واکنش زنگنه به نامه نمایندگان به سران قوا
وزیر نفت گفت: ما شرکت‌هایی که برای ساخت پالایشگاه اقدام کرده بودند را از لحاظ مالی مورد بررسی قرار دادیم و طرح‌هایی با مجموع ظرفیت ۱.۵ میلیون بشکه تأیید صلاحیت شدند.
خبرگزاری فارس: بیژن زنگنه وزیر نفت امشب در برنامه «گفت‌وگوی ویژه خبری» شبکه دو سیما با اشاره به عملکرد وزارت نفت در دولت یازدهم و دوازدهم گفت: در حوزه بالادستی صنعت نفت مهم‌ترین میادین مشترک ما از نظر حجم و میزان نفت میادین غرب کارون هستند که شامل میدان‌های آزادگان، یادآوران و یاران است. برداشت ایران در سال ۹۲ از این میادین نفتی روزانه ۷۰ هزار بشکه بود و الان به ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
وی افزود: در میدان آذر که واقع در ایلام است تولید نفت ما به روزانه ۶۰ هزار بشکه رسیده و قرارداد‌های تولید میادین پایدار غرب و آبان نیز بسته شده است. آنچه مهم است این است که ما میزان تولیدمان در میادین غرب کارون از ۷۰ هزار بشکه به بالای ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است که کار بزرگی بود. مثلاً ۱۵۰ حلقه چاه فقط در میادین آزادگان جنوبی حفر شده است که نشان‌دهنده عملکرد خوب وزارت نفت در این حوزه می‌باشد.
زنگنه ادامه داد: در حال حاضر کشور عراق از این میادین مشترک نفتی ۲۵۰ هزار بشکه تولید نفت می‌کند، ولی ما برنامه داریم که تولید ۴۰۰ هزار بشکه‌ای خود را در سال‌های آینده به بالای یک میلیون بشکه نفت در روز برسانیم.
وی افزود: نکته مهم این است که ما باید بتوانیم در این میادین نفتی ضریب بازیافت تولید نفت را بالا ببریم که به عنوان مثال دانشگاه تهران مسئولیت پژوهش برای افزایش ضریب بازیافت در میدان آزادگان را برعهده دارد و خبر‌های خوبی در راه است تا بتوانیم ضریب بازیافت این میدان را بیش از ۲ برابر کنیم.
وزیر نفت گفت: در میادین دریایی نیز میدان گازی پارس جنوبی بزرگترین میدان مشترک گازی دنیا است. تولید ایران در سال ۹۲ از این میدان گازی روزانه ۲۸۰ میلیون متر مکعب بوده است، ولی الان به ۷۰۰ میلیون متر مکعب رسیده و ۲.۵ برابر شده است.
زنگنه عنوان کرد: در پروژه فاز ۱۱ پارس جنوبی ما ابتدا در سال ۹۶ قراردادی را با شرکت توتال و یک شرکت چینی و شرکت ایرانی پتروپارس امضا کردیم با اعمال تحریم‌ها شرکت توتال از این پروژه کنار رفت و سهم خود را به شرکت چینی داد. اما شرکت چینی نیز بعد از یک سال بدون انجام کاری از پروژه کنار رفت و بدین صورت تمامی کار این پروژه به شرکت پتروپارس سپرده شد.
وی افزود: ما قرارداد را با شرکت پتروپارس امضا کردیم و اولین چاه در این میدان نیز در پاییز امسال حفر خواهد شد و امیدواریم که بتوانیم ظرف یک سال آینده بتوانیم برای نخستین‌بار گاز را از این میدان به خشکی برسانیم.
وزیر نفت ادامه داد: برای توسعه میدان فرزاد برنامه‌ریزی کردیم و قرارداد آن در روز‌های آینده با شرکت ایرانی منعقد خواهد شد. قرارداد توسعه میدان فروزان نیز به صورت EPC منعقد شده است و کار‌های در حال ساماندهی است.
زنگنه اظهار داشت: یک نکته مهم در حوزه میادین نفتی این است که تلاش کنیم تا سطح تولید میدان کاهش پیدا نکند. در این راستا چند روز گذشته ما قراردادی به مبلغ ۱.۵ میلیارد یورو برای نگهداشت و افزایش تولید میادین نفتی منعقد کردیم. در گذشته نیز قراردادی به ارزش ۷۰۰ میلیون یورو منعقد شده بود که این قرارداد‌ها با شرکت‌های ایرانی بسته شده است.
وی گفت: اگر فکر کنیم که تحریم دائمی است هیچ کاری نباید بکنیم، اما اگر باور داشته باشیم که تحریم ماندنی نیست در نتیجه ما از الان باید برای روز بعد از لغو تحریم برنامه ریزی کنیم تا بتوانیم مثل تحریم‌های گذشته در عرض ۳ ماه روزانه به تولید ۴ میلیون بشکه نفت برسیم.
وزیر نفت افزود: در حال حاضر صنعت نفت ایران در بخش مدیریت، مهندسی و خدمات اصلاً با ۲۰ سال گذشته قابل قیاس نیست. ما قبلاً در دریا نمی‌توانستیم یک متر لوله‌گذاری کنیم، اما الان می‌توانیم روزانه یک کیلومتر لوله‌گذاری کنیم. همچنین در قرارداد‌هایی که برای نگهداشت و افزایش تولید میادین نفتی منعقد شده ۸۰ درصد تجهیزات از کارخانه‌های ایرانی خریداری می‌شود که نشان‌دهنده پیشرفت صنعت نفت ایران است.
*آخرین وضعیت پروژه‌های جمع آوری گاز‌های همراه نفت
زنگنه ادامه داد: در روز‌های آینده ما اعلام خواهیم کرد که بزرگترین تأسیسات جمع‌آوری و فرآورش گاز‌های همراه در استان خوزستان افتتاح می‌شود. نام این تأسیسات پالایشگاه بیدبلند ۲ است که در حدود ۳ میلیارد دلار بر روی آن سرمایه‌گذاری انجام شده است و می‌تواند ۲ میلیارد فوت مکعب گاز‌های همراه را شیرین‌سازی کرده و در اختیار پتروشیمی‌ها قرار دهد.
وی گفت: بخش عمده گاز‌های همراه نفت میدان شرق کارون در ظرف کمتر از ۲ سال فرآورش خواهد شد. در غرب کارون نیز گاز‌های همراه به NGL ۳۲۰۰ منتقل می‌شود و فرآورش بر روی آن صورت می‌گیرد. همچنین یک NGL۳۱۰۰ نیز در سال ۱۴۰۱ تأسیس می‌شود تا خوراک پتروشیمی دهلران را تأمین کند.
وزیر نفت اظهار داشت: در مجموع سرمایه‌گذاری انجام شده برای جمع‌آوری گاز‌های همراه حدود ۷ میلیارد تومان خواهد بود و تا سال ۱۴۰۱ تمامی گاز‌های همراه میادین ما جمع‌آوری و فرآورش می‌شود و تمام آن‌ها قرارداد‌های فعال و پیمانکاران با صلاحیت دارد.
زنگنه گفت: هنوز بازار جهانی نفت به طور کامل بهبود نیافته است، اما وضعیت بازار فرآورده بهتر شده است. در اوایل شروع کرونا بنزین به بشکه‌ای ۶ دلار در فوب خلیج فارس رسیده بود یعنی لیتری ۴۰۰ تومان و قیمت هر بشکه نفت نیز ۱۵ دلار شده بود، اما با اقدام درست اوپک الان قیمت نفت برنت به ۴۵ دلار به ازای هر بشکه رسیده است و می‌توان گفت بازار پس از فرازونشیب‌هایی که داشته به تثبیت رسیده است.
وی ادامه داد: هرچند که قیمت نفت برنت از بشکه‌ای ۱۵ دلار به بشکه ۴۵ دلار رسیده و افزایش قیمت داشته است، اما طبق گزارش‌های اوپک همچنان پیش‌بینی می‌شود که رشد اقتصادی دنیا تا پایان سال ۲۰۲۰ منفی خواهد بود و ظاهراً تا آن موقع کرونا بر بازار نفت حکومت می‌کند.
وزیر نفت گفت: در ماجرای اخیر آمریکایی‌ها محموله فرآورده‌های نفتی ایران را توقیف نکردند بلکه این محموله برای ونزوئلا بود، ولی سعی کردند با این اقدام به گونه‌ای تبلیغات رسانه‌ای کنند که ما توانستیم علیه ایران اقدام موفقیت‌آمیزی انجام دهیم وگرنه، نه این محموله‌های توقیف شده برای ایران بود و نه کشتی‌ها ایرانی بودند.
زنگنه افزود: عصر سنگ یا عصر حجر زمانی تمام نشد که سنگ در دنیا تمام شده باشد بلکه این پیشرفت تکنولوژی بود که نیاز مردم را به سنگ از بین برد بنابراین عصر نفت نیز صرفاً با تمام ذخایر نفتی به پایان نمی‌رسد و زمانی که تکنولوژی‌های جایگزین صرفه اقتصادی نفت را از بین ببرد عصر نفت نیز پایان می‌پذیرد. به همین دلیل من معتقدم باید نفت ایران را با سرعت بیشتری تولید کنیم و آن را در داخل یا خارج کشور به فروش برسانیم. اما نباید پولش را در بودجه دولت خرج کنیم.
وی ادامه داد: شیوه درست این است که پول نفت به کمال و تمام به حساب صندوق توسعه ملی واریز شود تا بدین صورت بتوان از طریق تخصیص منابع نفت به احداث و توسعه پتروپالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها و صنایع تکمیلی پرداخت.
وزیر نفت گفت: انرژی‌های جایگزین در طی تحولاتی به سرعت جایگزین نفت و گاز خواهند شد. اخیراً من با مسئولین اماراتی صحبت می‌کردم و آن‌ها به من گفتند که قراردادی منعقد کردند تا به ازای هر یک کیلووات ساعت برق حدود ۲.۵ سنت برق خورشیدی دریافت کنند. در حالیکه اگر قرار بود با سوخت این برق تولید شود ۲.۵ سنت حتی هزینه سوخت آن نیز نمی‌شد.
*سکوت زنگنه درباره اوراق سلف موازی نفتی
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره دیدگاه وزارت نفت درباره اوراق سلف موازی نفتی (طرح گشایش اقتصادی) گفت: من ترجیح می‌دهم بعد از اینکه این طرح نهایی شد، خود آقای رئیس جمهور یا هر فردی که ایشان تشخیص بدهد، در این زمینه توضیح دهند.
زنگنه افزود: در حال حاضر میزان تولید بنزین در کشور ۱۰۷ میلیون لیتر است که در ابتدای دولت یازدهم این میزان ۵۲ میلیون لیتر بود. یعنی در ابتدای دولت ما هم بنزین وارد می‌کردیم و هم گازوئیل، ولی الان هم بنزین صادر می‌کنیم و هم گازوئیل.
*۴ برابر شدن میزان صادرات فرآورده‌های نفتی در دولت روحانی
وی گفت: میزان صادرات فرآورده‌های نفتی در حال حاضر نسبت به ابتدای دولت ۴ برابر شده است و ما از ۵.۸ تن صادرات فرآورده به صادرات ۲۳ میلیون تنی رسیده‌ایم که این کار با افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها و توسعه گاز و جایگزینی آن با فرآورده‌های نفتی در مصرف داخل انجام شده است.
وزیر نفت افزود: جایگزینی گاز با فرآورده اثرات مثبت زیست محیطی به همراه دارد که در سال‌های آینده شاهد آن خواهیم بود. تلاش کردیم که عمده صنایع کشور به جازی مازوت از گاز استفاده کند و برای سوخت خودرو نیز CNG را توسعه دادیم. در حال حاضر نسبت مصرف گاز به مایع در نیروگاه‌ها ۹۰ درصد است که این میزان قبلاً در گذشته خیلی پایین‌تر بود.
زنگنه گفت: در این دولت ما به ۱۷ هزار روستا گازرسانی کرده‌ایم و تعداد روستا‌هایی که به آن‌ها گاز می‌رسد را از ۱۴ هزار روستا به ۳۱ هزار روستا افزایش دادیم و در حال حاضر ۹۵ درصد جمعیت ایران از گاز طبیعی استفاده می‌کنند.
وی افزود: برای توسعه گاز ما ۲۳ هزار میلیارد تومان خرج کردیم که همه این پول به جیب تولیدکننده ایرانی رفت. در واقع همکاری خوب بین مجلس و دولت در تصویب بند «ق» تبصره یک بودجه ۹۳ و ماده ۱۲ رفع موانع تولید باعث توسعه گاز در داخل کشور شد که یک بازی برد برد بین مردم و دولت است.
وزیر نفت گفت: یکی از اولویت‌های اصلی وزارت نفت تأکید بر بهینه‌سازی مصرف گاز بوده است که این اقدام با اشتغال فراوانی همراه خواهد بود. ما باید بتوانیم نهضت بهینه‌سازی مصرف انرژی را راه‌اندازی کنیم و مثلاً راندمان فعلی بخاری‌ها را از ۳۰ درصد به ۸۰ درصد برسانیم.
زنگنه ادامه داد: در راستای بهینه‌سازی مصرف ما ۲ سند جامع را تدوین کرده‌ایم یکی از آن‌ها سند سوخت حمل‌ونقل کشور و دیگری سند مصرف گاز است که این اسناد جامع برای تصویب به شورای عالی انرژی ارسال شده‌اند و ما تلاش کردیم برای دولت بعدی نیز در این حوزه ریل‌گذاری کنیم.
وی افزود: نمایندگان مجلس همواره به دنبال تصویب طرح قیر تهاتری بودند. فقط سال گذشته به دلیل اینکه شورای نگهبان به این بند از قانون بودجه ایراد قانون اساسی گرفته بود و فرصت اصلاح مجدد آن نیز نبود، از قانون بودجه حذف شد و مجلس یازدهم دوباره در پی اجرای آن است. نکته بنده درباره این طرح این است که سازوکار طرح باید به گونه‌ای تدوین شود که فساد در آن رخ ندهد.
*واکنش زنگنه به نامه نمایندگان مجلس به سران قوا
وزیر نفت گفت: اخیراً نمایندگان مجلس در انتقاد به عملکرد بنده به سران قوا نامه‌ای زده‌اند که من هم در نامه‌ای به سران قوا اعلام کردم که آماده‌ام در جلسه‌ای با حضور نمایندگان صحبت‌ها و دفاعیات خود را مطرح کنم تا درباره موضوعات ذکر شده در مورد عملکرد بنده بررسی دقیق‌تری صورت گیرد.
زنگنه افزود: نوسانات بازار بورس تحت تأثیر اتفاقاتی که برای صندوق قابل معامله دوم افتاد، ایجاد نشد، زیرا این بازار به طور طبیعی بالا و پایین می‌آید. در این بین وزارت نفت نیز نقشی در عرضه سهام شرکت‌ها در قالب صندوق ETF یا بلوکی ندارد و من دستور دادم هفته آینده کار تأسیس صندوق برای عرضه سهام پالایشگاه‌ها انجام شود تا هرچه زودتر این صندوق نیز در بورس عرضه شود.
*دستور رئیس جمهور برای تشکیل جلسه هیات امنای صندوق توسعه ملی
وی ادامه داد: پس از تصویب آیین‌نامه احداث پتروپالایشگاه‌ها ما زودتر از زمان مشخص شده اقدامات لازم را برای اجرای این آیین‌نامه انجام دادیم و در حال حاضر منتظر هستیم هیأت امنای صندوق توسعه ملی جلسه‌ای تشکیل دهند و زمان‌بندی تعهدات صندوق را در آن جلسه برای اعطای تنفس خوراک به پالایشگاه‌ها اعلام کنند. رئیس جمهور دستور تشکیل این جلسه را داده است.
وزیر نفت گفت: یکی از امتیازات ویژه‌ای که در طرح احداث پالایشگاه‌ها در نظر گرفته تنفس خوراک است. بدین صورت اگر کسی پتروپالایشگاه ساخت بعد از بهره‌برداری طرح می‌تواند به اندازه تمام هزینه‌هایش از سهم صندوق توسعه ملی خوراک دریافت کند و پول این خوراک را به صورت اقساط در سال‌های آینده پرداخت کند. بدین صورت مدت زمان بازگشت سرمایه و سود در این پروژه افزایش خواهد یافت و در سال اول بهره‌برداری تمام هزینه‌ها در قالب تنفس خوراک پوشش داده می‌شود.
*فهرست شرکت‌های تایید صلاحیت شده برای احداث پتروپالایشگاه
زنگنه ادامه داد: ما شرکت‌هایی که برای ساخت پالایشگاه اقدام کرده بودند را از لحاظ مالی مورد بررسی قرار دادیم و طرح‌هایی با مجموع ظرفیت ۱.۵ میلیون بشکه تأیید صلاحیت شدند که ۱.۲۲ میلیون بشکه آن نفت خام است و ۲۴۰ هزار بشکه آن نیز میعانات گازی است. همچنین طبق این قانون به طرح‌های بهسازی و نوسازی پالایشگاه‌های موجود نیز مجوز تنفس خوراک داده می‌شود.
وی افزود: همانطور که گفتم وزارت نفت می‌تواند همین فردا مجوز تأمین مالی این طرح‌ها از بازار بورس را صادر کند، ولی صدور این مجوز منوط به جلسه هیأت امنای صندوق توسعه ملی است. از مجموع ۱.۵ میلیون بشکه‌ای که برای احداث پالایشگاه‌ها تأیید صلاحیت شده ۱۲۰ هزار بشکه آن مربوط به طرح لاوان، ۳۰۰ هزار بشکه مربوط به شرکت سرمایه‌گذاری غدیر، ۳۰۰ هزار بشکه مربوط به طرح شستا، ۳۰۰ هزار بشکه مربوط به پالایش پارسیان تدبیر و ۳۰۰ هزار بشکه دیگر نیز مربوط به یک طرح بخش خصوصی است.
وزیر نفت خاطرنشان کرد: یکی از دستاورد‌های جمهوری اسلامی در حوزه صنعت گاز و صنعت پتروشیمی است. قبل از انقلاب چیزی به نام صنعت گاز در کشور وجود نداشت، اما الان گاز ایران از لحاظ پوشش و سرعت توسعه بی همتا است و در زمستان سال گذشته میزان تولید گاز کشور به یک میلیارد متر مکعب در روز رسیده بود.
زنگنه افزود: همچنین اقدامات ما در حوزه صنعت پتروشیمی نیز بی‌نظیر بوده است. از قبل از انقلاب تا سال ۷۶ کل میزان درآمد کشور از صادرات محصولات پتروشیمی یک میلیارد دلار بود، اما این رقم از سال ۷۶ تا سال ۹۲ به ۱۱ میلیارد دلار رسید و ان‌شاءالله تا سال ۱۴۰۰ به ۲۵ میلیارد دلار می‌رسد و تا سال ۱۴۰۴ نیز به ۳۷ میلیارد دلار خواهد رسید.
وی در پایان گفت: اگر پتروشیمی‌ها را تأسیس نمی‌کردیم امروز در تأمین ارز کشور دچار مشکلات بودیم. توسعه پتروشیمی یعنی جلوگیری از خام‌فروشی و ایجاد زنجیره ارزش. در حال حاضر ۵.۸ میلیارد دلار خوراک و محصول توسط پتروشیمی‌ها به داخل کشور عرضه می‌شود که می‌تواند بستر مناسبی برای توسعه صنایع تکمیلی باشد.