۳۵۰ هزار تن کنجاله مفقود شد

خبرگزاری فارس: گزارش کمیسیون اصل 90 از نحوه واردات و توزیع نهاد‌ه‌های دامی نهایی شده که این گزارش در جلسه علنی فردای مجلس (دوشنبه) 12 آبان 99 قرائت خواهد شد.

حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس با اشاره به جزئیاتی از گزارش کمیسیون اصل 90 درباره نحوه واردات و توزیع نهاده‌‌های دامی گفت:‌ در این گزارش منظور ما از نهاده‌های دامی جو، ذرت، کنجاله و سویا است که برای پرورش دام، طیور و آبزیان استفاده می‌شود.

وی افزود: این نهاده‌ها عموماً‌از کشورهایی مثل آمریکا، کانادا، برزیل، آرژانتین، اکراین، روسیه و هند به کشور وارد می‌شود که البته درصد استفاده از این نهاده‌ها توسط فعالان در حوزه دامپروری متفاوت است.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: صنعت دامپروری ما سالانه حدود 135 هزار میلیارد تومان تراکنش مالی دارد که رقم آن رقم قابل توجهی است که چالش‌ها، تهدیدها و آسیب‌های جدی در این موضوع وجود دارد که اگر ما نسبت به آن با توجه به مشکلی که در نهاده‌های دامی پیش آمده برنامه نداشته‌ باشیم آسیب‌های اقتصادی سنگینی به کف جامعه می‌رسد.

پژمانفر خاطرنشان کرد: کسانی که در حوزه پرورش دام، طیور و آبزیان فعالیت دارند قشر قابل توجهی از جامعه هستند و این مسئله آسیب‌های اجتماعی را به دنبال دارد و همچنین مشکلاتی برای تولیدکنندگان ایجاد می‌شود و به تبع ایجاد مشکل برای بخش تولید برای مصرف‌کنندگان نیز مشکل ایجاد می‌شود و تهدیدی برای امنیت غذایی کشور خواهد بود و افزایش قیمت و نارضایتی عمومی از تبعات این مشکل است که ما امروز شاهد آن هستیم.

* 90 درصد نهاد‌ه‌های دامی از خارج از کشور تأمین می‌شود

وی افزود: 90 درصد نهاد‌ه‌های دامی از خارج از کشور تأمین می‌شود. ما 9 میلیون تن ذرت، 4 میلیون و 200 هزار تن سویا و 5.5 میلیون تن جو به کشور وارد می‌کنیم و اگر این نهاده‌ها به موقع تأمین نشود و در چرخه مصرف قرار نگیرد طبیعتاً هم به تولید آسیب می‌زند و هم آسیب‌هایی که در بالا به آن اشاره شد به وجود می‌آورد.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: ما در کمیسیون اصل 90 در ارتباط با شناسایی مشکلات در این حوزه جلساتی را برگزاری کردیم و دستگاه‌های مختلف اعم از وزارت صنعت، اتحادیه‌ها و فعالان در این عرصه و ... دعوت کردیم و حرف‌‌های آنها را شنیدیم.

پژمانفر خاطرنشان کرد: قیمت تمام شده یک محصول پروتئینی مثل ماهی، مرغ و ... 70 درصد به قیمت نهاده‌های دامی وابسته است و حتی قیمت شیر و تخم‌مرغ هم متکی بر قیمت نهاده‌های دامی است.

وی افزود: یکی از مشکلاتی که ما در این حوزه با آن مواجه‌ایم پیگیری مسائل است که با رویکرد سلیقه‌ای انجام می‌شود و یک مبنای علمی برای این موضوع وجود ندارد و مشکل دیگر رانتی است که در حوزه نهاده‌های دامی وجود دارد و وجود این رانت باعث شده هم در موضوع واردات و هم توزیع نهاده‌ها و هم تخصیص آن ما با مشکل مواجه شویم.

* چرا بازار سیاه نهاده ایجاد شد؟

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت:‌ مشکل اینجا است که ما نهاده را کامل وارد می‌کنیم اما وقتی به طور صحیح تخصیص داده نمی‌شود و تخصیص و توزیع سلیقه‌ای انجام می‌شود یا اینکه به موقع انجام نمی‌شود موجب ایجاد بازار سیاه در این حوزه می‌شود.

پژمانفر خاطرنشان کرد: اگر نهاده‌ به موقع به دست تولیدکننده نرسد نتیجه‌اش این می‌شود که او مجبور است نیاز خود را از بازار سیاه تأمین کند.

* بخشی از مشکل توزیع نهاده به معاونت وزارت جهاد بر میگردد

وی افزود: بخشی از مشکل در حوزه توزیع نهاده‌ها به معاونت امور دام وزارت کشاورزی بازمی‌گردد که نتوانسته اقدامات لازم را در این حوزه صورت دهد.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: در سال 91 قانونی به تصویب رسیده بود که تمرکزی در تنظیم بازار محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی و نیز صادرات و واردات تعرفه‌گذاری و ... وجود داشت که این قانون در جلسه سران سه قوه در سال 98 لغو شد و با لغو این قانون همه چیز در این حوزه به هم ریخت.

* بی توجهی دولت به هشدار وزارت اطلاعات درباره تامین ارز نهاده‌های دامی

پژمانفر خاطرنشان کرد: وقتی مجموعه دولت که رئیس جمهور در رأس آن قرار دارد به فریاد وزارت اطلاعات که می‌گوید باید امروز برای نهاده‌های دامی تأمین ارز انجام شود و اقدامات صورتی گیرد توجهی نمی‌کند یا دولت در نظارت بر عملکرد وزارتخانه‌ها چه وزارت صنعت و چه وزارت جهاد کشاورزی درست عمل نمی‌کند و یا بر بانک مرکزی نظارتی ندارد طبیعی است که مشکل بروز می‌کند. موضوع دیگر کاهش ذخایر استراتژی ما است که وقتی این کار صورت می‌گیرد دولت به آن بی‌توجهی می‌کند باعث مشکل در حوزه نهاده‌ها می‌شود.

* برداشت بخش عمده ذخایر استراتژیک

وی افزود: ذخایر استراتژیک برای روز مبادای ما است و متأسفانه امروز بخش قابل توجهی از این ذخایر در حوزه نهاده‌های دامی برداشت شده که این اتفاق بسیار نگرا‌ن‌کننده‌ای است.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: عامل بعدی خود وزارت صمت است. وزارت صنعت، معدن و تجارت مراحل واردات نهاده‌ها را بسیار پیچیده کرده است؛ مراحل واردات گاهی برای یک ثبت سفارش که با بانک مرکزی انجام می‌دهد کمتر از یک هفته طول می‌کشد اما برای نهاده‌های دامی فرایند کار به طور میانگین سه ماه به طول می‌انجامد و این در حالی است که توزیع نهاد‌‌ه‌های دامی را گاهی یک ساعت هم نمی‌توان به تأخیر انداخت.

پژمانفر خاطرنشان کرد: موضوع دیگری که وزارت صنعت، معدن و تجارت در آن تقصیر زیادی دارد تعیین حداکثر قیمت برای واردات است و وزارت صنعت در این بخش قیمتی غیرکارشناسی را مبنای کار قرار داد و این باعث شد در واردات همه وارد نشود و کار جنبه انحصاری پیدا کرد و عده‌ای معدود اقدام به واردات نهاده کردند که خود این موضوع موجب ایجاد رانت شد.

* عدم هماهنگی دو وزارتخانه صمت و کشاورزی در بخش نهاده

وی افزود:‌ وزارت صنعت و معدن و تجارت چون مشکلات بخش کشاورزی را نمی‌شناسد تصمیماتی هم که در این حوزه اتخاذ می‌کند، غیرکارشناسی است و مسئولین در این حوزه احساس مسئولیت در بخش نهاده‌ها نمی‌کردند بر موضوع اشراف نداشتند و با وزارت جهاد کشاورزی هماهنگی نداشتند و نسبت به حساسیت موضوع نهاده‌‌های دامی و ... بی‌توجهی کردند که اینها باعث بروز مشکلات در بحث نهاده‌های دامی شد.

* مفقود شدن کنجاله 350 هزار تن دانه‌های روغنی

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت:‌ در سال گذشته کارخانجات تولید روغن 350 هزار تن دانه‌های روغنی به کشور وارد کردند و امروز معلوم نیست کنجاله این دانه‌های روغنی که به عنوان نهاده دامی استفاده می‌شود کجا رفته و در اختیار چه کسی است که این یک تخلف آشکار است و باید مورد بررسی قرار گرفته و با آن برخورد شد.

پژمانفر خاطرنشان کرد: این دانه‌های روغنی با ارز 4200 تومانی به کشور وارد شده و روغنش برای خوراکی استفاده می‌شود و کنجاله آن هم باید در چرخه توزیع نهاده‌های دامی قرار گیرد که این کنجاله‌ها در واقع مفقود شده و در این باره کسی پاسخگو نیست.

* اسامی واردکنندگان متخلف کنجاله سویا به نهادهای امنیتی داده می‌شود

وی افزود: بعضی از واردکنندگان حدود 300 هزار تن کنجاله سویا را در سامانه بازارگاه عرضه نکردند و ما اسامی این افراد را هم در اختیار داریم و گزارش‌مان را در این باره به دستگاه‌های امنیتی می‌فرستیم تا با این افراد برخورد قضایی لازم صورت گیرد.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: عامل بعدی وزارت جهاد کشاورزی که بعضی از این مشکلات به این وزارتخانه برمی‌گردد. اولین مشکل وزارت جهاد کشاورزی این است که به عنوان متولی باید از ذخایر مراقبت می‌کرد.

* وزارت کشاورزی از ذخایر استراتژیک محافظت نکرد

پژمانفر خاطرنشان کرد: امروز ذخایر استراتژیک در حوزه نهاده‌های دامی از ذخایر بدون حساب و کتاب برداشت شده است. این ذخایر در ابتدای فروردین 289 هزار تن بوده و بی‌حساب از آن برداشت شده و امروز حدود 70 هزار تن بیشتر ما ذخیره استراتژیک در بحث نهاده‌های دامی نداریم.

وی افزود: متولی واردات در بحث نهاده‌ها وزارت صنعت است اما وزارت کشاورزی خود با بانک مرکزی رایزنی کرده و مبلغی را در ارتباط با واردات ذخایر از بانک مرکزی دریافت کرده است و اقدام به واردات در این بخش کرده که این مسئله دارای ابهاماتی است که باید پرونده برای آن تشکیل شود که این واردات بر چه اساسی بوده است.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: یکی از مشکلات جدی که امروز وجود دارد توزیع نهاده‌های دامی است که این توزیع نهاد‌ه‌های دامی با یک مشکل جدی مواجه شده که هیچکس هم پاسخگوی این مسئله نیست چرا این وضعیت وجود دارد.

* آمارهای ساختگی مسئولان درباره نهاده

پژمانفر خاطرنشان کرد: نکته بعدی در ارتباط با آمارهایی که در این زمینه از سوی مسئولین ارائه می‌شود که آمارهای غیر واقعی و ساختگی است و طبق بررسی‌هایی که در کمیسیون اصل 90 انجام شده این آمارها دارای تناقضاتی نیز است و این جزو مسائلی است که باید در روند رسیدگی به پرونده‌ها مورد توجه قرار گیرد و باید برای این موضوع پرونده قضایی تشکیل شود.

* عدم تخصیص 50 درصدی ارز واردات نهاده از سوی بانک مرکزی

وی افزود: بانک مرکزی نیز در این موضوع کوتاهی‌هایی داشته که بخشی از مشکلات به آنها بازمی‌گردد. میزان ارز تخصیصی که از طرف بانک مرکزی در این مدت بوده در ماه چهار ماه ابتدای سال که باید این ارز پرداخت می‌شده نسبت به مدت مشابه در سال قبل 50 درصد کاهش پیدا کرده است. وقتی ارز تخصیصی 50 درصد کاهش پیدا می‌کند نتیجه این می‌شود که در بازار 50 درصد نهاده‌های دامی کم می‌شود و بازار با یک شوک شدید مواجه می‌شود.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس اظهار داشت: اما پس از وارد شدن شوک به بازار یک ارز تخصیصی اضافه‌تر هم به بحث تأمین نهاده‌ها تخصیص یافت که در زمانی که تخصیص این ارز 50 درصد کاهش پیدا یافت این کار موجب افت تولید شده و بعد از آن هم که بیشتر از حد معمول تخصیص یافته باعث وقوع فساد شده است.

* قانون تمرکز باید احیا شود

پژمانفر خاطرنشان کرد: در بحث نهاده‌های دامی باید چند اقدام صورت گیرد ابتدا قانون تمرکز که در نشست سران قوه در سال 98 لغو شده باید بازگردد و دیگر اینکه باید در بحث زنجیره محصولات کشاورز دقت لازم صورت پذیرد و کوتاهی‌های صورت گرفته در این حوزه باید به سرعت برطرف شده و با متخلفین برخورد لازم صورت گیرد.

وی در پایان گفت: ‌گزارش کمیسیون اصل 90 مجلس از نحوه واردات و توزیع نهاده‌های دامی فردا (دوشنبه ) 12 آبان 99 در صحن علنی مجلس قرائت خواهد شد.