پشت‌پرده نامه‌نگاری‌های اخیر/ موسوی خوئینی‌ها دنبال لیدری جریان اصلاحات است؟

گروه سیاست سایت فردا: فرصت زیادی تا انتخابات ریاست جمهوری آتی باقی نیست و اصلاح‌طلبان نیز مایل نیستند که دست روی دست گذارند. از همین رو به تکاپو افتاده و دنبال پیدا کردن الگوی مناسب خود هستند. برخی از سیاسیون و تئوریسین‌های این جریان همچون حجاریان، عبدی، عبدالله ناصری و ... الگوی ۹۸ را مناسب‌تر دیده به صورت مستمر - صریح یا در لفافه - تحریم انتخابات را پیشنهاد می‌کنند. استدلالشان نیز این است که جریان اصلاحات نیاز به ترمیم، بازنگری و بازیابی سرمایه اجتماعی خود دارد. گروه دیگری از اصلاح طلبان هم اصرار به مشارکت دارند. تعداد این گروه به وضوح بیشتر است و می‌توان به این نتیجه رسید که این جریان سیاسی نهایتا همه توان خود را برای ایجاد تغییر در قدرت بازگشت به این چرخه به کار خواهد گرفت. مشکل، اما آنجایی رخ می‌نماید که گروه دوم به اختلاف نظر می‌خورند. بخشی از اصلاح طلبان همچون اتحاد ملتی‌ها با اشاره به تجربه اسفند ۹۸ معتقدند که جریان و احزاب اصلاح طلب باید همان راه رفته و اگر دیدند که نامزدهایشان از فیلتر دستگاه نظارتی عبور نکردند، عطای انتخابات را به لقایش ببخشند و کنار بشینند. گروه دیگری که کارگزاران سردمدار آن است، اما معتقدند که در چنین شرایطی باید به تکرار الگوی ۹۲ روی آورد با کاندیدای حداقلی و حتی ائئلاف با امثال علی لاریجانی کار را پیش برد. این بحث‌ها در جریان اصلاح طلب هنوز به نتیجه نرسیده، اما مرد خاکستری این جریان با نامه اخیر خود سعی کرد که به آن خاتمی دهد. موسوی‌خوئینی‌ها که چند ماه قبل با آن نامه تند و تیز خود خبرساز شده بود این بار، زبان مصلحت اندیشی به کار گرفت و اصلاح طلبان را علی‌رغم همه مسائل موجود به مشارکت فرا خواند. او نوشت: «گفته می‌شود یکی از علل عدم مشارکت بعضی گروه‌ها و برخی فعالان سیاسی رفتار ناصواب نهاد‌های مسوول و غیرمسوول و دخالت‌های ناروای آنان در تمام مراحل انتخابات است. بنده این نگاه را تخطئه نمی‌کنم، اما آیا نباید به همین علت در انتخابات مشارکت فعال داشت تا هر چه بیشتر این رفتار‌ها و دخالت‌های ناروا آشکار شود و ملت را به تصمیمی مناسب برساند؟ اگر دیگران مرتکب رفتار‌های ناصواب و دخالت‌های ناروا شده‌اند، چرا ما صحنه را ترک کنیم؟ آیا عرصه را ترک می‌کنید تا معلوم نشود که آنان چه بر سر انتخابات می‌آورند؟ هرگز چنین گمانی به شما گرامیان نمی‌رود. پس در انتخابات شرکت کنید تا به إِحْدَی الحُسْنَیَیْن دست یابید: یا پیروزی، یا افشای بیشتر چهره کسانی که انتخابات را به بازی گرفته‌اند.» نامه وی با واکنش‌هایی همراه بود. برخی رسانه‌های اصلاح طلب مثل شرق و اعتماد از این نامه استقبال کرده و آن را نشانه‌ای از نظم گرفتن آرایش سیاسی این جریان دانستند. اما فعالان سیاسی در این جریان آنقدر‌ها هم از نامه موسوی خوئینی‌ها استقبال نکرده و بعضا آن را نشانه تلاش برای به دست گرفتن لیدری جریان اصلاحات دانستند. مثلا سیدمصطفی درایتی، عضو شورای مرکزی اتحاد ملت در گفت‌وگویی با «جهان صنعت» ضمن اینکه نامه اخیر را غیرشفاف و چندپهلو خواند، تاکید کرد که «باید دید در این شرایط، برخی می‌خواهند ظاهر انتخابات را حفظ کنند و از محتوای آن چیزی باقی نگذارند، چه راهبردی موثر است. انتخاب این راهبرد نیز به بحث، گفتگو و تحلیل نیاز دارد. یادمان باشد که مخاطب ما به خصوص در جریان اصلاحات، مردم هستند و هر حرکتی که با جهت‌گیری و فهم عمومی مخاطبان ما ناهماهنگ باشد، منجر به شکست می‌شود.» علی صوفی، وزیر دولت اصلاحات نیز به «خبرآنلاین» گفت: «این احتمال وجود دارد که در صورت فعالیت دوباره شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، شخص آیت الله موسوی خوئینی‌ها در رأس این نهاد سیاسی قرار بگیرند.» وی تاکید کرد: «فکر می‌کنم اندیشه‌های آقای خاتمی به نوعی در بیانیه اخیر آیت الله موسوی خوئینی‌ها وجود دارد. اگر به پیام‌های اخیر آقای خاتمی در چندماه اخیر توجه کنیم متوجه می‌شویم موضوع «عدالت خواهی اجتماعی» در اندیشه‌های ایشان و آیت الله موسوی خوئینی‌ها مشترک است. به همین دلیل می‌توان نتیجه گرفت که یک نوع اشتراک مواضع بین این دو چهره مهم در جریان اصلاحات در فضای اقتصادی «نئو لیبرالیستی افراطی موجود وجود دارد. این احتمال وجود دارد که در صورت فعالیت دوباره شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، شخص آیت الله موسوی خوئینی‌ها در رأس این نهاد سیاسی قرار بگیرند. زیرا ایشان با مواضعی که در ماه‌های اخیر اتخاذ کرده‌اند، این قابلیت را دارند که اصلاح طلبان را در آستانه انتخابات سال ۱۴۰۰ هدایت کنند.» نکته قابل توجه اینکه برخی از اصولگرایان نیز همین برداشت را تحرکات اخیر موسوی‌خوئینی‌ها دارند. به عنوان مثلا جبار کوچکی نژاد، عضو فراکسیون اکثریت مجلس در گفتگو با «نامه نیوز» می‌گوید: «موسوی خوئینی‌ها و جریانات همسو با او هم به لحاظ مشروعیت و اقبال نزد مردم و هم در حوزه توان اداره کشور به بن‌بست رسیدند؛ آن‌ها با چنین تاکتیک‌هایی می‌خواهند دوباره زنده شوند و در فضای جدیدی به صحنه انتخابات ورود کنند.» وی درباره تلاش موسوی خوئینی‌ها برای لیدری جریان اصلاحات بیان کرد: موسوی خوئینی‌ها و آقای خاتمی با هم شب نشینی دارند. به عبارت دیگر انتشار این نامه‌ها با هماهنگی‌های قبلی صورت می‌گیرد و آقای موسوی خوئینی می‌خواهد با نوشتن این نامه‌ها مدیریت اصلاح طلبان رادیکال به دست بگیرد.»