آیا ترامپ برود وعده روحانی محقق می‌شود؟
بر اساس صاحب‌نظران و طبق آنچه بطور شفاف از اظهارات روحانی برمی‌آید متاسفانه دولت در ماه‌های پایانی خود دقیقا در فضای فکری سال‌های آغازین خود به سر می‌برد و با توهمی از ظرفیت تعامل با دموکرات‌ها، بودجه سال ۱۴۰۰ را کاملا بایدنی بسته است.
خبرگزاری فارس: روحانی امروز در جلسه هیات دولت وعده‌هایی را در مورد بودجه سال ۱۴۰۰ داد که بررسی ماهیت و عقبه و پیش‌فرض‌های آن‌ها از سویی و امکان تحقق آن به نظر ضروری است. روحانی البته گفت که این وعده‌ها آرزو نیست و همه این‌ها «در یک شرایطی» شدنی است که احتمالا منظورش ریاست جمهوری بایدن و خداحافظی با ترامپ است.
بیراه هم نبود که در چند جای سخنرانی امروزش ترامپ را مورد خطاب تند قرار داده و حتی او را لعن و نفرین کرد. اما آیا ببینیم این شرایطی که روحانی از آن می‌گوید از لحاظ آمار و با در نظر گرفتن واقعیت‌های اقتصادی و سیاسی به چه میزان امکان تحقق دارد.
فروش ۲ میلیون و سیصدهزار بشکه نفت در سال ۱۴۰۰
روحانی در این اظهاراتش ابتدا اساس این بودجه را اعلام شرایط مناسب‌تر اقتصادی برای سال ۱۴۰۰ دانسته و تاکید کرد: این پیام را از طریق اینکه سال آینده ۲ میلیون و سیصد هزار بشکه نفت خواهیم فروخت اعلام کردیم.
وی ادامه داد: دنیا این پیام را دریافت کند که جمهوری اسلامی شرایط فروش نفتش با دو سال قبل کاملاً متفاوت خواهد بود و شرایط جدیدی خواهد بود.
او در عین حال همان مواضعی را که قبل از دوران ترامپ شاهد بودیم را تکرار کرد و با کنایه به نمایندگان منتقد این بودجه گفت: «البته حالا ممکن است «کاسبان تحریم» و «یأس‌آفرینان» از این علامت خوشحال نشوند، امّا این چراغ امیدی هست نسبت به سال آینده. این اولین پیام بودجه ما».
**میزان فروش نفت ایران در سه سال گذشته
این وعده و پیش‌فرض روحانی در حالیست که مقدار صادرات نفت خام ایران در سال ۹۶ که ترامپ تازه روی کار آمده بود ۲ میلیون و ۱۱۶، مقدار صادرات نفت خام ایران درسال ۹۷، ۱ میلیون و ۵۴۵ هزار بشکه و مقدار صادرات نفت خام ایران در سال ۹۸ هم فقط ۴۲۰ هزار بشکه در روز بوده و تنها ۳۰ درصد میزان پیش‌بینی دولت در از فروش نفت در بودجه ۱۴۰۰ محقق شد.
**آیا ترامپ برود وعده روحانی محقق می‌شود؟
شاید برایتان این سوال پیش بیاید که آیا این میزان کاهش صادرات معلول حضور ترامپ در کاخ سفید نیست؟
بررسی تولید نفت در سال ۹۵ که اوباما هنوز روی کار بود نشان می‌دهد که حتی در این سالهم نتوانسته‌این ۲ میلیون و سیصدهزار بشکه نفت صادر کنیم و در سال ۹۵ تقریبا روزانه ۲.۱ میلیون بشکه نفت صادر شده است.
همچنین طبق اعلام بانک مرکزی در سال ۹۴ میزان فروش نفت ایران در این سال تازه با ۱۴.۴ درصد رشد به یک میلیون و ۷۸۷ هزار بشکه در روز رسید.
علاوه بر این صادرات نفت خام ایران در سال ۹۳ با کاهش ۱۴.۸ درصدی به یک میلیون و ۴۳۵ هزار بشکه در روز رسیده بود.
کاهش قیمت دلار به ۱۱ هزار تومان
وعده دیگر روحانی وعده ارزی بود و در حالی که امروز (۱۹ آذرماه ۹۹) دلار آمریکا چیزی بیش از ۲۵ هزار تومان معامله می‌شود، گفت: «ما در این بودجه اعلام کردیم قیمت امروز ارز کاهش خواهد یافت و این یکی از پیام‌های مهم بودجه ما است و این یعنی ارزش پول ملی.
وی افزود: یکی از اهداف ما ارزش پول ملی است و لذا ارز را بر مبنای «۱۱ هزار و ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان» مدنظر قرار دادیم که ارزش پول ملی ما بالا برود «در یک شرایطی» در سال آینده این کار شدنی و امکان‌پذیر است. هیچکدام این‌ها آرزو نیست.
روحانی البته گفت که دولت کاملاً محاسبه کرده و با محاسبه دقیق این کار را انجام داده است و حاضر است برای مردم توضیح دهد و روشن کند که همه این‌ها بر مبنای یک محاسبات دقیق انجام گرفته است.
**اگر بتوانیم نفت بفروشیم دلار هزار تومان هم می‌شود
در این رابطه جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم می‌گوید که «اگر درآمد‌های ارزی نفتی داشته باشیم و این درآمد‌های نفتی را به اندازه کافی تزریق کنیم حتی می‌توانیم به هزار تومان هم برگردانیم»
این اقتصاددان درباره وعده فروش ۲/۳ میلیون بشکه‌ای نفت می‌گوید که «اگر آمریکا به برجام برگردد و تمام تحریم‌ها و محدودیت‌هایی که برای ما ایجاد کرده اند را لغو کنند و ادعایی هم در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی نداشته باشند چنین چیزی امکان پذیر است، ولی در در پسِ ذهن اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها این است که ما به سمت برجام‌های بعدی برویم و طبعاً برجام‌های بعدی به هیچ وجه مورد نظر ما نیست و ما اجازه نمی‌دهیم کسی بخواهد در مورد موشک‌ها یا نقش منطقه‌ای ما در غرب آسیا مذاکره‌ای داشته باشد یا ورودی کند».
پس ما با سه مسئله مواجه هستیم که دو وعده فوق از سوی روحانی را با چالش مواجه می‌کند: اول اینکه ما برای کاهش نرخ ارز باید بتوانیم فروش نفتمان را به ۲.۳ میلیون بشکه برسانیم، دوم اینکه برای فروش نفت باید بتوانیم تحریم‌ها را رفع کنیم و همچنین برای رفع تحریم‌ها باید بتوانیم نظر اروپا و آمریکای بایدن را جلب کنیم.
همه این‌ها در حالی است که طبق آمار فوق اساسا ما در سال‌های اوبامایی کاخ سفید هم به این میزان فروش نفت نرسیده بودیم.
**روحانی: مذاکره لازم نیست/ بایدن: مسئله موشک‌های بالستیک ایران هم وجود دارد
روحانی امروز در اظهاراتش گفت: «هر زمان پنج بعلاوه یک یا چهار بعلاوه یک، به همه تعهدات عمل کردند، ما هم برمی‌گردیم به تمام تعهدات. اصلاً برای اینکه برگردیم به گذشته، زمان نمی‌برد؛ یک اراده است. چطور برجام پایش شکسته شد؟ آن آدم کم سوادِ تاجر مسلک، یک کاغذ را خط خطی کرد و گفت من از برجام خارج شدم. خیلی خب، حالا نفر بعد بیاید یک کاغذ خوب بیاورد و یک امضا بکند. یک امضا می‌خواهد. اصلاً زمان و مذاکره نمی‌خواهد».
در حالی روحانی می‌گوید بازگشت به برجام مذاکره نمی‌خواهد که اخیرا بایدن در اظهاراتی مذاکره دوباره با ایران را بسیار دشوار خوانده و گفته بود که «مسئله موشک‌های بالستیک هم وجود دارد. ما نمی‌توانیم به ایران اجازه دهیم که سلاح اتمی داشته باشد...»
بر اساس صاحب‌نظران و طبق آنچه بطور شفاف از اظهارات روحانی برمی‌آید متاسفانه دولت در ماه‌های پایانی خود دقیقا در فضای فکری سال‌های آغازین خود به سر می‌برد و با توهمی از ظرفیت تعامل با دموکرات‌ها، بودجه سال ۱۴۰۰ را کاملا بایدنی بسته است.