گوترش: برای حفظ برجام هرکاری که لازم است باید انجام شود
دبیرکل سازمان ملل متحد با اعلام اینکه توافق هسته‌ای موسوم به برجام یک گام مهم در راستای منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای است، خواستار انجام تمامی اقدامات لازم برای حفظ این توافق شد.
خبرگزاری تسنیم: به نقل از شبکه خبری الجزیره، «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه در یک نشست خبری اعلام کرد که سازمان ملل متحد همچنان خواستار حمایت از برجام و پیشگیری از فروپاشی آن است.
آنتونیو گوترش که چندی پیش با ارائه یک گزارش غیرحرفه‌ای و متهم کردن ایران به دست داشتن در حمله نیرو‌های یمنی به تأسیسات نفتی عربستان در سپتامبر گذشته [شهریورماه ۹۸]انتقادات زیادی را علیه خود برانگیخت، در خصوص ضرورت حفظ برجام اعلام کرد: «توافق هسته‌ای با ایران یک گام بسیار مهم در ارتباط با منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای بود و ما همچنان معتقدیم که باید هرگونه اقدام لازم برای جلوگیری از فروپاشی این توافق انجام شود.»
پس از آن‌که دولت آمریکا با اعلام خروج از برجام در اردیبهشت‌ماه ۹۷ تحریم‌های یکجانبه خود علیه ایران را بازگرداند و حتی اقدام به وضع تحریم‌های سنگین‌تر از گذشته کرد، طرف‌های اروپایی برجام وعده دادند که با انجام اقداماتی پیامد‌های منفی خروج آمریکا از برجام را جبران خواهند کرد.
اما با گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، طرف‌های اروپایی برجام به هیچ‌یک از وعده‌ها و حتی تعهدات تصریح‌شده خود در برجام عمل نکردند و در نهایت شورای‌عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ در واکنش به کوتاهی کشور‌های اروپایی در اجرای این وعده‌ها و تعهدات، در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریح‌شده خود مندرج در بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد.
پس از آن ایران طی ۵ مرحله با فواصل ۶۰ روزه اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام کرد و بین این مراحل به طرف‌های اروپایی اعلام کرد که اگر آن‌ها به تعهدات خود ذیل برجام عمل کنند، ایران آمادگی دارد که برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام با آن‌ها مذاکره کند.
در پی تداوم بی‌اعتنایی طرف‌های اروپایی برجام به تعهدات خود ذیل این توافق چندجانبه، جمهوری اسلامی ایران شامگاه یکشنبه ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ در بیانیه‌ای اعلام کرد که در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار می‌گذارد، بدین ترتیب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و من‌بعد برنامه هسته‌ای ایران صرفاً بر اساس نیاز‌های فنی خود پیش خواهد رفت.
در این بیانیه نیز تأکید شد که که همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچون گذشته ادامه خواهد یافت و در صورت رفع تحریم‌ها و منتفع شدن ایران از منافع برجام، جمهوری اسلامی ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است.