در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین چه گذشت

خبرگزاری فارس: هتل پله کوبورگ شهر وین پایتخت اتریش روز سه‌شنبه ۱۱ شهریور ماه مثل سابق باز هم میزبان هیأت‌های ایران و نمایندگان گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به ریاست سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود.

عراقچی که روز دوشنبه ۱۰ شهریور ماه بدین منظور وارد وین شد در روز اول حضورش در این شهر ضمن رایزنی دوجانبه با هلگا اشمید با وزیر خارجه اتریش نیز دیدار و گفتگو کرد.

نشست کمیسیون مشترک روز سه‌شنبه برگزار و برخلاف دوره‌های قبلی قدری بیشتر به طول انجامید و بیش از چهار ساعت این نشست ادامه یافت. این نشست که طبق روال هر سه ماه یک بار برگزار می‌شود، به خاطر شرایط همه گیری کرونا با قدری تاخیر در وین برگزار شد و به مسائل مربوط به اجرای برجام چه در بعد هسته‌ای و چه در بعد تحریم‌ها پرداخت.

همزمان و موازی با جلسه کمیسیون، جلسه کارشناسی برای بحث بر روی برخی موضوعات برگزار شد. اعضای هیأت‌ها به خاطر پروتکل‌های بهداشتی به نوبت و با توجه به موضوعات در حال بحث به اتاق اصلی رفته و به رئیس هیأت ملحق شدند.

سعید خطیب‌زاده سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران دوشنبه سوم شهریور ماه درباره برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام در وین بیان کرده بود: این نشست براساس رویه باید فصلی برگزار می‌شد که از پیش تعیین شده بود و به خاطر کرونا چند روزی به تعویق افتاده بود و ربطی به تحولات کنونی ندارد. امیدواریم تمامی طرف‌های برجام تلاش کنند ایران از برجام منتفع شود. انتظار داریم صدای واحدی که در برجام بوده در کنار سرکشی و یکجانبه‌گرایی آمریکا شنیده شود.

به گزارش فارس، نشست کمیسیون مشترک برجام در شرایطی برگزار شد که در این مدت آمریکا تلاش‌های زیادی را در راستای اعمال فشار بیشتر بر ایران صورت داد از ارائه قطعنامه اصلاحی ضد ایرانی به شورای امنیت برای تمدید محدودیت‌های هسته‌ای که ناکام ماند (این قطعنامه که روز ۲۵ مرداد به رأی گذاشته شد با ۱۱ رأی ممتنع، ۲ رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) رد شد)، تا ارائه نامه به شورای امنیت برای فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران. در همین خصوص نیز مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران از نیمه شب ۲۰ سپتامبر به وقت گرینویچ باز خواهد گشت.

پیش از نشست کمیسیون عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه تلاش‌های آمریکا در نیویورک یکی از مباحث جدی در نشست روز سه‌شنبه کمیسیون مشترک برجام در وین است، عنوان کرد: آمریکا با هدف قرار دادن برجام کل چند جانبه‌گرایی را هدف قرار داده است. (اینجا بخوانید)

هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در پایان این نشست در توئیتی عنوان کرد که اعضای حاضر در نشست کمیسیون مشترک برجام مصمم به حفظ توافق هسته‌ای با ایران هستند.

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در وین هم که روز سه‌شنبه و پیش از نشست کمیسیون در توئیتی نوشته بود که نشست مزبور با حضوراعضای واقعی توافق و نه اعضای خودخوانده برگزار خواهد شد، در توئیت دیگری نشست روز سه‌شنبه کمیسیون مشترک را نشانه‌ای از تعهد کامل طرف‌های برجام به این توافق برشمرد.

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین همچنین در پایان این نشست در توئیتر نوشت که اعضای برجام در نشست کمیسیون مشترک متفق‌القول اعلام کردند که آمریکا از برجام خارجه شده و نمی‌تواند به عنوان مشارکت کننده در این توافق در نظر گرفته شود.

وی در این پیام توئیتری نوشت: «کمیسیون مشترک برنامه جامع اقدام مشترک امروز بار دیگر بر اعتقاد مشترک مشارکت کنندگان خود تاکید کرد که آمریکا که از این توافق در ۸ مه ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷) خارج شده، نمی‌تواند به عنوان مشارکت کننده در توافق هسته‌ای در نظر گرفته شود. تلاش (آمریکا) برای اسنپ بک باطل و بلااثر است.»

علاوه بر این، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه عنوان کرد که طرف‌های برجام به اتفاق آرا با تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران مخالفت کردند.

وی افزود: مسکو تلاش واشنگتن برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران در روز ۲۰ سپتامبر را از لحاظ حقوقی بلااثر می‌داند و همه شرکت‌کنندگان در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) هم مشروعیت تلاش اخیر آمریکا برای کلید زدن مکانیسم ماشه در سازمان ملل را رد کرده‌اند.

او گفت: «مجبوریم با دولتی در آمریکا مقابله کنیم که با عقل سلیم مخالفت می‌کند.»

«ژائو لیجیان»، سخنگوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه از طرف‌های باقی‌مانده در «برجام» خواسته بود از جلسه کمیسیون مشترک به عنوان فرصتی برای تأکید بر تعهدشان به این توافق هسته‌ای و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت استفاده کنند و افزود: چین امیدوار است همه طرف‌ها بتوانند از این فرصت برای تأکید بر تعهدشان به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت استفاده کرده و روند سازش سیاسی بر سر مسئله هسته‌ای ایران را به پیش ببرند.

در همین خصوص «فو کانگ»، نماینده چین در نشست مزبور هم در گفت‌وگویی پس از این نشست عنوان کرد: «هیأت‌های همه کشور‌ها تعهد خودشان را به برجام ابراز کردند.» وی گفت که کشور‌ها درباره نحوه مقابله با تلاش‌های آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و گسترش دسترسی به کانال پرداخت مالی اروپا، اینستکس، در این نشست به رایزنی پرداختند.

سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران نیز در پایان این نشست به تشریح گفتگو‌های انجام شده در نشست کمیسیون مشترک برجام پرداخت و تلاش آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه را از جمله مهمترین موضوعاتی برشمرد که در نشست مزبور درباره آن گفتگو شده است.

وی افزود: طبیعتا در این جلسه این موضوع مهمترین محور بحث بود و یک بار دیگر همه اعضای برجام بر اینکه آمریکا را به عنوان کشور عضو و مشارکت کننده در برجام نمی‌شناسند و حقی برای آن کشور قائل نیستند که از سازوکار‌های درون برجام یا درون قطعنامه ۲۲۳۱ که مرتبط با برجام است، بتواند استفاده کند، تاکید کرده و تلاش این کشور را در نیویورک غیرقانونی می‌دانند و تقاضای آن کشور برای به اصطلاح شروع مکانیسم را بلااثر می‌دانند و معتقدند این اقدام نمی‌تواند موثر واقع شود و جلو برود.

عراقچی خاطرنشان کرد: همه مصمم هستند اجازه ندهند آمریکا اراده خودش را تحمیل کند و توافقی که مورد حمایت جامعه بین‌الملل و شورای امنیت است را یکجانبه از بین ببرد.

* هیچ حسابی روی اینستکس باز نکردیم و هیچ اتکا و اعتمادی به اروپایی‌ها و این سازوکار نداریم

معاون وزیر خارجه ایران همچنین درباره اینستکس با تاکید بر اینکه هیچ حسابی روی اینستکس باز نکردیم و هیچ اتکا و اعتمادی به اروپایی‌ها و این سازوکار نداریم، گفت: اولین تبادل مالی از طریق اینستکس صورت گرفته و چند تبادل مالی دیگر در دستور کار قرار دارد، ولی بسیار کم‌تر از انتظارات ما بوده است.

در پایان این نشست نیز بیانیه رئیس هیأت منتشر شد. اعضای حاضر در نشست کمیسیون مشترک برجام با اشاره به خروج یکجانبه و اعلام توقف مشارکت آمریکا در برجام و اینکه این کشور بعد از آن در هیچ یک از فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نداشته، مجددا تاکید کردند آمریکا را نمی‌توان یک دولت عضو این توافق محسوب کرد.

به گزارش فارس، حاضران در نشست مذکور در ادامه مخالفت‌ها با اقدام اخیر آمریکا برای فعال سازی مجدد تحریم‌ها علیه ایران، این بار مخالفت خود را از وین اعلام کردند.

سید عباس عراقچی همچنین در این سفر با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از توافق اخیر ایران و این سازمان در تهران درباره دسترسی به دو مکان مورد نظر آژانس در پی سفر مدیرکل آژانس به جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفتگو کرد. در این دیدار بر تداوم همکاری‌های متقابل تاکید شد.

عراقچی همچنین درباره دیدارش با گروسی بیان کرد: الحمدالله فهم جدیدی بین ایران و آژانس پدید آمده و در حال تقویت است و امیدوارم ما این دو سه موضوعی که پیش آمده و الان داریم درباره آن همکاری می‌کنیم را حل و فصل کنیم و یک رابطه کاملا عادی با آژانس مجدد برقرار شود.

به گزارش فارس، نشست قبلی کمیسیون هفتم اسفند ماه ۱۳۹۸ در شهر وین برگزار شد. اعضای حاضر در آن نشست نگرانی جدی پیرامون گام‌های ایران در خصوص تعهدات هسته‌ای ذیل برجام را ابراز کرده و همچنین تصدیق کردند که وضع مجدد تحریم‌های آمریکا، مانع بهره‌مندی کامل ایران از منافع ناشی از رفع تحریم‌ها شده است.

قبل از آن نیز کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزارت خارجه‌های ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) ۱۵ آذرماه سال گذشته (۱۳۹۸) در محل نمایندگی اتحادیه اروپا در وین برگزار و در آن نشست اعضای حاضر بار دیگر بر تلاش برای حفظ برجام تأکید کردند.