رئیس جمهور یا وزیر زن؛ اتفاقی که شاید در ۱۴۰۰ بیفتد
شاید بهتر باشد که امروز به زنان میدان بیشتری داده شود تا خود را نشان دهند.
باشگاه خبرنگاران: این روز‌ها حضور زنان در جامعه و سیاست به یکی از موضوعات مهم بدل شده و بحث حضور احتمالی‌شان در انتخابات ریاست جمهوری موضوعی است که هر روز بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد؛ از همین رو نیز در تلاش برآمدیم تا در این گزارش به نقش زنان در عرصه سیاست و موانع و اهمیت آن بپردازیم، پس به سراغ چند نفر از شخصیت‌های سیاسی کشورمان رفته و نظر آن‌ها را در این باره جویا شدیم.
نقش بانوان در سیاست کشور چه بوده است؟
در ابتدای گزارش از فعالان سیاسی کشور که البته خودشان هم از بانوان کشور بودند درباره نقش خانم‌ها در عالم سیاست پرسیدیم، سوالی که فعالان اصولگرا و اصلاح طلب هر کدام به صورت جداگانه به آن پاسخ دادند.
برای مثال الهام امین زاده معاون حقوقی رئیس‌جمهور کشورمان و از فعالان اعتدالگرا در گفتگو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به این سوال، گفت: در حال حاضر خانم‌ها هم در مجلس و هم در دولت حضور خوبی دارند؛ البته شاید در بین وزرا هم بتوان از خانم‌ها بیشتر استفاده کرد، زیرا ما خانم‌های متخصصی داریم که هم سوابق اجرایی و هم تقویمی خوبی دارند و می‌توانند در سطح وزارت مفید باشند؛ البته در دو دهه اخیر ما وزیر زن هم داشتیم، اما معتقدم که بیشتر از این می‌توان از حضور خانم‌ها استفاده کرد.
علاوه بر این؛ زهرا ساعی فعال سیاسی اصلاح طلب هم در گفتگو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: در طول این چهار دهه‌ای که از انقلاب می‌گذرد؛ خانم‌های کشورمان در حوزه‌های مختلف متخصص شدند و در سطح آموزش عالی پیشرفت‌های بسیاری داشته اند، مدارج بالای علمی کسب کرده و در مسئولیت‌های مختلف هم خوش درخشیدند، بنابراین می‌توان گفت که در فضای الان جامعه ما؛ بانوان رشد بسزایی داشته و در بسیاری از حوزه‌ها تاثیرگذار بوده و هستند.
پس از این سوال شاید یک سوال دیگر به ذهن بیاید مبنی بر اینکه پس چرا در عالم سیاست از حضور خانم‌ها بیشتر استفاده نمی‌شود؟
موانع حضور خانم‌ها در عالم سیاست چیست؟
اما موانع حضور خانم‌ها در عالم سیاست چیست؟ امین زاده یکی از افرادی بود که در پاسخ به این سوال گفت: یکی از دلایل این موضوع؛ عدم شناسایی دقیق خانم‌هایی است که ظرفیت‌های بسیاری دارند، این در حالی است که باید بیشتر از لحاظ کارآمدی و شایسته سالاری و خارج از فضا‌های سیاسی به خانم‌ها نگاه کنیم و از افرادی که دارای تعهد و التزام لازم به کشور هستند و اصول انقلاب و مبانی رهبری را قبول دارند بیشتر استفاده کنیم.
معصومه آقا پور فعال اصلاح طلب و نماینده ادوار مجلس هم در گفتگو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به این سوال گفت: برخی موانع فرهنگی در جامعه وجود دارد که دست و پاگیر بوده و باعث می‌شود خانم‌ها به دلیل برخی مسائل خاص نظیر قید و بند‌هایی که در خانواده‌ها وجود دارد حضورشان در جامعهکمرنگ و کمرنگ‌تر شود؛ علاوه بر این تبعیض‌هایی در بحث اجرایی کشور وجود دارد؛ برای مثال گفته می‌شود آقایان نان آور خانه هستند پس فعلا خانم‌ها سِمت نداشته باشند، ماموریت نروند و اضافه کار نداشته باشند، در حالی که واقعا این نگاه باید حذف شود.
لاله افتخاری فعال اصولگرا و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی هم در این زمینه به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: البته خانم‌ها در عرصه سیاسی کشور کم و بیش حضور دارند؛ اما معتقدم که عمده دلیل کمرنگ بودن حضورشان این است که در برخی از موارد خودشان کمتر پای کار می‌آیند و در برخی از موارد هم به این علت است که مردم کمتربه توانایی خانم‌ها واقف هستند و آن‌ها را جدی می‌گیرند. اما راه حل این مشکل چیست؟
این مشکل چگونه حل می‌شود؟ زهرا ساعی در پاسخ به این سوال به ما گفت: در ابتدا باید دید که فرهنگ سیاسی کشور چقدر ظرفیت دارد؛ یعنی اعتماد مردم به او به عنوان یک رئیس جمهور و یا وزیر چقدر است، کمااینکه در کشور‌هایی مانند آمریکا که داعیه دار دموکراسی و حضور زنان است، خانم کلینتون نتوانست رای بیاورد، یعنی مردم به او اعتماد نکردند؛ بنابراین فرهنگ و اعتماد عمومی جامعه بسیار مهم است و این‌ها یک شبِ ایجاد نمی‌شود و باید برایشان تلاش کرد.
اما از این سوال‌ها و جواب‌ها که بگذریم شاید بد نباشد که به یک مثال هم در این زمینه اشاره شود؛ فردی که علیرغم انتقادات بسیاری که به او وارد شد و حواشی که همواره همراه نامش بوده، اما توانسته عقایدش را با صدای رسا بیان کند و کارنامه‌ای پری هم در عالم سیاست دارد. در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، نام وی در فهرست ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان قرار داشت که موفق شد وارد مجلس شورای اسلامی شود. او توانست با کسب ۱٬۱۹۸٬۷۶۰ رأی، در رتبه یازدهم تهران، وارد مجلس دهم شود که رای بسیار خوبی در تاریخ انتخابات مجلس به حساب می‌آیدو این یعنی مردم به او اعتماد کردند.
پروانه سلحشوری نماینده مردم تهران در مجلس دهم و استاد دانشگاه که مثال گزارش ماست در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه حضور زنان را در عرصه سیاسی کشورمان چطور ارزیابی می‌کنید؟ گفت: فعالیت سیاسی زنان در کشورمان به مراتب کمتر از فعالیت زنان در سایر کشور‌هایی مثل عراق و افغانستان است، البته منظور من در حوزه قدرت سیاسی است، وگرنه در حوزه مشارکت ما مشکلی از این دست نداشته‌ایم؛ اما در مجلس و وزرا شاهدیم که حضور زنان کمرنگ است.
او ادامه داد: یکی از علت‌های این امر هم این است که فرصت‌های ظهور و بروز کمی به خانم‌ها داده می‌شود و، چون فرصت حضور در حوزه‌های اجرایی و تقویمی کمتر به خانم‌ها داده می‌شود، بنابراین مراتب بالاتر هم کمتر به زنان داده می‌شود و همواره این بحث پیش می‌آید که زنان تجربه کم تری داشته و مراحل را به خوبی طی نکردند؛ علاوه بر این حضور زنان در عرصه‌های قدرت ریسک پذیری بالایی می‌طلبد، از همین رو بانوان چندان علاقه‌ای به حضور در قدرت از خود نشان نمی‌دهند.
سلحشوری با اشاره به تجربیات شخصی خود هم گفت: مساله این است که متاسفانه موانع به عنوان یک خانم از یک سو و نوع رویکرد و تعاملات سیاسی هم از سوی دیگر موثر است، برای مثال در دورانی که ما مجلس بودیم به عنوان یک زن اصلاح طلب موانع مختلفی را پشت سر گذاشتم و کوچک‌ترین اظهار نظری تا مدت‌ها سوژه رسانه‌ها بودیم و حتی ممکن بود من حرفی را نزده باشم، اما بازهم از نقد‌ها در امان نبودم. همچنین بعد از نطق‌های من ناسزا‌های زیادی گفته می‌شد؛ هم از جانب جناح رقیب و هم از جانب شبکه‌های خارجی؛ البته من پذیرفته بودم که برای خدا صحبت می‌کنم و از همین رو خللی در اراده من ایجاد نمی‌کرد؛ اما شاید هر کس دیگری جای من بود چنین تحملی نداشت.
او درباره چاره معضل حضور کمرنگ بانوان در سیاست هم گفت: معتقدم که هم در حوزه مشارکت سیاسی و در حوزه قدرت باید فراتر از جنسیت نگاه شود و علاوه بر آن خود بانوان از هر جریانی که هستند نباید بر ضد هم باشند و در عین حال هم اگر مسئولیتی را پذیرفتیم بتوانیم شایستگی خودمان را نشان دهیم که البته متاسفانه ما زنان در هر شرایطی باید بیشتر کار کنیم تا بتواینم شایستگی خود رابه اثبات برسانیم، بنابراین بسیار مهم است که ما در هر موقعیتی شایستگی خود را ثابت کنیم.
شاید لازم باشد که امروز به زنان توجه بیشتری شود، معاون وزیر زن، رئیس سازمان زن، وزیر زن و شاید رئیس جمهور زن. شاید بهتر باشد که امروز به زنان میدان بیشتری داده شود تا شاید بتوانند کاری کنند؛ شاید زنان در عرصه سیاست از مردان قوی‌تر باشند؛ شاید زنان کارآمدتر باشند؛ شاید زنان مشکلات را بهتر حل کنند و هزار شاید دیگر. هر چه که هست شاید زنان بهتر باشند؛ شاید‌هایی که شاید با دادن فرصت به بانوان دیگر شاید نباشند؛ بلکه حتما شوند.
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان هم در تابستان همین امسال از احتمال حضور زنان در انتخابات ریاست جمهوری سخن گفته بود و اعلام کرد بود که زنان می‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری آینده شرکت کنند و هیچ منعی برای آن‌ها وجود ندارد؛ نکته‌ای که شاید فرضیه رئیس جمهور زن برای ۱۴۰۰ را به واقعیت تبدیل کند.