ماجرای خانوادهای که میخواست نیکزاد را گروگان بگیرد
علی نیکزاد که مردم ایران او را به نام مسکن مهر میشناسند و الان نایب رئیس مجلس بازدهم است، جزئیاتی از ۲طرح همزمان برای حل معضل مسکن گفت. وی معتقد است، به آقای روحانی اطلاعات مسکنی غلط دادند و الان هم اگر همه دولت بسیج شود، مشکل مسکن برای همیشه حل میشود.
خبرگزاری تسنیم: بهمن نظری، صمد حسن نیا: بازار مسکن کشور از سال ۹۷ به این سو چند جهش قیمتی را تجربه کرده که به اعتقاد کارشناسان برآیند عدم توجه دولت به تقویت سمت تولید و عرضه مسکن بوده است. در بازه زمانی مرداد ۹۲ تا مهر ۹۷ اصرار مسئولان سابق وزارت راه و شهرسازی بر تحریک تقاضا (افزایش وام خرید مسکن) شرایطی را به وجود آورد تا از اواخر سال ۹۶ افزایش قیمت مسکن کشور روند شتابانی به خود بگیرد. طبق آمار رسمی وزارت راه و شهرسازی طی سال ۹۶ (اواخر سال) ۹۷، ۹۸ و ۹۹ بخش مسکن حداقل چهار جهش قیمتی را ثبت کرده است.
در مجموع، افزایش قیمت مسکن از مردادماه ۹۲ تا مرداد ۹۹ یعنی در دولت یازدهم و دوازدهم ۴۴۷.۳ درصد (از هر مترمربع ۳ میلیون و ۸۳۴ هزار تومان به ۲۰ میلیون و ۹۸۶ هزار تومان) بوده است. کاهش شدید قدرت خرید مردم، کم اثر شدن وامهای مسکن و... باعث شده تا خانهدار شدن در کشور به یک آرزو برای قشر متوسط به پایین تبدیل شود. در دورهای که دولت نهم و دهم برای تکمیل و تحویل طرح مسکن مهر بسیج شده بودند یک متقاضی واجد شرایط با کمتر از ۱۰ میلیون تومان صاحبخانه میشد، ولی با روی کار آمدن دولت یازدهم، طرح مسکن مهر از اولویت خارج شد و به مرور آورده متقاضیان افزایش چشمگیری یافت. وام این طرح نیز از ۲۰ و ۲۵ میلیون به ۵۰ میلیون تومان افزایش یافت تا متقاضیان بار تکمیل این واحدها را به جای دولت بر دوش بِکشند.
با وجود اجرای طرح بزرگی مانند "مهر" مسکن همچنان یکی از دغدغههای اصلی ایرانیهاست؛ برای بررسی و واکاوی دلایل بروز این اتفاق خبرگزاری تسنیم میزبان علی نیکزاد وزیر اسبق راه و شهرسازی و نایب رئیس دوم مجلس یازدهم بود. نیکزاد در این گفتگو با حمایت تمام قد از طرح مسکن مهر به تشریح اقدامات صورت گرفته در این زمینه پرداخت. وی یا تاکید بر اینکه در هیچ جای دنیا امکان ندارد دولتی در یک دوره ۴ یا ۸ ساله ۴.۳ میلیون مسکن شهری و روستایی را در دست بگیرد و به اتمام برساند، افزود: مجلس شورای اسلامی طرح اضطراری برای حل مشکل معیشت مردم را در اولویت کاری قرار داده است.
مشروح گفتوگوی خبرنگاران تسنیم با نایب رئیس مجلس یازدهم در ادامه میآید.
تسنیم: مسکن هم قبل از انقلاب و هم طی چهار دهه سپری شده از پیروزی انقلاب اسلامی همیشه مهمترین دغدغه مردم بوده است. بعد از انقلاب دولتهای مختلفی با رویکردهای متفاوتی روی کار آمدند، اما مشکل مسکن همچنان حل نشد. به نظر شما به عنوان وزیر دو دولت و نماینده کنونی مجلس شورای اسلامی مشکل اصلی بخش مسکن به سیاستهای مسکنی دولتها برمی گردد یا نشأت گرفته از سیاستهای کلان اقتصاد کشور بوده است. در دولت نهم و دهم هم که نگاه ویژهای به حل مشکل مسکن بود شاهد بودیم قیمت مسکن در برخی مقاطع اوج گرفت.
نیکزاد: شکل گرفتن مجلس شورای اسلامی منوط بر این بود که کمیسیونها شکل بگیرد، وقتی کمیسیونها شکل بگیرد و با توجه به رویکرد جدید در مدیریت مجلس الان کمیسیون محور شده است. الان بیشتر وقت همکاران عزیز در کمیسیونها میگذرد، پیرو پیامی که "حضرت آقا" در افتتاح مجلس و بعد توفیق ویدئو کنفرانسی که با رهبر معظم انقلاب داشتیم ایشان تاکیداتی داشتند و راس امور بودن مجلس را منوط به داشتن نمایندگان پاکدست، فعال، کارشناس و اولویت مجلس را اقتصادی، معیشتی فرهنگی فرمودند.
به شخصه معتقدم باید به دنبال فرهگ باشیم؛ فرهنگ در کشور ساخته شود خیلی از مباحث حل میشود. از درون فرهنگ شیعی-علوی حاج قاسم سلیمانیها بیرون میآید، شهدای والا مقام، آدمهای پاکدست و خدمتگذار بیرون میآید. ناگزیریم، چون فرهنگ بلند مدت است، اما زندگی و معیشت و بهداشت مردم روزمره است. در این باب درباره مسکن هر دولتی آمده یک سری کارها را انجام داده است و برخی دولتها هم کارهای زیادی انجام داده اند از جمله دولت نهم و دهم.
* رئیس جمهور مملکت هم الان نمیتواند یک خانه به یک بیخانمان مضطر بدهد، چون ندارند که بدهند
در آن دوره رئیس جمهور وقت، زمان بسیار ویژهای را برای بخش مسکن گذاشتند، اگر تاریخ را جستجو کنید هیچ دولتی در هیچ جای دنیا امکان ندارد در یک دوره ۴ یا ۸ ساله ۴.۳ میلیون مسکن شهری و روستایی را در دست بگیرد و به اتمام برساند.
منکر زحمت عزیزان نمیشویم، زحمات قابل تقدیری را آقای مهندس سعیدی کیا در دولت نهم در جایگاه وزیر مسکن و شهرسازی کشیدند. اما کار عملیاتی نشده بود و بسیار بسیار سخت و با تلاش فراوان زیرساخت آمده شده بود. ما که وارد شدیم بستر برای عملیات آماده بود و کار را شروع کردیم از ۴.۳ میلیون مسکن بالغ بر ۲ میلیون و ۸۸۰ هزار واحد به افتتاح رسیده است.
با روی کار آمدن دولت یازدهم انتقادات به مسکن مهر شکل جدیدی به خود گرفت، برخی مسئولان سابق و کنونی دولت مدعی بودند که این طرح در بیابانها ساخته شده است. به اندازه انگشتان دست هیچکس در شهر و روستا نیامده که واحدهای مسکن مهر را پس بدهد. این دولت هم قرار بود مانده مسکنهای مهر را که بالغ ۵۲۰ هزار مسکن روستایی و یک میلیون مسکن شهری، قرار بود ۳۷۰ تا ۳۸۰ هزار واحد به اتمام برسد چراکه مسکن شهری ۷۰ درصد پیشرفت و روستایی ۳۰ درصد.
این دوستان اعتقاد نداشتند و کار را انجام ندادند. این را نمیپذیرم که میگویند مسکن مهر در دولت قبل موثر نبوده است. الان اگر کسی جلوی رئیس جمهور را بگیرد و بگوید به من یک خانه بدهید نمیتواند، چون ندارند. در آن مقطع در برخی سفرهای استانی، به افرادی که مستاصل بودند در همان سفرهای استانی رئیس جمهوری خانه میدادیم با آورده ۲ تا ۱۰ میلیون تومانی که آنرا هم دولت میداد.
در سفر هرمزگان در همان ساعت ۱۲ و نیم شب تصمیم گرفته شد با توجه به این که یک خانواده در چادر مستقر بودند ساعت ۶ صبح آنها را در واحد مسکن مهرشان مستقر کردیم. اینها باور نمیکردند و خیلی برای من جالب بود همان افرادی که به آنها ساعت ۶ خانه دادیم جلوی استانداری گریه میکردند. علت را جویا شدیم گفتند میخواهیم رئیس جمهور را ببینیم. رئیس جمهور را دیدند و قسم میدادند رئیس جمهور را که از هرمزگان نرود، چون خانه آنها را پس میگیرند، میگفتند حداقل نیکزاد را بگذارید بماند.
در سطح کلان کشور باید دو موضوع حل شود؛ هر کمیسیون در مجلس شورای اسلامی تعدادی طرح اضطراری که به معیشت بر میگردد در دست پیگیری دارد. کمیسیون عمران هم موضوع قیر را دست اجرا داشت که مجلس آنرا مصوب کرد و امیدوارم شورای محترم نگهبان کمک کند و این مصوبه به قانون تبدیل شود.
*تبدیل کشور به کارگاه عمرانی با کمک قرارگاه خاتم
در تبدیل کردن کشور به یک کارگاه عمرانی بزرگ قرارگاه خاتم الانبیاء ۱۰ هزار میلیارد تومان از دولت طلب داشت که برای این طلب در جلسات متعدد با حضور فرمانده این قرارگاه به توافق رسیدیم تا ۱۲۰۰۰ میلیارد تومان کار جدید را شروع کند. عمده این پروژهها ادامه طرحهای نیمه تمام است که اجرای آنها با سرعت پیش خواهد رفت. در ۵ استان اصفهان، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، کردستان و همدان که هیچ پروژهای نداشتند قرار شده که کار جدید شروع شود. این یک کار بزرگی است.
از سوی دیگر فتاح رئیس بنیاد مستضعفان نیز در جلسهای که با هم داشتیم اعلام کرد حاضر است پروژههای با پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصد به بالا را با هزینه ۲۰ هزار میلیارد تومانی به اتمام برساند.
معنی این حرف آن است که با ۲۰ هزار میلیارد تومان بنیاد مستضعفان ۲۰۰ هزار میلیارد تومان پروژه زمین مانده به افتتاح میرسد. این یک تفکر انقلابی است که ۹۰ درصد پروژه با ۲۰ هزار میلیارد تومان به اتمام میرسد، ما میتوانیم بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از سبد پروژههای عمرانی نیمه تمام که عددی بالغ بر ۷۰۰ هزار میلیارد تومان است را افتتاح کنیم.
در حوزه مسکن نیز مجلس جدید کار بسیار بزرگی را انجام داده است؛ همه نمایندگان علاقهمند هستند که در مجلس کاری انجام شود چراکه "حضرت آقا" در جلسه ویدئو کنفرانسی فرمودند: «مسکن مهم و کلیدی است و در سبد خانوار نقش بسیاری دارد.» مسکن دور زدن تحریم است، همه مولفهها داخلی را دارد، عین اقتصاد مقاومتی است، ارزبری ندارد و.... دولتها در بخش مسکن کار کرده اند و موفقیت آنها کم و بیش بوده است. اما با این همه کاملا موفق نبوده اند، چون باید دو کار با هم انجام میشد. یکی اقدام لازم برای تولید انبوه مسکن و دوم قانونی برای جلوگیری از احتکار مجلس و سرمایهای شدن مسکن. در دنیا تجربه شده است. مالیات بر خانههای خالی، مالیات بر معاملات مکرر، مالیات بر عایدی مسکن، مالیات بر زمینهای بایر با دخالت دادن شهرداری ها. این مالیاتها در ایران اجرا نمیشود.
اما قانونی به نام قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن در کشور داریم که سبب تولید میلیونی مسکن شد. اقشاری که قدرت خرید آنها پایین بود به مسکن رسیدند. اما این که مسکن از کالای سرمایهای خارج شود، عملیاتی نشد. این که میگویند ۲.۵ میلیون خانه خالی در کشور داریم، درست است. اگر اینها را همین الان در بازار عرضه کنند مردم قدرت خرید ندارند. مردم منظورم کارگران، کارمندان و اقشار متوسط جامعه است.
این اقشار قدرت خرید ندارند، چون بانکها و اشخاص حقیقی این خانهها را برای احتکار و سرمایه گذاری ساخته اند؛ بنابراین به این رسیدیم پس از ۴ دهه رسیدیم تا قانونی را تصویب کنیم هم تولید انبوه مسکن -که دولتهای نهم و دهم در این مقوله بسیار موفق بود- و هم جلوگیری از احتکار مسکن را با همدیگر داشته باشیم. یکی از اینها را به نام طرح دوفوریتی قانون مالیات بر خانههای خالی درمجلس یازدهم مصوب کردیم که امیدواریم شورای نگهبان آنرا تایید کند.
همزمان طرح مسکن انقلاب در کمیسیون عمران مجلس پیش میرود، طرح دو فوریتی را پیشنهاد داده ایم. برای این طرح نظر مرکز پژوهشهای مجلس را هم گرفته ایم، نظر صاحبنظران انقلاب را نیز دریافت کرده ایم ضمن این که با دوستان انقلابی در دانشگاههای مختلف در حال کار هستیم.
امیدوارم این هفته (چهارشنبه) بتوانیم طرح مذکور را که چندین و چند بار چکش کاری شده است را به صحن مجلس بیاوریم. همکاران عزیز به دو فوریت آن رای بدهند تا بتوانیم در زمانی کوتاهی به قانون تبدیل کنیم و مانند موضوع قیر عملیاتی شود. این قیر رایگان نیست و کمکی در جهت عدالت اجتماعی است. اگر این طرح مسکن تبدیل به قانون شود شاید برای اولین بار به شرط اراده و عزم دولت میتوانیم با قانون مالیات هم بازدارندگی از احتکار مسکن را داشته باشیم و هم تولید انبوه مسکن با مساعدت شهرداری ها، سازمانهای نظام مهندسی، سیستم بانکی عملیاتی کنیم.
اگر این لکوموتیو را بتوانیم به حرکت در آوریم ۱۵۶ واگن در اقتصاد ایران راه میافتد. مسکن راه بیفتد کارخانههای فولاد، سیمان، کاشی، کارگر، مهندس راه میافتد. بعد از تولید مسکن کارخانههای تولید لوازم خانگی و آنچه برای زندگی شهری و روستایی لازم است راه میافتد؛ بنابراین اقدام دولت قبل در بخش مسکن بسیار اقدام انقلابی و در جهت عدالت بود. اینکه آقای رئیس جمهور به درستی به ناکامی بخش مسکن اشاره کردند، دلیلش این بود که به شخص آقای روحانی در موضوع مسکن اطلاعات غلطی دادند و آقای روحانی متوجه شده که ۵.۵ تا ۶ سال از عمرش در باب مسکن هدر رفت.
سال ۱۳۹۳ در اولین دیدار هیئت دولت با رهبر معظم انقلاب، "حضرت آقا" در تذکر ۱۵ فرمودند: «اگر کسی با اصل مسکن مهر و تسهیلات آن مشکلی دارد بدانید میلیونها خانوار منتظر خانه دار شدن هستند و این طرح باید پیگیری و به اتمام برسد.» اگر این کار را انجام میدادند الان مجبور نبودند طرحهای مسکن مهر را در قالب طرح ملی مسکن افتتاح کنند.
تسنیم: در بحث تولید مسکن ۲ موضوع خیلی مهم است؛ هزینه ساخت و زمین. به نظر میرسد مشکلات طرح ملی مسکن که ممکن است به سرانجام نرسد همین دو موضوع بوده که تدبیرخوبی برای آنها نشده است. در طرح مجلس یازدهم برای مسکن این دو مسئله دیده شده است؟
نیکزاد: در موضوع مسکن، زمین و تسهیلات بسیار مهم است. قانون ساماندهی هنوز منسوخ نشده است، شورای عالی مسکن دارد و عوامل موثر در تولید مسکن از دستگاههای تامین کننده تاسیسات زیربنایی تا وزارت کشور، نظام مهندسی، سیستم بانکی، تامین اجتماعی، شرکت ملی گاز، وزیر نفت و... در آن عضو هستند. رئیس شورای عالی مسکن رئیس جمهوری است و متاسفیم در این مدت که باید هر ۱۵ روز یکبار تشکیل جلسه میدادند، ولی این کار را انجام نداده اند. در دولت قبل هر ۱۵ روز یکبار با حضور تمام اعضای هئیت دولت شورای عالی مسکن را برگزار میکردیم. مضاعف بر این که وزاری دولت دهم مانند وزیر اقتصاد، وزیر کشور، رئیس کل بانک مرکزی، وزیر رفاه و... به موضوع تولید انبوه مسکن و خانه دار کردن مردم اعتقاد داشتند.
*وزارت راه به تنهایی از عهده طرح ملی مسکن بر نمیآید
بار طرح ملی مسکن به تنهایی روی دوش وزارت راه و شهرسازی است. موفقیت مسکن هم به تنهایی توسط این وزارتخانه محال است. اگر سیستم بانکی و دولت و شخص رئیس جمهوری و وزارتخانهها در باب واگذاری زمین بر اساس قانون کمک نکنند، مشکل تولید مسکن حل نخواهد شد؛ بنابراین در این طرح بر سیستم بانکی تکلیف کرده ایم باید تسهیلات پرداخت کند. تاکید هم نکرده ایم که حتما باید ارزان قیمت باشد، خط اعتباری هم نخواسته ایم. گفته ایم وقتی در کشور ۱۱۰۰ هزار میلیارد تسهیلات میدهید و لکوموتیو این اقتصاد مسکن است و شورای پول و اعتبار مصوب کرده، باید بین ۲۰ تا ۲۵ درصد (کل تسهیلات) به این بخش با سود رایج شورای پول و اعتبار تسهیلات از سوی بانکها پرداخت شود.
هرچند از اقساط تسهیلات مسکن مهر که هنوز در اختیار بانک مسکن است و دولت در این مدت بنا بر بررسی دقیق اکثر امورات خود را از طریق این خط اعتباری انجام داده، هنوز زیر ته مانده قضیه میتوان ۳۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات ۱۱ درصد از طریق بانک مسکن بدون هیچ فشاری به بخش تولید مسکن پرداخت شود. طرح مورد نظر مجلس به شرطی که دولت و شخص رئیس جمهور به جهت نیاز به هماهنگی فرابخشی، قطعا عملیاتی میشود.
*حساب ملی مسکن تاسیس میشود
از سوی دیگر سازمان امور مالیاتی و وزارت اقتصاد مالیاتی را که الان وضع میشود عدد قابل توجهی است، بین ۸ تا ۱۲ هزار میلیار تومان است که اگر در حساب پیش بینی شده جمع شود، این صندوق یا حساب ملی مسکن پس از مدت کوتاهی خودگردان میشود. این یک نقش ویژه و بی بدیل در تسهیلات دهی برای بخش مسکن خواهد داشت. جالب این که کسانی که برای بخش مسکن تسهیلات دریافت کرده اند برخلاف سایر بخشها که معوقه بسیار بالایی دارند بیش از ۲ درصد معوقه ندارد. عددی که بر تسهیلات مسکن داده میشود، چون به مرور زمان ارزش ملک خیلی بالا میرود، تسهیلات بسیار عدد نازلی میشود. در این شرایط کسی راضی نمیشود به ملک و مستغلات که در رهن بانک است به دلیل یک عدد کوچک خدشه وارد شود.
برای تدوین این طرح از تجربه ۴۰ ساله نخبگان در کمیسیون عمران مجلس استفاده کرده ایم و امیدواریم این را تبدیل به قانون کنیم و همزمان دو بال را پیش ببریم. یک بال تولید انبوه مسکن و یک بال قوانین بازدارند از احتکار مسکن.
تسنیم: مشخصا در بحث تامین زمین در تهران فکری شده است؟
نیکزاد: در تهران گفته شده زمینهای مربوط به دستگاههای دولتی الزام شده که در اختیار وزارت راه قرار گیرد. همچنین تشویق شده که نهادهای انقلابی مانند بنیاد مستضفان، ستاد اجرایی فرمان امام، آستان قدس رضوی و ... میتوانند در اختیار طرح مجلس قرار دهند. اگر هم این گونه نشد میتوان شهرهای جدید را با تدابیری که بتوانیم حمل ونقل و تاسیسات زیربنایی را تامین کنیم پیش بینی شده است.
تسنیم: بحثی در خصوص ایجاد یک منطقه جدید در تهران برای تامین مسکن مورد نیاز مطرح شده بود، آیا این هم در طرح مجلس آماده است؟
نیکزاد: خیر بنده خبر ندارم. اولین بار است که این را میشنوم.
تسنیم: مردادماه ۹۲ و پس از مراسم معارفه وزیر سابق راه و شهرسازی دولت یازدهم، برخی وزرا مسکن مهر را عامل ۴۰ درصد تورم کشور اعلام کردند...
نیکزاد: اقتصاددانان بر این باور بودند که مسکن مهر سبب تورم شده است و میگفتند خط اعتباری ۵۰ هزار میلیارد تومانی با ضریب فزاینده ۴۰۰۰ میلیارد تومان سبب ۲۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی و به دنبال آن تورم شده است. اگر تاریخ را نگاه کنیم جناب آقای رفسنجانی در آن مقطع کشور را با ۱۱۸۰ میلیارد تومان نقدینگی تحویل گرفت و با ۱۳۵۰۰ میلیارد تومان آنرا تحویل رئیس جمهور دوره اصلاحات داد. رئیس جمهور اصلاحات نقدینگی را با ۹۲ هزار تومان به دولت نهم تحویل داد. دولت دهم هم نقدینگی را ۴۹۲ هزار میلیارد تومان تحویل دولت آقای روحانی داد.
تا اینجا کمترین رشد نقدینگی مربوط به دولت نهم و دهم از نظر برابری بوده است. نقدینگی در زمان حاضر ۲۷۰۰ هزار میلیارد تومان (۲۷۰۰ تریلیون تومان) است. پایه پولی هم ۳۸۰ هزار میلیارد تومان است. برای من سئوال پیش میآید که این نقدینگی کجا رفته است؟ به بازار مسکن رفته، به بخش صنعت یا کشاورزی رفته؟ پاسخ این سئوال منفی است. دولتها بین ۵ تا ۷ برابر نقدینگی را افزایش داده اند، اما دولت قبل حداقل از قِبل این افزایش نقدینگی ۴.۳ میلیون واحد مسکن شهری و روستایی را ساخت. اگر این را به بُعد خانوار ضرب کنیم زمانیکه کشور ۷۵ میلیون نفر جمعیت داشت، ۱۵ میلیون نفر انسان در جمهوری اسلامی ایران در شهر و روستا خانه دار شدند. این به عدالت اجتماعی نزدیک است، این یک کار انقلابی بود. اما الان نقدینگی به ۲۷۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. چه اتفاقی افتاده است؟ اگر کشاورزی یا صنعت رشد کرده است که ممنونیم. اگر مسکن تولید شده ممنون. در آن مقطع اقتصاددانان گفتند مسکن مهر باعث تورم شده است. خیلی خوب، الان چگونه نقدینگی بالا رفته است؟
سال ۹۲ در مقطعی این قبیل حرفها را بیان میکردند. در دولت دوازدهم هم نقدینگی بالا رفت و هم تورم عدد ۴۷ درصدی را ثبت کرد. اگر در مقطع دولت نهم و دهم که یک خط اعتباری از بانک مرکزی دریافت شد و از آن برای ۱۶.۵ میلیون ایرانی خانه ساختیم الان که نقدینگی سر به فلک کشیده هیچ اتفاقی در بخش مسکن روی نداده است.
زمانی اعلام کردند که در بافتهای فرسوده کل محله را میسازیم. در این راستا نیز اعلام شد که سالانه ۲۷۰ محله احیا میکنیم. آقای رئیس جمهور این را گفت و افتتاح کرد. الان بیایند بگویند فان محله را در تهران یا استانهای دیگر یک محله را کوبیدیم و تمام شد. فقط یک محله را بگویند.
تسنیم: مجلس یازدهم طرحهای خوبی را در حوزههای مختلف اقتصادی در دستور کار قرار داده، با توجه به این که طی ۷ سال اخیر در بخشی مانند مسکن اقدامی انجام نشده میتوان به همراهی دولت برای اجرای این برنامهها امیدوار بود؟
نیکزاد: در انتخابات سال قبل، افکار عمومی و کسانیکه در انتخابات شرکت کردند نمره قبولی به دولت ندادند. نمره قبولی به مجلس دهم هم ندادند. بخش قابل توجهی از همکاران مجلسدهم در مجلس یازدهم هم حضور دارند و متخصص و محترم هستند. اما برآیند کار آنها نمره قبولی نبود. مجلس یازدهم مستقر شد و مردم از نمایندگان تغییر، پاکی، کارشناسی، انقلابی بودن را خواستند. "حضرت آقا" تعبیر فرمودند: «قویترین و انقلابیترین مجلس.» ایشان فرمودند: «مجلس مظهر امید و مظهر انتظار مردم است.» مشخص که یک اتفاقی را باید این مجلس شکل بدهد.
معتقدم باید روی فرهنگ کار کنیم، انقلاب ما انقلاب فرهنگی بود. انسانهایی که بتوانند با فرهنگ بتوانند مسائل را حل کنند از داخل آن شهدایی مانند حاج قاسم سلیمانی بیرون میآیند. اما الان ناگریزیم به رسیدگی اقتصاد و معیشت این یک اضطرار است. دولت ناگزیر است با مجلس همراهی کند. اگر همراهی نکند دیگر نمیتواند ادامه بدهد. کمیسیون فرهنگی طرح جمعیت خانوده را پیش میبرد. کمیسیون اقتصادی طرح بالا رفتن ارزش پول ملی، پایین آوردن قیمت ارز در مقابل ریال را در دستور کار دارد. کمیسیون انرژی تغییر در یارانهها را پیش میبرد. کمیسیون عمران تبدیل کشور به کارگاه عمرانی و حل مشکل مسکن را پیگیری میکند. کمیسیون امنیت اقتدار و عظمت و عزت ایران را در عرصه بین المللی دنبال میکند. کمیسیونهای ویژه نحوه استفاده از ظرفیت ۱۵ کشور همسایه (با جمعیت ۶۰۰ میلیون نفر) در تجارت را دستور کار دارد. این که دولت وجهی برای این موضوع قائل نباشد مجلس از ابزار خود استفاده میکند.
*صبر مجلس حدی دارد
تسنیم: چه ابزاری؟
نیکزاد: ابزار و قدرت مجلس مشخص است؛ مجلس و هیئت رئیسه و شخص رئیس مجلس یک طرحی به نام شفاف سازی، کارآمدسازی، مردمی سازی، هوشمند سازی دارد. این طرح میگوید ما باید کارآمد شویم، مردمی شویم، شفاف و هوشمندانه کار کنیم. دولت به نظرم باید از این پتانسیل مجلس که رهبر معظم انقلاب آنرا به سه دسته تقسیم فرمودند استفاده کنند. "حضرت آقا" فرمودند جوانان انقلابی دارای اندیشه، مدیران اجرایی با سابقه اجرایی انقلابی و افراد دارای تجربه ارزشمند در قانون گذاری.
از این رو دولت ناگزیر است با مجلس همراهی کند. در بحث بودجه، معیشت، اقتصاد، خودکفایی در مواد اولیه، کشاورزی و... مجلس همراهی میکند. به عنوان یک نماینده میگویم در کمیسیونها و در صحن با نمایندگان مردم زندگی میکنم و افکار آنها را میبینم. هر طرح انقلابی باشد که بتواند معیشت و اقتصاد زندگی مردم را کمک کند مجلس کار ویژه میکند. دولت هر طرحی را ارائه کند که سبب گشایش اقتصاد مردم شود مجلس کمک میکند.
البته صبر مجلس هم حدی دارد و تا زمانی صبر میکند که مردم بدانند مجلس انقلابی بودن خود را حفظ کرده است. اگر زمانی دیدند دولت به هیچ صراطی مستقیم نیست از ابزار نظارتی در مورد وزرا و بقیه استفاده خواهد کرد. امیدواریم کار به اینجا نکشد. البته شهادت میدهم در جایگاه هیئت رئیسه مجلس وزرا، سازمانها و ... همکاری بسیار خوبی را داشته اند.
*فولاد و سیمان درگیر فساد، رانت و اهمال کاری است
تسنیم: چند ماهی است که قیمت سیمان و فولاد در کشور افزایش یافته و ساخت و ساز بخش مسکن را تحت تاثیر قرار داده است. مجلس چه برنامهای برای کترل قیمت این نهادههای ساختمانی دارد؟
نیکزاد: برای بنده غیرقابل قبول است. در کشوری هستیم که سالانه حدود ۲۸ میلیون تن فولاد تولید میشود، مصرف ما ۱۶ تا ۱۷ میلیون تن است. همه مواد اولیه تولید فولاد را در کشور داریم، ارزبری فولاد پایین است. فولاد صادر نشده و صادرات آن حدود ۳۰ کاهش یافته است. از سوی دیگر کارخانهها هم تعطیل نشده است و اتفاق ویژهای هم در کشور نیفتاده است. با این حال فولادی که با قیمت جهانی هر کیلوگرم مییلگرد باید ۸۰۰۰ تومان باشد، ۱۳ هزار تومان فروخته میشود. این غیر از فساد، رانت و اهمال کاری چیز دیگری نیست.
در جمهوری اسلامی ایران بالغ بر ۶۱ میلیون تن سیمان تولید میشود و مصرف داخلی حدود ۵۰ میلیون تن است. همه کارخانههای تولید سیمان با کمتر از ظرفیت فعالیت میکنند، سیمان صادر نشده است. آمار صادرات بالا نرفته است و بگوییم خیلی ممنون فشار را تحمل میکنیم که ارز آوری داشته باشیم. خیر این گونه نبوده است، هیچکدام از کارخانهها هم از چرخه تولید خارج نشده اند، اما با این وجود سیمان ۵۰ کیلویی ۲۴ هزار تومان میشود در صورتیکه سال گذشته ۸۰۰۰ تومان بوده است. یعنی ۳۰۰ درصد رشد. این قابل قبول نیست. در جلسه با سرپرست سابق وزارت صمت وی قبول کرد که میتوان سیمان با قیمت ۱۳۵۰۰ تومان یا ۱۷۵۰۰ تومان با ارزش افزوده عرضه شود.
دولت باید به شدت با رانت خواران و جیره خواران برخورد کنند. اینها میخواهند کار کنند، اما نمیدانم چرا کار محکم نیست. به عنوان مثال چرا ۲۰ درصد باقیمانده شبکه ملی اطلاعات به اتمام نمیرسد این به حق خواسته رهبر معظم انقلاب از ماست، خواسته فرهگ از ماست، خواسته متدین و خانواده و اصحاب رسانه از ماست. آقای وزیر ارتباطات به مقام معظم رهبری گزارش داده که شبکه ملی اطلاعات ۸۰ درصد پیشرفت کار دارد. کمیسیون صنایع مجلس و بنده در جایگاه خادم مردم باید از وزیر ارتباطات بخواهیم شبکه ملی اطلاعات را تکمیل کند. وی باید بداند که یک کارنامه بسیار درخشانی از وزیر ارتباطات به جای میماند اگر این کار را به اتمام برساند.
یا این که وقتی در مجلس دهم به وزیر نفت اجازه داده شد که به مردم نفت بفروشد یا به کسانیکه مطالبات قطعی دارند نفت خام بدهد، با آن که این افراد با پروتکل مد نظر وزیر نفت، نفت را بفروشند و خط قرمز وزیر محترم نفت را رعایت میکنند چرا نفت را در اختیار اینها قرار نمیدهد در حالی که نفت تولید میکنیم، اما به لحاظ مباحث کرونا و اقتصاد جهانی نمیتوانیم نفت بفروشیم. در هیئت رئیسه اینها را پیگیری کرده ایم و تا حدودی موفق بوده ایم. در کمیسیون عمران مجلس آمده اند پاسخ داده اند. اما مردم دنبال عمل هستند الان کارگروههای متعددی را رئیس مجلس از اول وقت تا پاسی از شب گذاشته و میخواهد راهکار به دولت ارائه دهد. دولت باید از این فرصت استفاده کند، ما ناگزیریم به نفع مردم و انقلاب تصمیم بگیریم.
تسنیم: در بحث برخورد با مسئولانی که کم کاری کرده اند، رئیس قوه قضاییه بر این مسئله تاکید داشته است. از سوی دیگر با توجه به کمک کاری صورت گرفته در بخش مسکن نباید دادگاهی تشکیل شود و برخی وزاری سابق پاسخگوی عملکرد خودشان باشند؟
نیکزاد: رئیس جمهوری در کمال شجاعت میگوید ما در بحث مسکن کم کاری کرده ایم، وقتی این را تکرار میکنیم این شائبه ایجاد میشود که این مسئله تبدیل به یک ابزار سیاسی شده و دیگر کسی نمیآید اعتراف به حق کند. باز هم میگویم درباره بخش مسکن اطلاعات غلط به آقای رئیس جمهوری دادند و، چون تخصص آنرا نداشت متوجه نشد.
این که فکر کنیم میشود با دنیا آشتی کرد و شرکتهای بزرگ خارجی میآیند در کشور سرمایه گذاری کنند، از این سرمایه گذاریها تولید، اقتصاد و اشتغال شکوفا میشود و مردم پس انداز خواهد داشت، بخش خصوصی مسکن را عرضه میکند و مردم خانه دار میشود، این یک مبنای فکری در دولت یازدهم داشت که عملی نشد. در همین تهران زمانی هتلها برای هیئتهای خارجی جا نداشتند، آخر کار چه شد؟ سرمایه گذاری نکردند.
اگر برجام سبب شکوفایی اقتصاد و برداشتن بالمره تحریمها و حل شدن سوئیفت، شکوفا شدن اقتصاد و اینکه دیگران بیایند نفت را صادر کنند، بود قبول میکردند. اما آقا و رهبر ما همان روز اول گفتند آمریکا در هیچ مقطعی هیچ زمانی نمیگذارد جمهوری اسلامی ایران در دنیا به امپراتوری تبدیل شود. اعتقاد داریم اگر دنیا چوب لای چرخ ایران نمیگذاشت، جمهوری اسلامی ایران به انقلاب اسلامی تبدل میشد. همان انقلاب اسلامی که به یمن، سوریه، لبنان، ونزوئلا رسیده است. انقلاب اسلامی که شد با آرمانهای الهی و انسانی شد. جمهوری اسلامی که شد آدمهایی در جمهوری اسلامی چه در دولت چه در مجلس نتوانستند آرمانهای انقلاب اسلامی را در نظر بگیرند. انسانی در تراز شهید قاسم سلیمانی آرمانهای انقلابی داشت. این که دوستان ما کوتاهی کرده اند در آن شک نکنید. این که فکر میکردند با نگاه به بیرون مشکل را حل کنند نتوانستند، از روز اول به درون اعتقاد داشتیم ضمن این که به بیرون نیز عزتمندانه و با رعایت منافع ملی کار میکنیم.
از مذاکره با تمام کشورها به جز با رژیم صهیونیستی و آمریکا به دلیل نهی رهبر معظم انقلاب ابایی نداریم به شرط این که منافع و عزت ملی رعایت شود. بنده درباره محاکمه افراد نظر نمیدهم، اما افکار عمومی استراژی اینها را درباره اقدامات اجرایی نپذیرفت و نمره قبولی نداد.
محله سازی دولت و حضور در بافت فرسوده به نتیجه نرسید، مسکن اجتماعی به نتیجه نرسید. شهردار کنونی مجلس معتقد بود باید بافتهای فرسوده را احیا کنیم. آقای حناچی امروز بیاید بگوید چند هکتار از بافتهای فرسوده را احیا کرده است. ۱۷۲ هزار هکتار بافت فرسوده داریم که باید حتما احیا شود، اما دولت باید یارانه دهد. توجیه اقتصاد در پروژههای احیای فرسوده نباشد، موفق نمیشود. هنوز هم میگویم اگر رئیس جمهوری طرح ملی مسکن را یاری نکند وزیر راه و شهرسازی نمیتواند آنرا به سرمنزل مقصود برساند. باید تسهیلات برای این طرح ارائه شود. تا امروز یک ریال به طرح ملی مسکن تخصیص نیافته است؛ بنابراین رئیس دولت همه ارگانها و دستگاههای دخیل در مسکن را باید برای موفقیت طرح ملی مسکن بسیج کند.
تسنیم: گمانه زنیهایی درباره حضور شما در رقابتهای انتخابات سال آینده وجود دارد...
نیکزاد: بنده همواره حقوق بگیر دولت بوده ام و هیچ وقت کار خصوصی برای خودم نکرده ایم. یک خانه در اردبیل و تهران برای استفاده شخصی ساخته ام. هیچ وقت نگفته ام نان و ماست میخورم و یخچالم هم خالی است.
تسنیم: نمایندهای که خانه ۵۰۰ متری در تهران دارد چرا باید از امکان ۲۰۰ میلیون تومانی مجلس استفاده کند؟
نیکزاد: ما با نمایندگان تهران کاری نداریم، اینها نه ارباب رجوع دارند نه شغلی از آنها میخواهند. نه این که مردم اینها را میشناسند. در شهرستانها مثلا در حوزه انتخابیه بنده چهار شهرستان دارد. اگر نمیخواستم به شهرستانها بروم بیخود کردم که نماینده شدم. وقتی نماینده شدم باید به شهرستانها بروم. در این شهرستانها باید ۴ دفتر بگیریم و هر کدام ۲ نفر باید کار کنند. مجلس کلا ۱۲ میلیون تومان برای چهار دفتر میدهد و میگوید دفتر را مدیریت کند. چگونه باید مدیریت کنیم. دو راه دارد؛ یکی این که یک اسپانسر بگیریم که یک سال دو سال، سه سال چیزی نمیگوید. در سال چهارم حیثیت نماینده را میبرد. با عدد و رقمی که میدهند باید تلفن، رفت آمد، دفتر و ... را مدیریت کنید.