علت کمبود دارو در کشور

خبرگزاری مهر: حسن صفاریه، در برنامه «طبیب»، در خصوص اینکه سبد دارویی داروخانه‌های هلال احمر چه تفاوتی با سایر داروخانه‌ها دارد، افزود: هلال احمر هم مثل سایر دارخانه‌های کشور در تماس با شرکت‌های پخش دارو است و سهمیه‌ها زیر نظر سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت تعیین می‌شود اما به واسطه اینکه سازمان هلال احمر از ابتدا جایگاه خاصی در حوزه سلامت مردم داشته طبیعتا سعی می‌کند که سبد دارویی خودش را همیشه تکمیل نگه دارد در واقع با ارتباطی که با شرکت‌های پخش دارد سبد دارویی‌اش هیمشه کامل‌تر از دارخانه‌های دیگر است، لذا سعی می‌کنیم همیشه حداکثر داروها را موجود داشته باشیم.

وی ادامه داد: جمعیت هلال احمر ۳۷ داروخانه در کشور دارد که در بعضی از استان‌ها یک داروخانه و در برخی از استان‌ها بیش از یک داروخانه دارد، طبیعتا کم است اما براساس مقررات وزارت بهداشت با همین تعداد موافقت شده، اینکه ممکن است دارویی در سایر استان‌ها نبوده و در تهران باشد به این دلیل است داروهانه‌های مرکز طبعا تلاش بیشتری در خصوص پخش دارو دارند ولی تفاوت سبد دارویی بین مرکز با سایر استان‌ها کمتر از ۱۰ درصد است. یا اگر دارویی در استان‌ها نبوده احتمالا جزء داروهایی است که باید وارد می‌شده، چون سازمان تدارکات پزشکی شرکتی دارد که پخش اقلام دارویی که در سبد دارویی کشور نیست اما توسط سازمان غذا و دارو مجوزش انجام می‌شود را وارد می‌کند، این گروه جزء داروهایی است که در داروخانه‌های هلال اهمر استان‌ها نیست اما در تهران هست، البته این صحبت‌ها به این معنا نیست که همه داروها به وفور در همه جا وجود دارد، طبیعتا به واسطه سهمیه‌های محدود در مقاطعی با کمبودهایی مواجه می‌شویم که این کمبودهای مقطعی در نوبت‌های بعدی تأمین می شود.

مدیرعامل سازمان تدارکات پزشکی هلال احمر همچنین در خصوص کمبود داروهای خارجی در کشور اظهار کرد: یک بخش از داروهای ما وارداتی است که توسط نظام دارویی کشور تأمین می‌شود و یک بخش تولید است که توسط کارخانجات تولیدی تأمین می‌شود، نسبت بخش تولید داخل با وارداتی ۹۷ درصد به سه درصد است، یعنی کشور فقط سه درصد را وارد می‌کند و بخشی از آن سه درصد را جمعیت هلال احمر از طریق شرکت بازرگانی که عرض کردم وارد می‌کند. سیاست کشور این است که این سه درصد هم به حداقل برسد چون منابع مالی بسیاری را به خودش اختصاص می‌دهد، گاهی مراجعان دنبال مثلا برند فرانسوی هستند در حالیکه ایرانی آن وجود دارد، و البته جامعه پزشکی کشور هم باید به سمت تجویز داروی ایرانی بروند تا از نوع خارجی آن بی‌نیاز شویم.

صفاریه در پاسخ به این سئوال که «چرا در مقاطعی داروهای تولید داخل هم کم می‌شود» یادآور شد: خیلی از اینها مواد اولیه‌شان وارداتی است و در کارخانجات دارویی اینجا تبدیل دارو می‌شوند و اینکه ما تحریم هستیم دقیقا بر این مسئله تأثیرگذار است، اینکه می‌گویند دارو و تجهیزات پزشکی تحریم نیست درست است، ولی در واقع انتقال منابع مالی جهت تأمین این مواد تحریم است، بخش تبلیغاتی آن این است که در این موارد تحریم وجود ندارد ولی واقعیت این است که به شیوه‌ای دیگر تحریم اثر داشته و دارو به دست مردم نمی‌رسد.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا نمی‌شود کمبود داروها را پیش‌بینی کرده و تدابیر لازم را اندیشید، گفت: طبیعتا بخش سیاستگذاری و نیازسنجی این اقلام با وزارت بهداشت و سازمان غذا و داروست و آنها هم برنامه‌ریزی‌هایی در این خصوص دارند، مثلا جامعه دیابتیک‌های کشور که نیاز به انسولین دارند مشخص است میزان مصرف هم مشخص است، اما بحث تحریم‌ها در برنامه‌ریزی‌ها هم مشکل ایجاد می‌کند چه در مواد اولیه و چه محصول نهایی، و باعث می‌شود که این تلاطم‌های ناگهانی در بازار داروی کشور باشد. در هر صورت تولیدکنندگان مواد اولیه در تمام نقاط دنیا حضور دارند و اگر نتوانیم از محصولات اروپایی استفاده کنیم می‌توانیم از محصولات دیگر کشورها استفاده کنیم، مهم استانداردهایی است که بر این محصولات حاکم است و ما هم سعی می‌کنیم محصولی مطابق با استانداردها تهیه کرده ودر اختیار مردم بگذاریم.

صفاریه در خصوص شلوغی داروخانه‌های هلال احمر نیز گفت: قدمت داروخانه‌ها در جمعیت هلال احمر بیش از ۷۰ سال است، اولین داروخانه ۷۳ سال پیش در شهر قزوین بنا شده، بنابراین چون با مراجعه به داروخانه‌ها توانستند داروی خود را تهیه کنند و با توجه به دقت‌ نظری که در تأمین سبد دارویی در این داروخانه‌ها وجود دارد، این نام مورد اطمینان مردم است، بنابراین به محض اینکه دارویی کمیاب می‌شود سریع به داروخانه هلال احمر مراجعه می‌کنند، اما در راستای کاهش ازدحام به ویژه در زمان کرونا، طی ماه‌های اخیر سیستم‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارائه برخط یعنی تحویل دارو تا درب منزل انجام شده و به محض مجوز سازمان غذا و دارو ما آمادگی این را داریم که با پیک داروها را به افراد برسانیم، البته تمام استانداردها از نظر صحت اینکه این دارو تطابق با نسخه انجام شود اندیشیده شده و تمام فرایندها تدبیر شده است.

وی در خصوص کمبود انسولین نیز اظهار کرد: در حال حاضر داروخانه ما تمام اقلام انسولین را دارد و به دلیل مراجعه بسیار شاید این کمبود نهایتا چند ساعت تا یک روز باشد روز بعد دوباره جایگزین می‌شود.

صفاریه همچنین در پاسخ به این سئوال که چرا برخی از داروهای بازار آزاد در داروخانه‌ها نیست، عنوان کرد: بالاخره نشت از بازار به شیوه‌های مختلف وجود دارد، اما در سال‌های اخیر به ویژه با سامانه «تی تک» سازمان غذا و دارو این قضیه به حداقل ممکن رسیده و امیدواریم این داستان زودتر تمام شود، چون سامانه‌های دیگری هم در راه هستند، مثلا در رابطه با انسولین سامانه برخطی وجود خواهد داشت که با کد ملی انسولین تحویل داده می‌شود، بنابراین جامعه بیماران نیازمند انسولین در کشور کاملا مشخص و مطمئنا به دست مصرف‌کننده خواهد رسید.

مدیرعامل سازمان تدارکات پزشکی هلال احمر در خصوص تفاوت نرخ داروها در داروخانه‌های هلال احمر نیز اظهار کرد: قیمت‌ها مصوب سازمان غذا و دارو است، قیمت‌های سه‌ گانه‌ای هست که قیمت تحویل مشتری در آن مشخص است، اما مسئله این است که هلال احمر به واسطه اینکه رسالتش خدمت‌رسانی به مردم است به حوزه همه داروها ورود می‌کند ولو اینکه حاشیه سودش کم باشد، یعنی از ۱۰۰ قلم داروها اگر ۱۰ قلم حاشیه سود پایین داشته و برای بخش خصوصی جذابیت کمتری داشته باشد، هلال احمر در آن ورود می‌کند چون هدفش تأمین سود نیست.

وی با اشاره به اینکه افراد برای اطلاع از وجود دارو می‌توانند به سایت سازمان تدارکات پزشکی «ان پی هلال» مراجعه کنند، یادآور شد: آنجا تلفنی وجود دارد که اپراتورهای ما در هر لحظه قادر به پاسخگویی هستند که چه دارویی موجود است، در ضمن سامانه‌هایی هم در وزارت بهداشت موجود است که آنها هم می‌توانند کمک‌شان کنند، اما در مجموع حرکت‌مان به سمت نرم‌افزاری شدن است تا مردم راحت‌ تر بتوانند با مراجعه به سایت اطلاعات‌شان را به دست آورند که این برنامه هم در دست تهیه است.

صفاریه در پایان در پاسخ به این سؤال که چرا سازمان‌های هلال احمر دیگر کشورها نمی‌توانند در تأمین دارو به ما کمک کنند، نیز توضیح داد: ۱۹۱ جمعیت هلال احمر عضو ژنو هستند و جمعیت ما هم یکی از آنهاست، اما آنها هم توان این را ندارند که کانال مالی را باز کنند، بنابراین مشکل کانال‌های مالی همچنان برقرار است و تا زمانی که نشود با گشایش ال سی دارویی را وارد کرد طبیعتا وارد کشور نمی‌شود.