رویکرد عون، رئیس جمهور جدید لبنان در قبال مقاومت چگونه خواهد بود؟

بالاخره پس از مناقشات گسترده سیاسی و تشدید اختلافات داخلی، لبنان از شرایط بی دولتی خارج شد و فرمانده ارتش این کشور حد نصاب لازم برای تشکیل دولت جدید را به دست آورد. جوزف عون بعد از گذشت ۲ سال می‌تواند دولت جدید لبنان را تشکیل بدهد با توجه به اینکه همچنان پیش بینی ها و تحلیل های متفاوتی در خصوص رویکرد رئیس جمهور جدید لبنان در عرصه سیاست داخلی و بین المللی مطرح می شود.

جوزف عون از نامزدهای برجسته ریاست جمهوری این کشور به شمار می‌رفت که نام او از ابتدا کنار سلیمان فرنجیه، مطرح بود با این وجود عون برخلاف سلیمان فرنجیه هرگز صراحتاً تمایل خود را برای نامزدی ریاست جمهوری اعلام نکرد.

از سوی دیگر گفته می‌شود آمریکایی‌ها و برخی دیگر از قدرت های خارجی از جمله فرانسه نیز از عون برای رسیدن به پست ریاست جمهوری در لبنان حمایت کردند.

در سطح داخلی هم حزب سوسیالیست ترقی خواه و فراکسیون «دیدار دموکراتیک» به رهبری تیمور جنبلاط از عون حمایت کردند در حالی که جریان آزاد ملی به رهبری جبران باسیل، مخالف انتخاب جوزف عون بود، اما حزب الله با وجود اینکه از او حمایت نکرد، از زبان نمایندگان خود اعلام کرد که وتویی بر نامزدی فرمانده ارتش برای ریاست جمهوری ندارد.

ژنرال عون متولد سال ۱۹۶۴ در شهرک علین در شمال لبنان است. او در یک خانواده عادی لبنانی به دنیا آمد و بعد از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه وارد دانشگاه نظامی این کشور شد. ژنرال عون دوره‌های تخصصی نظامی را در داخل و خارج لبنان گذرانده است، از جمله در آمریکا و فرانسه. جوزف عون در سال ۱۹۸۳ به ارتش لبنان پیوست و با مهارت‌های ویژه خود در یگان‌های مهم این ارتش مسئولیت‌هایی بر عهده گرفت و همواره فرماندهی واحدهای مختلف ارتش را بر عهده داشته است، تا اینکه در سال ۲۰۱۷ رسماً فرمانده ارتش شد.

با وجود اینکه عون تحت حمایت آمریکا قرار دارد و علت این امر وابستگی ارتش لبنان به آمریکاست، اما او همواره در مسائل مختلف به شکل بی‌طرف عمل کرده و با وجود تحرکات متعددی که برخی طرف‌ها در داخل و خارج لبنان برای تحریک ارتش علیه مقاومت داشتند، اما ژنرال عون تا کنون در راستای مخالفت با حزب‌الله گامی برنداشته است. حتی در جریان جنگ جدید با رژیم صهیونیستی هم، عون هیچ‌گونه اقدامی در خلاف مسیر مقاومت را نپذیرفت و بر هماهنگی با آن تاکید داشت.

بی‌طرف بودن و شفافیت در اداره ارتش و همچنین تلاش برای حفظ وحدت لبنان، موجب شده جوزف عون یکی از چهره‌های محبوب و برجسته و تقریباً بی‌حاشیه این کشور به شمار می‌رود؛ به ویژه اینکه حزب الله تاکید کرد مخالفتی با انتخاب او در این مقطع ندارد.

شرایط ویژه لبنان پس از جنگ

پایان جنگ و پذیرش آتش بس دوجانبه در جنوب لبنان و در سوی دیگر تغییرات مهم منطقه‌ای از جمله به قدرت رسیدن گروه‌های مسلح مخالف حزب الله در سوریه شرایط خاورمیانه و مرزهای لبنان را حساس‌تر کرده است.

گروه‌های مخالف حزب الله در هفته‌های گذشته به سرعت راهی دمشق شدند تا با دولت جدید سوریه اعلام ائتلاف کنند حال آنکه مواضع جولانی در دولت سوریه به خوبی نشان می‌دهد که هیچ تمایلی به هرگونه تقابل نظامی یا حتی سیاسی با رژیم صهیونیستی ندارد و استقبال او از گروه‌های مخالف حزب الله نیز نشان‌گر همراهی دولت سوریه با سیاست‌ها و خواسته‌های اشغالگران است.

در همین راستا رویکرد جوزف عون در اداره دولت لبنان بر اساس تمایلات آمریکا و اسرائیل حائز اهمیت خواهد بود. سوابق عون نشان می‌دهد که او هیچ‌گاه تقابل آشکاری با حزب الله و حتی جنبش امل نداشته و نبیه بری نیز به نوعی در جایگاه ریاست مجلس لبنان به انتخاب عون کمک کرده است اما معادلات منطقه‌ای و نقش آفرینی قدرت‌های خارجی نگرانی‌هایی را در این خصوص به وجود آورده است.

اقدامات ماه‌های گذشته دولت و ارتش لبنان خصوصا ماجرای تلاش برای بازرسی دیپلمات‌ها و هواپیمای ایرانی در فرودگاه بیروت ازجمله نشانه‌هایی بود که از اعمال نفوذ آمریکا و اسرائیل در دولت و ارتش لبنان به منظور کاهش قدرت و تضعیف مقاومت در این کشور حکایت داشت.

با این وجود در خصوص رویکرد جوزف عون دو تحلیل متفاوت مطرح می‌شود. گروهی از مخالفان حزب‌الله و حامیان جریان المستقبل مدعی هستند که عون در پس پرده با مقاومت و حتی جنبش امل تعامل نزدیکی دارد و بر علیه آنها اقدامی نخواهد کرد. اما برخی جریان‌های سیاسی و رسانه‌های نزدیک به مقاومت نیز در لبنان از احتمال تغییر رویکرد فرمانده ارتش پس از رسیدن به کرسی ریات جمهوری اظهار نگرانی می‌کنند. حقیقت این است که با توجه به آرای دور اول برای انتخاب جوزف عون که نمی‌توانست او را به جایگاه رئیس جمهور برساند، تنها حمایت حزب الله و جنبش عمل بود که موجب انتخاب وی شد و عدم مخالفت این دو جریان تاثیرگذار طبیعتا در ادامه راه می‌تواند به تشکیل دولت و اداره کابینه کمک کند اما در صورتی که جوزف عون بخواهد بر اساس مطالبات آمریکا، فرانسه و رژِیم صهیونیستی در مسیر تضعیف مقاومت گام بردارد برای اداره کشور با مشکلات جدی مواجه خواهد بود.

در نهایت باید دید جوزف عون که چهره‌ای با تجربه و با تدبیر به نظر می‌رسد و در سال‌های گذشته به جای تقابل شیوه تعامل را در سیاست داخلی لبنان خصوصا در قبال مسائل امنیتی و نظامی در کنار حزب‌الله در پیش گرفته در جایگاه رئیس جمهور کدام مسیر را انتخاب خواهد کرد؟ نزدیک شد به شرکای منطقه‌ای آمریکا، فرانسه و اسرائیل در مسیر تسلیم لبنان و یا استمرار رویکرد مقاومت در تقابل با سیاست‌های توسعه‌طلبانه و تجاوز مستمر رژیم صهیونیستی به خاک لبنان، تجربه نشان داده که شیوه تسلیم در دولت دست نشانده سوریه منجر به اشغال بخش گسترده‌ای از خاک این کشور و بلندی‌های جولان شد و رویکرد مقاومت  آزاد سازی جنوب لبنان و خروج نظامیان صهیونیست از مناطق اشغالی را رقم زد.

صبح نو