بازگشت به خانه اول بعد از سال‌ها مذاکره خسارت‌بار
دولت پس از ۷ سال و نیم فرصت‌سوزی و تحمیل خسارت محض برجام، به خانه اول بازگشته و از فرصت‌های مذاکره و تاثیرات آن بر و گشایش اقتصادی سخن می‌گوید.
کیهان: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه- ۲۸ آبان- در مصاحبه با روزنامه ایران- ارگان رسانه‌ای دولت- گفت: «ما نباید دچار یک گرفتاری ادراکی شویم که آقای ترامپ و بایدن یکی هستند، نه؛ حتماً یکی نیستند... اگر آقای بایدن بخواهد تعهدات آمریکا را اجرا کند، ما هم می‌توانیم فوراً به تعهدات برجامی خود به صورت کامل برگردیم - ما مخالف مذاکره نبودیم و نیستیم، مذاکره هم در چارچوب ۱+۵ امکان‌پذیر است - ما حاضریم گفتگو کنیم که آمریکا چگونه می‌تواند وارد برجام شود». ظریف در ادامه گفت: «متأسفانه برخی جناح‌های سیاسی به خاطر نگرانی‌های سیاسی داخلی که به نظر من کاملاً بی‌مورد است، نگران این هستند که این مذاکرات الان شروع شود. به نظر من هر زمانی که آمریکا به تعهدات خود در ۲۲۳۱ برگردد، این به نفع آمریکا و به نفع دنیا و به نفع ایران است و لذا نباید سایر ملاحظات را وارد کرد. هدف همگی ما باید کاهش فشار بر مردم ایران و آرامش در جهان و جلوگیری از پروژه تندرو‌های صهیونیست برای امنیتی‌سازی شرایط در منطقه باشد». وی در این مصاحبه تاکید کرد: «اینکه آقای بایدن می‌خواهد به برجام برگردد خیلی هم خوب است، یک قسمت آن اجرای تعهداتشان به عنوان عضو ملل متحد است؛ باید تحریم‌ها را بردارند، باید اقدامات تخریبی که آقای ترامپ انجام داده و برخلاف قطعنامه ۲۲۳۱ بوده متوقف کنند... بایدن می‌تواند با سه فرمان اجرایی همه تحریم‌ها را لغو کند... در دوره آقای بایدن، رابطه معقول‌تری میان اروپا و آمریکا وجود خواهد داشت. آمریکا یکجانبه‌گرایی کمتری را اتخاذ می‌کند». وزیر امور خارجه اظهار داشت: «زمانی که آمریکا به تعهدات خود بازگردد، ما هم برمی‌گردیم، عجله‌ای نیست. ولی سیاست تأخیری هم نداریم و نباید هم داشته باشیم... سیاست ما در مقاومت موفق بوده است، اما بالاخره به مردم ما فشار وارد شده، ما هم نیازمند تأخیر نیستیم. به نظر من باید این ملاحظات بچگانه کنار گذاشته شود». همچنین روحانی دیروز در جلسه هیئت دولت با بیان اینکه دولت جدید آمریکا خودش شرایط را به سمت قواعد باز خواهد گرداند، گفت: «با شرایط ایجاد شده در آینده از سمت فضای تهدید ایجاد شده توسط این دولت یاغی، به سمت فضای فرصت حرکت خواهیم کرد». رئیس‌جمهور افزود: «از وقتی در سال ۹۷ دولت فعلی آمریکا وارد جنگ اقتصادی با ایران شد ما در محاصره اقتصادی قرار گرفته و با تروریسم اقتصادی مواجه بودیم. طی این سال‌های اخیر ما در مقابل یک دولت قلدر قرار داشتیم». وی خاطرنشان کرد: «ما از سال ۹۷ که جنگ اقتصادی این دولت آمریکا علیه ملت ایران آغاز شد، دنبال رفع تحریم و تهدید و ایجاد فرصت بودیم و نتیجه تلاش‌های انجام شده در طی این سه سال این بوده است که آمریکا در بخش‌های سیاسی، حقوقی و اخلاقی به صورت کامل شکست خورد». روحانی با بیان اینکه تحریم‌ها بالاخره رفع خواهد شد، گفت: «عده‌ای فقط بدنبال این هستند که قهرمان رفع تحریم چه کسی باشد، درحالی که باید بدانند رئیس‌جمهور و دولت قهرمان نمی‌شود و قهرمان واقعی ملت ایران است، سال ۹۴ هم ملت ایران بود که پیروز شد و در سال ۹۹ یا ۱۴۰۰ هم اگر پیروز شویم باز هم این ملت است که قهرمان می‌شود و قهرمان فقط لقب ملت ایران است». اظهارات آقایان روحانی و ظریف از چند جنبه قابل بررسی است که در ادامه به اختصار به آن می‌پردازیم. ذوق‌زدگی تأمل‌برانگیز! در شرایط فعلی رسانه‌های خبری «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را پیروز نهایی انتخابات اعلام کرده‌اند. در سوی مقابل ترامپ در بیانیه‌ای شکست خود را رد و تأکید کرد که انتخابات تمام نشده است. در روز‌های گذشته تظاهرات خشونت‌آمیز و مسلحانه طرفداران ترامپ با شعار «سرقت را متوقف کنید» در ایالت‌های مختلف برگزار شده است. در همین رابطه گلوبال ریسرچ در مقاله‌ای نوشت: «به نظر می‌رسد که مشاجره بر سر انتخابات آمریکا به این زودی‌ها تمام شدنی نیست. اگرچه رسانه‌های بین‌المللی پیروزی جو بایدن را اعلام کردند، تنش‌های الکترال روز به روز افزایش می‌یابد، چراکه هیچ‌یک از دو نامزد تمایلی به پذیرفتن پیروزی طرف مقابل ندارد. ترامپ، بایدن را به تقلب در انتخابات متهم کرده و خواهان بازشماری آراء است. از این لحاظ، ترامپ درصدد پیگیری نتیجه انتخابات از طریق مراجع قضایی برآمده و امیدوار است که با تصمیم دادگاه، ریاست‌جمهوری خود را حفظ کند». حالا در شرایطی که ایالت‌های مختلف آمریکا صحنه آشوب و اعتراضات خیابانی است و ترامپ و بایدن نیز هرکدام خود را پیروز انتخابات می‌نامند و یکدیگر را به تقلب متهم می‌کنند، در این سو برخی مقامات ارشد دولت با ذوق زدگی تأمل برانگیز، از فرصت‌های جدید و پایان فشار حداکثری و رفع تحریم‌ها در آینده نزدیک خبر می‌دهند! پالس ضعف و تشدید فشار ظریف تاکید کرده که «ترامپ و بایدن حتما یکی نیستند» و تصریح کرده که «اگر آقای بایدن بخواهد تعهدات آمریکا را اجرا کند، ما هم می‌توانیم فوراً به تعهدات برجامی خود به صورت کامل برگردیم»؛ روحانی نیز می‌گوید «با شرایط ایجاد شده در آینده از سمت فضای تهدید ایجاد شده توسط این دولت یاغی، به سمت فضای فرصت حرکت خواهیم کرد»؛ این قبیل موضع گیری‌ها پیامی شبیه ادعای «خزانه خالی است» را به طرف غربی ارسال می‌کند و این چیزی نیست جز ارسال پالس ضعف به طرف زورگو، عهدشکن، غارتگر و مداخله‌گر و تشویق او به تشدید فشار علیه ملت ایران. این قبیل اظهارات دقیقا مشابه اظهارات پیشین دولتمردان مبنی بر «امضای هر توافق، بهتر از عدم توافق» است. این موضعگیری‌های تأمل برانگیز، به آمریکایی‌ها این پیغام را می‌دهد که خیالتان راحت باشد که دولت ایران همچنان تمام تخم مرغ‌های خود را در سبد برجام چیده و هیچ سیاستگذاری جایگزینی ندارد. ۷ سال و نیم فرصت‌سوزی! اکنون دولت روحانی حدود هفت سال و نیم است که ظرفیت‌های عظیم داخلی و امکانات و اختیارات گسترده دولت را به پای مذاکره و توافق قربانی کرده است. از سال ۹۲ تا ۹۴ کشور معطل مذاکره و امضای توافق بود، از سال ۹۴ تا ۹۷ کشور معطل اجرای برجام بود، از سال ۹۷ تاکنون نیز امورات کشور معطل اجرای برجام اروپایی بود و حالا نیز کشور معطل بازگشت آمریکا به برجام قرار گرفته است! دولتمردان در طول مذاکرات و در مقطع امضای برجام تاکید کردند که همه تحریم‌ها تا دی‌ماه ۹۴ یکباره لغو خواهد شد و نه تعلیق؛ نکته قابل تأمل اینجاست که مقامات دولت در سال‌های بعد با انکار وعده‌های گذشته خود، مدعی شدند که هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود و برجام را خدا آورد! بقیه از صفحه ۲ بازگشت به خانه اول حالا دولت پس از ۷ سال و نیم فرصت سوزی و تحمیل خسارت محض برجام، به خانه اول بازگشته و از فرصت‌های مذاکره و تاثیرات آن بر لغو تحریم‌ها و گشایش اقتصادی سخن می‌گوید. این رویکرد خسارت بار دولت، هزینه‌های سنگینی در این سال‌ها به مردم تحمیل کرد. از افزایش سرسام آور قیمت دلار و سکه و خودرو تا گرانی افسارگسیخته مرغ و تخم مرغ و گوشت و لوازم خانگی و... نگرانی از پیام غلط به آمریکا! ظریف در مصاحبه اخیر با روزنامه ایران با ابراز نگرانی گفته است «متاسفانه برخی از داخل پیام‌های غلط برای آمریکایی‌ها می‌فرستند». این در حالی است که اتفاقا این دولتمردان هستند که پیام غلط به آمریکایی‌ها می‌فرستند؛ از ادعای خزانه خالی تا تضمین نامیدن امضای کِری و ادعای نابودی سیستم دفاعی ایران با فشردن یک دکمه توسط آمریکایی‌ها و تاکید بر امضای هر توافق بهتر از عدم توافق و... سگ زرد برادر شغال است روحانی- سال ۸۳- در کسوت دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: «ایران از دموکرات‌ها زیان بیشتری دیده است... ما ترجیح نمی‌دهیم دموکرات‌ها برنده شوند. آن‌ها به طور تاریخی بیش از جمهوری‌خواهان به ایران صدمه زده‌اند». براساس گزارش‌های منتشر شده، از ۳۹ اقدام تحریمی آمریکا، ۲۳ اقدام آن از سوی دموکرات‌ها انجام شده است. یعنی از کل تحریم‌های اعمالی آمریکا علیه ایران ۵۹ درصد توسط رؤسای‌جمهور دموکرات این کشور اعمال شده است. جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها و به عبارتی ترامپ و بایدن در مسائل مختلف با یکدیگر اختلاف نظر دارند، اما این دو حزب آمریکایی و مقامات ارشد منتسب به این دو حزب، در دشمنی با ایران دارای وحدت استراتژیک بوده و فقط در رسیدن به هدف مشترک، دارای تاکتیک‌های متفاوت هستند. به عبارت دیگر، وضعیت ترامپ و بایدن در مسئله ایران مصداق این مثل قدیمی است که می‌گوید «سگ زرد برادر شغال است». مقامات ارشد دولت یکبار هم که شده در فرصت باقیمانده تا پایان دولت، از چشم دوختن به نقطه‌های خیالی دست برداشته و بر روی نقطه‌های امیدبخش حقیقی وقت گذاشته و بر آن تمرکز کنند.