچه مسلم است، عوامل بیرونی مثل دولت بایدن که الان در شرف روی کار آمدن هستند، در این زمینه نقش دارند، به خصوص که از مواضع و اظهارنظرهایشان این‌طور استنباط می‌شود که معلوم نیست تحریم‌ها را لغو کند یا اینکه همه تحریم‌ها را لغو نخواهد کرد و….» وی افزود: «از آنجا که لغو یا عدم لغو تحریم‌ها در دست طرف خارجی است و در داخل کشور نیز کسی مایل به ادامه تحریم نیست و خواهان لغو تحریم هستند، مخاطب آقای روحانی احتمالا طرف خارجی است.» این فعال سیاسی اصولگرا این گمانه که روحانی با بیان جمله مورد بحث، به منتقدان و مخالفان دولت کنایه زده است را رد کرد و گفت: «تصور نمی‌کنم که این‌طور باشد. به هر حال هیچ جریان سیاسی در کشور به تداوم تحریم‌ها علاقه‌مند نیست، زیرا بخشی از مشکلات فعلی ناشی از همین تحریم‌هاست. بر این اساس هیچ‌کس در داخل کشور موافق تحریم نیست. فرقی هم ندارد که اصلاح‌طلب باشد یا اصولگرا. تصور نمی‌کنم آقای روحانی هم خطاب به داخلی‌ها این را گفته باشد، زیرا از ادامه صحبت‌هایشان این‌طور معلوم می‌شد که تلاش دولت در راستای لغو تحریم است. آقای روحانی به تفسیر دولت در اجرای قانون مصوب مجلس اشاره کرد و این یعنی دولت نیز همان‌طور که در عنوان قانون آمده است، به دنبال استفاده از ابزار‌هایی برای لغو هر چه سریع‌تر تحریم‌هاست بنابراین فکر نمی‌کنم آن اشاره آقای رییس‌جمهور نیز موضعی در جهت نقض قانون مصوب مجلس باشد.»