مجلس به دنبال حذف رانت و دلالی در بازار خودرو

خبرگزاری فارس: مدت زیادی از آشفتگی بازار فروش خودرو صفر در کشور می‌گذرد. مشکلات ناشی از کمبود عرضه خودرو، سبب ایجاد فضای سوداگرانه در بازار خودروی کشور شده است. برای رفع این مشکل مجلس طرحی را برای جبران این اشکالات با فروش خودرو صفر در بورس کالا پیشنهاد داده است. خودرو، کالایی مصرفی و نیازی برای رفت و آمد مردم در هر جامعه‌ای است. به دلیل پر استفاده بودن این محصول و ضرورت آن برای جابجایی افراد، تعادل بین عرضه و تقاضای این محصول برای هر کشوری، اهمیت ویژه‌ دارد. در بسیاری از کشورها مردم با استفاده از تسهیلات ارزان قیمت و اقساط بلندمدت صاحب خودرو می‌شوند یا درآمد آن‌ها نسبت به قیمت خودرو، طوری است که با مدیریت آن، می‌توانند در کوتاه مدت صاحب خودرو گردند.

*بخت آزمایشی برای خودروی صفر

در ایران اما مدتی است که کمبود عرضه خودرو، تعادل بازار را برهم زده و سبب ایجاد حباب‌های قیمتی سنگینی شده است. این درحالی است که خودروهای صفر تحویلی از کارخانه، با قیمت‌هایی حتی تا نزدیک 2 برابر قیمت مصوب، توسط دلالان و واسطه‌گران خودرو در بازار آزاد قیمت‌گذاری شده و سود کلانی را به جیب این افراد ریخته است. این اتفاقات در شرایطی است که روش آخر وزارت صمت یعنی فروش خودرو صفر با قرعه‌کشی نیز عملا هیچ مشکلی را برطرف نساخته و در واقع تنها یک رویداد بخت‌آزمایی برای به دست آوردن خودرو با قیمتی سرکوب شده را راه‌اندازی نموده است.

*طرحی که بازار را به تعادل می رساند

به دلیل ایجاد این مشکلات و به هم ریختگی بازار، مجلس شورای اسلامی طرحی را برای اجرا در نظر دارد که طبق آن فروش خودرو صفر در بورس کالا صورت گرفته و با ساختاری که برای فروش خودرو در این بستر فراهم آورده شده است می‌توان گفت در مدتی کوتاه، عرضه و تقاضای خودرو به تعادل رسیده و هم‌چنین از منابع مالی به دست آمده از این طریق، هم خودروسازان از زیان‌دهی خارج شده و هم ناوگان حمل و نقل عمومی نوسازی می‌شوند.

* سود کلان دلالان از اختلاف قیمت خودرو

در همین رابطه، روح‌الله ایزدخواه، نماینده مردم تهران، ری و شمیرنات و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، در گفتگو با فارس گفت: در حال حاضر اصلاحات نهایی طرح در دست بررسی است و به احتمال زیاد به زودی طرح در دستور جلسه کمیسیون قرار گرفته و پس از تایید، ان‌شاالله به صحن ارائه می‌گردد. وی با اشاره به اینکه با اجرای طرح فروش خودرو صفر در بورس کالا مزایای بسیاری دارد، گفت: قیمت‌های مصوب فعلی تفاوت زیادی با قیمت بازار آزاد دارد و این ایراد سبب ایجاد سودهایی کلان برای عده‌ای خاص شده است و به نفع مردم نیست، هدف اول ما در مجلس این است که در ابتدا این سوداگری در حوزه فروش خودرو از بین برود. در ادامه نماینده مردم تهران افزود: در حال حاضر، به دلیل اختلاف قیمت مصوب و قیمت بازار آزاد، رانت تولید و عرضه همچنان پابرجاست. برای رفع این مشکل دولت بیشتر سناریوی آزادسازی قیمت‌ها را دنبال می‌کند و طبق آن خودروساز اختیار دارد خودرو را با قیمت بازار آزاد به فروش رساند و سپس اختلاف قیمت مصوب و قیمت فروش را به خزانه واریز کند. اما پیشنهاد ما این بود که عادلانه‌تر این است که قیمت پایه وضع گردد و سپس با استفاده از بستر بورس کالا، مردم قیمت نهایی را با انتخاب خود، تعیین کنند.

*با فروش بورس کالا مصرف کننده واقعی صاحب خودرو می شود

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، گفت: در بورس کالا می‌توان خرید خودرو توسط متقاضیان را نیز کنترل کرد و هر فردی که واقعا احتیاج به خودرو دارد و صاحب خودرو نیست، بتواند یک خودرو داشته باشد، از طرف دیگر هم فروش خودرو صفر توسط متقاضیان تا سه سال شامل مالیات سنگین می‌شود تا کسی به قصد فروش خودرو، اقدام به خرید از بورس کالا نکند. ایزدخواه افزود: برای اختلاف قیمت ایجاد شده مکانیزمی طراحی شده است تا اصل این اختلاف قیمت برای توسعه حمل و نقل عمومی و جایگاه‌های سوخت به کار گرفته شود. قسمتی دیگری که در گردش است نیز برای تسهیلات ارزان قیمت کوتاه مدت برای توسعه محصولات و فناوری به خودروسازان در نظر گرفته شده و همچنین پیشنهادی نیز برای ایجاد تسهیلات تامین خودرو اقشار ضعیف و زوج‌های جوان مطرح است. * فقط خودروهایی که نقش اساسی در نوسان قیمت بازار دارند در بورس فقط یه جاهایی که نقش اساسی در نوسان قیمت بازار دارند وارد بورس می شوند وی در ادامه گفت: ضمنا برای خودروسازانی که عرضه مستمر و افزایشی داشته باشند تسهیلات یک درصد کمی درنظر گرفته شده تا خودروسازان برای دریافت این مزایا، تولید و عرضه خود را افزایش دهند. البته این طرح برای مدیریت عرضه و تقاضا است و قرار نیست تمام خودروهای موجود در بازار از طریق بورس کالا به فروش رود. طبق صحبت‌های صورت گرفته در کمیسیون قرار بر این شده تا شورای رقابت خودروهایی که در نوسان قیمت بازار نقش عمده‌ای دارند را تعیین نموده و این خودروها از طریق بورس کالا به فروش برسد. در نتیجه خودروهایی که سهم کمی در بازار دارند یا در مصارف خاصی استفاده می‌شوند از ورود به این طرح معاف هستند. ایزدخواه در پایان سخنان خود، گفت: تعیین قیمت پایه برای ورود به بورس کالا به عهده سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان است. این سازمان باید با گرفتن اطلاعات قیمتی از خودروسازان از جمله قیمت تمام شده هر خودرو، نسبت به پیاده‌سازی قیمت فروش طبق فرمول قیمت‌گذاری تعیین شده نسبت به اعلام قیمت پایه اقدام نماید.