فصل وحدت انقلابیون

صبح نو : آنچه از جبهه پایداری در ذهن پیگیران سیاست ایران نقش بسته، نوعی تکلیف‌گرایی بدون درنظر‌گرفتن پیامدهای عینی و نیازهای ملموس جامعه است. عملکرد و نوع بازیگری سیاسی این جبهه طی تقریبا یک دهه اخیر، شاهدی برای ادعای مطرح کنندگان این گزاره بود. اظهارات روز گذشته دبیرکل پایداری اما نشان از تحولی مهم در رویکرد سیاسی گردانندگان این مجموعه دارد. با عنایت به این مصاحبه، می‌توان چنین برداشت کرد که در افق و چشم‌انداز جدید این تشکل سیاسی، علاوه بر تکلیف، نتیجه‌گرایی نیز اهمیت یافته است؛ تا جایی که حجت الاسلام آقاتهرانی صراحتا اعلام کرد: «تکلیف بدون در نظر‌گرفتن نتیجه، ناقص و ناکارآمد است.» از آن‌وقت که زاویه‌یافتگان با رییس دولت دهم در کنار تعدادی شاگردان مکتب موسسه امام‌خمینی؟ره؟ تصمیم ‌گرفتند جبهه‌‌ای تحت عنوان «پایداری انقلاب اسلامی» راه‌اندازی کنند، حالا 9 سال و چند ماه می‌گذرد. مجموعه‌‌ای با قرائتی متفاوت از امر سیاست که تکلیف‌مداری و کشف فرد اصلح و رجحان آن بر فرد صالح، شناخته‌شده‌ترین و به تعبیری شهره‌‌ترین كار آنها تاکنون بوده است؛ چه آنکه مثلا حضرت آیت‌الله مصباح‌یزدی در انتخابات ریاست‌‌جمهوری سال‌92، از تعبیر «اصلح» برای نامزد مورد حمایت این جبهه در آن انتخابات استفاده کرد. یکی از دلایلی که جبهه پایداری در عنفوان تاسیس، آنچنان با دست فراخ بر گزاره های خود پای می‌فشرد، خالی بودن عرصه رقابت در انتخابات مجلس نهم به دلیل قهر یکجانبه جریان اصلاحات بود. در آن ایام، پایداری‌ها بر این نظر پای فشردند که به دلیل غیبت خودخواسته اصلاح‌طلبان، باید رقابت را درون‌اردوگاهی کرد. همین تفکر باعث شد تا مجلس نهم و نوع کنشگری نمایندگان منتسب به جبهه پایداری در آن، این ذهنیت را در میان اهل فن سیاست ایجاد کند که پایداری، اپوزیسیون جبهه اصول‌گرایی است. این ذهنیت، فضای مناسبی برای رقیب ایجاد می‌کرد تا با ترسیم شقاق میان اصول‌گرایان، از آب گل‌آلود، ماهی مورد‌نظر خود را صید کند. با این حال، هر چه جلوتر آمدیم، پایداری‌ها لزوم وحدت با دیگر طیف‌‌‌های اصول‌گرایی را بیشتر احساس می‌کرد. وحدت در انتخابات مجلس دهم، ریاست‌‌جمهوری دوازدهم و این آخری، مجلس یازدهم، همگی نشان از این داشتند که پایداری‌ها، در بخش وحدت، سازشان با دیگران تا حدود زیادی کوک شده است. اظهارات روز گذشته حجت الاسلام مرتضی آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری، بیانگر آن است که این جبهه علاوه بر وحدت، در موضع اهمیت و لزوم «نتیجه» نیز با دیگر اصول‌گرایان هم‌داستان شده است؛ موضعی که باید به فال نیک گرفت و در آینده نیز باید آن را حفظ کرد و توسعه داد. حجت الاسلام آقاتهرانی در گفت‌‌وگو با مهر، با نامعقول دانستن بی‌توجهی به نتیجه در سیاست، گفت: «هیچ‌وقت نگفته‌ایم نتیجه برای ما مهم نیست؛ اینکه خیلی نامعقول است. ما هیچ‌وقت نگفتیم من این کار را می‌کنم و هرچه می‌خواهد بشود. آیا واقعاً ممکن است ما در انتخابات ورود کنیم اما بگوییم مهم نیست که نتیجه چه می‌شود؟ این به معنای تکلیف و وظیفه است؟ خیر. نتیجه جزو وظایف است. اصلاً فرایند تشخیص تکلیف، بدون در نظر ‌گرفتن نتیجه، ناقص و ناکارآمد است.» او در عین حال پایبندی جبهه پایداری به وحدت با سایر طیف‌‌‌های اصول‌گرایی را بدین صورت بیان کرد: «ما پای حرفی که می‌زنیم می‌ایستیم و بازی را هم مثل برخی دوستان به هم نمی‌زنیم و قرار و مدارها را جدی می‌گیریم.» او بر همین اساس نیز تاکید داشت که جبهه پایداری در مجلس یازدهم، فراکسیونی جدا از فراکسیون اکثریت که ریاست آن با قالیباف است، تشکیل نخواهد داد و در عین حال با انتقاد از رویکرد قیم‌مآبانه برخی افراد در میان اصول‌گرایان، گفت: «یک عده واقعا پدرسالارانه رفتار می‌کنند. به این ترتیب که قبلا بین خودشان تصمیماتی گرفته‌اند و می‌گویند هرکسی با ما بود که بود و اگر نبود، ضد وحدت است.» با دقت در اظهارات حجت الاسلام آقاتهرانی متوجه می‌شویم که جبهه پایداری امروز و پس از مشاهده صعوبت‌‌‌های مسیر سیاست، از آرمان‌گرایی صفر و صدی پیشین خود فاصله گرفته و تا حدود زیادی با واقعیات عجین‌‌تر شده است. دو سال پیش در روز نهم مهر، جمعیت پیشرفت و عدالت در مراسمی از مانیفست «نواصول‌گرایی» رونمایی کرد که شباهت های بسیار زیادی با صحبت های روز گذشته ایشان داشت. در آن مانیفست چند اصل مردم‌باوری، جامعه‌گرایی، توجه به خواست و نیاز توده‌ها و ضدیت با اندیشه قیم‌مآبی در جبهه اصول‌گرایی، به طور ویژه بازتاب یافت. در بخشی از آن بیانیه با اشاره به لزوم پاسخگویی به نیازهای افراد جامعه، آمده بود: «اسلام نابی که بر رعایت حدودی که خالق انسان‌ها برای سعادت انسان تعیین کرده است، تأکید دارد اما این حدود را به‌گونه‌ای در نظر گرفته است که مانع پاسخگویی به نیازهای افراد جامعه نمی‌شود.» آن بیانیه با اشاره به لزوم ارائه تصویر جدید از اصول‌گرایی به جامعه، تاکید کرده بود: «اصول‌گرایی برای ادامه حیات باید تصویر جدیدی از خود به جامعه ارائه کند و برای این تصویر جدید نیاز به جایگزینی چهره‌های جدید در پیشانی خود و استفاده از چهره‌های قدیم به عنوان پشتوانه‌های فکری و تجربی دارد و همچنین لازم است تا اجازه ندهد طیفی خاص، سردمدار و نماد جریان اصول‌گرایی محسوب شوند.» علاوه بر وحدت و نگرشی که نتیجه را هم مهم می‌داند، اهمیت کارآمدی و مدیریت است که باید مورد توجه طیف‌های مختلف اصول‌گرایی قرار گیرد. در شرایط امروز کشور حتماً جریان انقلابی در صورت پیروزی در انتخابات باید بتواند شرایط کشور را مدیریت کند و مشکلات معیشتی مردم را کم کند. در این میان گفته‌های تازه حجت‌الاسلام آقاتهرانی می‌تواند زمینه را برای وحدت و همکاری نیروهای انقلاب فراهم کند. نتیجه تفرق برای نیروی انقلاب جز شکست نیست درحالی‌که شرط لازم پیروزی، وحدت است.