چه کسی هول شده است؟ / مردسالاری در دولت روحانی/ دایره و مدار در رسانه ملی
روزنامههای امروز به موضوعاتی در حوزههای سیاسی، اقتصادی و ... پرداختهاند که مهمترین موارد آن به شرح زیر است:
گروه سیاست سایت فردا - روزنامههای امروز به موضوعاتی در حوزههای سیاسی، اقتصادی و ... پرداختهاند که مهمترین موارد آن به شرح زیر است:
«اعتماد» به بهانه اظهارات اخیر مدیر شبکه سه درباره دلایل حذف عادل فردوسیپور، تصویر این مجری محبوب را برای عکس یک خود برگزیده و با عنوان «مرکز افتاد برون بس که شد این دایره تنگ» نوشته است: «به جرات میتوان گفت تنها بخش کوچکی از صحبتهای فروغی مربوط به شخص عادل فردوسیپور میشود. اظهارات صریح فروغی در وهله اول خطاب به مردم ایران است. فروغی در این ویدیوی کمتر از دو دقیقهای ذهنیت غالب بر صداوسیمای ایران را نشان میدهد. اینکه چه کسانی و با چه طرز تفکری هر روز برای بیش از ۸۰ میلیون نفر آدم برنامه میسازند. اینکه این افراد از برنامهسازان خود چه انتظاری دارند، برایشان چه چارچوبهایی در نظر میگیرند و در صورت مغایر بودن دیدگاهها چگونه برخورد میکنند. اظهارات صریح فروغی همچنین نشان میدهد مردم به عنوان مخاطبین برنامههای صداوسیما چه جایگاهی دارند. تمام این پرسشها بارها و بارها توسط کارشناسان رسانه، تولیدکنندگان و خود مردم در سالها و ماههای گذشته پرسیده شدند و بر اساس شواهد و قرائن پاسخهای مشخصی هم دریافت کردند. اما این بار اوضاع کمی متفاوت است. دیگر کسی حدس نمیزند یا تحلیل نمیکند. این یک پیام واضح و شفاف از سوی یکی از مدیران رده بالای صداوسیماست که خطاب به مردم ارسال شده. تمام اظهارات فروغی را باید به عنوان یک فکت در نظر گرفت.»
«شرق» از تاختن بر رئیس مجلس غافل نشده و در گزارشی با عنوان «حرکت زیگزاگی قالیباف روی خط برجام» وی را متهم میکند به اینکه همچنان در فضای مناظرات انتخاباتی سال ۹۲، سیاستورزی میکند! این روزنامه اصلاحطلب که گویا به خاطر مصوبه اخیر مجلس و پاسخی که قالیباف در مصاحبه تلویزیونی خود به روحانی داد، دلخور است؛ مینویسد: «رئیس فعلی مجلس که برای ۱۴۰۰ خواب نشستن بر صندلی پاستور را میبیند، این روزها دولت و دیپلماسی را به بیعملی متهم میکند. بسیاری معتقدند مصوبه مجلس بیش از اینکه در مسیر ریلگذاری آتی پرونده هستهای باشد، با نگاه به انتخابات ۱۴۰۰، مینگذاری برای اصلاحطلبان و جریان اعتدالی بود تا امکان یا امید هرگونه بازگشت آنها به قدرت را مسدود کند.... به نظر میرسد مناظرههای انتخاباتی بین روحانی و قالیباف دارد تاریخی هشتساله پیدا میکند و هرچه به موعد ۱۴۰۰ نزدیک میشویم که احتمالا فقط یکی از این دو نفر در آن انتخابات حضور خواهد داشت، شدت و تعداد گفتوگویهای شبهمناظرهای این دو نفر بیشتر میشود؛ مناظرهای که حالت پیغاموپسغام پیدا کرده است. هر دو تا جایی که بتوانند از حضور در کنار هم احتراز میکنند؛ مثلا روحانی بهجز روز نخست افتتاح مجلس که رئیس جلسه سنی بود، دیگر پایش را در بهارستان نگذاشته است. هر دو از پشت تریبونها جواب هم را میدهند و برای اینکه تعمدا دیگری و دیگران بفهمند که این گفته پاسخ کدام سخن است.» این روزنامه اصلاحطلب در ادامه نیز برای اثبات اتهامی که به رئیس مجلس وارد کرده برخی اظهارات وی طی سالهای اخیر درباره برجام را کنار هم قرار داده تا ثابت کند او پیشتر نظر مثبتی به این توافق بینالمللی داشته و حالا به خاطر مسائل انتخاباتی منصرف شده است! انگار که برجام اکنون در همان وضیعتی است که چهار سال قبل بود!
«ایران» نیز از یک سو سخنان اخیر روحانی را پوشش داده و از سوی دیگر طی گفتگویی با سعید لیلاز، به بررسی آثار مصوبه اخیر مجلس پرداخته و مدعی است که «مصوبه مجلس منافع صبر راهبردی نظام را مختل میکند». اهم اظهارات لیلاز در این مصاحبه به شرح زیر است: *دنیا میداند فرآیند تصمیمگیری حداقل در این موضوع در نظام ما چیست، اما قطعاً میگویند اینها فعلاً با شدت درگیر تنازعات داخلی هستند و بنابراین برای حل مسأله باید صبر کرد. یعنی اگر آن طرف هم اهتمامی حتی در دولت جدید امریکا برای حل مسأله وجود داشته باشد این مصوبه آن را به تأخیر خواهد انداخت. چون آن طرف میگوید بگذارید اول اینها تکلیفشان را با خودشان معلوم کنند، بعد برویم سراغ حل مسأله فیمابین خودمان با آنها. *نتیجه عملیاتی این قانون این است که هزینه برجام و ایستادگی در برابر ترامپ را پرداختهایم، اما خودمان را از منافع آن داریم محروم میکنیم. حتی اگر این بازی مجلس ایفای نقش خوب و بد برای طرف مقابل بود باز حرفی وجود نمیداشت و منطقی بود. اما شواهد چیز دیگری نشان میدهد؛ به محض اینکه وحشیترین دولت تاریخ امریکا کنار میرود و تغییراتی را در چشمانداز میشود دید، ما شروع کردیم به رادیکالیسم. *معتقدم این آقایان نه منافع کشور که حتی باورهای خود را هم الان دنبال نمیکنند و عطش ریاست جمهوری ۱۴۰۰ همه کارهایشان را تحت تأثیر قرار داده. خیلی تأسفبار است که برخی فکر میکنند، چون آرام شدن شرایط تحریمها و تنشهای خارجی میتواند روی انتخابات آینده تأثیر بگذارد، جلوی این روند را میگیرند. این بسیار خطرناک است، نه فقط از نظر خطرات خارجی بلکه داخلی. این وضعیت اقتصادی که مستقیماً بخش اعظم آن متأثر از تحریم است میتواند آبستن اتفاقات ناگواری هم بشود. این گروگان گرفتن زندگی مردم برای منافع جناحی است. لیلاز در حالی جریان منتقد دولت را که میکوشد به نحوی موضع ایران در جریان رایزنیهای احتمالی با غرب را تقویت کند، به گروگانگیری زندگی مردم متهم میکند که گروگانگیر اصلی روحانی و همکاران او در دولت هستند که حتی وقتی حرف از مسائل داخلی و ارائه یارانه است، زیر بار نمیروند مگر آنکه نام خودشان به نام بانی ثبت شود.
«آفتاب امروز» نیز رویاروی اخیر دو رئیس قوه را عکس یک کرده است، اما با این ادعا که «سکوت روحانی - نطق قالیباف» این در حالی است که این بگو مگوی اخیر را حسن روحانی اولا با غیبت در جلسه ارائه بودجه و بعد هم با اظهارات حق به جانب خود درباره اینکه هول نشوید و پیش کش کردن موفقیتهای دولت، کلید زد. این روزنامه اصلاحطلب در گزارش خود نوشته است: «هر چقدر حسن روحانی در ارتباطگیری با مردم مشکل دارد و نمیتواند از ابزار رسانه سود ببرد آن طرف قالیباف در این امور خبره است. رئیس مجلس اخیرا با صدا وسیما گفتگوی مفصلی انجام داده که به نظر میرسد صرفنظر از اینکه چقدر مردم اقناع شده باشند یک گفتگوی رسانهای موفق بوده است». در ادامه این گزارش به دور از بیطرفی و انصاف رسانهای نیز آمده است: «محمدباقر قالیباف با ردای ریاست مجلس بیشتر و بیشتر نام خود را مطرح میکند درحالی که خبری از روحانی نیست، او اغلب در مقابل سایر جریانهای قدرت عقب نشینی و سازش کرده و کمتر خواسته برای حامیانش تلاش کند. اسم رمز قالیباف نیز در برنامه جدید او تاکید بر روی معیشت مردم است، یعنی موضوعی که بخش زیادی از جامعه را این روزها درگیر خود کرده است. بخشی از سخنان قالیباف در گفتگوی تلویزیونی به خوبی نشان میدهد که برخلاف روحانی او میتواند روایت خود را به مردم عرضه کند فارغ از اینکه این روایت چقدر با واقعیتها تطابق دارد یا ندارد. سوالات این گفتگو نیز به شکلی ترتیب داده شده بود که بیشتر و بیشتر قالیباف را در موضع مطلوب قرار دهد.»
«وطن امروز» حسن روحانی و محمد جواد ظریف را با دو جمله «هول نشوید» و «خفه شوید» عکس یک کرده است. عکس و تیتری که اگر توییت ظریف را ندیده باشید و ندانید که گفته بود «تا زمانی که آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان نتوانند آماده متوقف کردن حمایتشان از یک رژیم تروریست و تکهتکه کردن یک خبرنگار در ترکیه توسط نزدیکترین متحدشان عربستان سعودی شوند، باید خفه شوند» گمان میکنید که او هم مثل روحانی در واکنش به جریان رقیب خود در داخل کشور این حرف را زده است. این روزنامه در مطلب دیگری نیز مصاحبه پنجشنبه شب رئیس مجلس را پوشش داده و بیشتر به بخشی از سخنان وی توجه داشت که جواب روحانی را درباره هول شدن داده بود. وطن امروز همچنین به دعوای فردوسیپور و فروغی که یک بار دیگر سر باز کرده است، پرداخت و ضمن جانبداری از مدیر شبکه سه نوشت: «شاید کمی دیر، اما سرانجام آنچه باید بیپرده با توده مردم در میان گذاشته میشد از سوی مدیر شبکه ۳ گفته شد.»
«جوان» صفحه یکی شبیه به وطن امروز دارد. نیمی از صفحه را به روحانی و قالیباف اختصاص دارد و در نیمه دیگر ظریف و موضع خود نسبت به اروپاییها را دیده است. این روزنامه اصولگرا همچنین در یادداشتی به قلم عبدالله گنجی و با عنوان «توافق بایدن و ترامپ» مینویسد: «کسانی که در ایران معتقدند با گفتگو و مذاکره مسائل ایران و غرب حل خواهد شد به تعبیر امام آب در هاون میکوبند، چراکه مشخص میشود نه انقلاب اسلامی را میشناسند و نه به راهبرد جهانیسازی فرهنگ و سیاست نظام سلطه باور دارند. این منازعه که میتوان آن را منازعه حق و باطل، فقر و غنا و ایمان و رذالت نامید، براساس سنتهای الهی از آدم تا ختم زندگی وجود دارد. مگر اینکه از هویتمان دست برداریم.»
«کیهان» اظهارات پنجشنبه صبح و واکنش روحانی به مصوبه اخیر مجلس درباره اقدام راهبردی برای لغو تحریم را تیتر یک کرد و نوشت: «رئیسجمهور که اساساً با وعده و شعار رفع همه تحریمها در دو انتخابات ۹۲ و ۹۶ رأی ملت را گرفته، بیش از هفت سال از وعدههای انتخاباتیاش به مردم گذشته و تنها ۶ ماه دیگر از عمر دولتش باقی مانده است، در مخالفت با «طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» با کنایه به مجلس میگوید: «هول نشوید! عجله نکنید، موفقیتهای دولت هم برای شما.» ... این اظهارات رئیسجمهور البته بیپاسخ نماند و رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این اظهارات کنایهای و نامنصفانه آقای روحانی علیه طرح مشفقانه و حمایتگرانه مجلس از دولت گفت: آقای روحانی کسی هول نشده است؛ از قضا همه ما و مردم هفت سال است منتظریم کاری کنید.»