یک کاندیدای انصرافی دیگر؛ نوبخت هم رسما کشید

گروه سیاست سایت فردا: فضای سیاسی کشور حسابی انتخاباتی شده و هر روز یک خبر جدید می‌رسد. یکی اعلام کاندیداتوری کرده و دیگر از خیر این کار می‌گذرد. مثلا محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در گفتگو با روزنامه ایران که امروز منتشر شده و در پاسخ به این پرسش که برای ریاست جمهوری سال آینده نامزد می‌شوید؟ می‌گوید: «من برای بازگشت به دانشگاه لحظه شماری می‌کنم». درست است که در ایران خیلی‌ها از این حرف‌ها می‌زنند اما در دقیقه نود یک مرتبه احساس تکلیف کرده یا به اصرار نزدیکان و هواداران خود تن می‌دهند ولی حداقل تا اینجای کار می‌توان نوبخت را دومین کاندیدای انصرافی 1400 دانست. پیش از او نیز سیدابراهیم رئیسی تلویحا عدم کاندیداتوری خود را اعلام کرده بود. گمانه کاندیداتوری نام او در ماه‌های گذشته به فهرست کاندیداهای احتمالی در انتخابات 1400 اضافه شده بود. به خصوص بعد از سفرهای استانی کرمانشاه، ایلام، سیستان‌وبلوچستان، قزوین و… . سفرهایی که خودش آن را انتخاباتی ندانسته و در توئیتی تاکید کرده بود که: «عده‌ای سفر‌های استانی‌ام را مبنای گمانه‌زنی درباره حضورم در انتخابات ۱۴۰۰ قرار داده‌اند. ضمن رد آن، یادآور می‌شوم در هفت سال گذشته مستمرا سفر استانی داشته‌ام. پس انگیزه انتخاباتی بی‌اساس است. انس و الفت با مردم که همواره مورد تاکید امام و رهبری بوده با این گمانه‌های بی‌مبنا کم‌اثر نمی‌شود.» فقط سفر نبود و دیدارهای او با برخی احزاب و تشکل‌های صنفی، همچنین وعده‌‌هایش مبنی بر افزایش حقوق بازنشستگان، پرستاران، ایثارگران و … نیز این گمانه را تقوقیت کرد. عقبه حزبی یکی از دلایلی که سبب تقویت گمانه کاندیداتوری نوبخت بود، عقبه حزبی و احتمال حمایت اعتدال و توسعه از وی بود. او از حلقه نیاوران و موسسان حزب اعتدال و توسعه است و وقتی نامش به عنوان کاندیدا سر زبان افتاد، خیلی‌ها او را گزینه مورد نظر دولت دانستند. اگرچه میزان محبوبیت و عملکرد او در دولت روحانی موجب تردیدهایی در این رابطه بود. تردیدهایی که با اظهارنظر اخیر اکبر ترکان عضو حزب اعتدال و توسعه جدی‌تر شد. ترکان در واکنش به تقویت احتمال کاندیداتوری محمدباقر نوبخت در انتخابات گفته بود: «این خبر صحت ندارد». با این حال برخی با اشاره به کارنامه سیاسی نوبخت معتقد بودند که می‌توان روی حمایت اعتدالیون و رسات میانه صحبت کند. مثلا روزنامه جهان صنعت در گزارش پیرامون احتمال کاندیداتوری نوبخت نوشت: «به هر حال او امتیازهایی دارد. مثلا اینکه از اعتدالیون است و با توجه به پیشینه‌ و کارنامه سیاسی‌اش در دهه ۷۰ شاید بتواند روی حمایت راست میانه نیز حساب کند. دوران سخنگویی دولت و آن تسلط بر اعداد و ارقام نیز حاکی از توانایی دیگر او و امکان درخشش در مناظرات انتخاباتی است.برخی معتقدند که حزب اعتدال و توسعه با توجه به تجربه انتخابات ۹۶ و ۹۲ می‌تواند همچنان روی حمایت بخشی از اصلاح‌طلبان نیز حساب کند. با در نظر گرفتن همه این موارد می‌توان گفت که نوبخت در اندازه‌های لازم کاندیداتوری است.» تاثیر این انصراف بر اعتدال و توسعه تاکید نوبخت بر تمایل به برگشت به دانشگاه را باید پایان گمانه‌زنی درباره حضور او در انتخابات آتی دانست. اما این سوال همچنان باقی است که کاندیدای اعتدال و توسعه چه کسی است؟ حالا که نوبخت هم قصد برگشت به دانشگاه را دارد، احتمال کاندیداتوری ظریف بیشتر خواهد شد؟ مشکل اینجا است که ظریف هم مثل نوبخت از برگشت به دانشگاه و یا نهایتا تصدی وزارت خارجه در دولت بعد می‌گوید. ضمن آنکه مثل چند هفته قبل مورد استقبال اصلاح‌طلبان نیست. بر این اساس احتمال می‌رود که اعتدال و توسعه نیز به اصولگرایان میانه‌رو چسبیده و از گزینه‌ای مثل علی لاریجانی حمایت کند. خاصه آنکه خیلی‌ها علی لاریجانی را گزینه مورد نظر روحانی در انتخابات 1400 می‌دانند. شاهد آنکه سایت نامه ‌نیوز پیشتر چند گزارش با این مضمون نوشته بود. با پذیرش این فرض نیز یک سوال جدی دیگر باقی است. آیا اصلاح‌طلبان راضی به ائتلاف شده و با قرار گرفتن کنار اعتدال و توسعه و لاریجانی رای خود را به پای یک اصولگرای میانه رو می‌ریزند و یا کاندیدای خود را معرفی کرده و فارغ از آنکه چه نتیجه می‌گیرند، موجبات شکست لاریجانی و یا هر کاندیدای دیگری از این طیف که مهم‌ترین ضعف آن نداشتن پایگاه اجتماعی است را فراهم می‌کند؟